«География» пәнінен
жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар
11 сынып
(қоғамдық-гуманитарлық бағыт)
Нұр-Сұлтан, 2020
Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 10-сынып білім алушыларына «География» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және ӛткізуге кӛмек құралы ретінде құрастырылған.Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар «География» пәні бойынша жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану- математикалық бағыттағы 10-11- сыныптарына арналған жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бӛлім бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Әдістемелік ұсыныстарда бӛлім бойынша жиынтық бағалауды ӛткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта оқушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныстар жалпы орта сынып мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бӛлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, ӛңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.
МАЗМҰНДАМА
1- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ 4
«1.1 Жалпы географиялық әдістер» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 4
2.1. «Картография және геоинформатика» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 8
3. «Табиғатты пайдалану және геоэкология» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 11
2- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ 14
3.2. «Табиғатты пайдалану және геоэкология» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 14
3- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ 17
4. «Геоэкономика» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 17
5. «Геосаясат» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 20
4 -ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ 23
6. «Елтану» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 23
7. Адамзаттың ғаламдық проблемалары» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау 27
1- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
«1.1 Жалпы географиялық әдістер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып: Ӛзекті географиялық зерттеулер әдістері
Оқу мақсаты 11.1.1.1
11.1.1.3
зерттеу тақырыбына сәйкес географиялық сараптама әдістерін қолдану
зерттеу тақырыбына сәйкес модельдеу әдістерін қолдану
Бағалау критерийі Білім алушы
• Тақырыпқа сәйкес географиялық сараптама әдісін қолданады
• Модельдеу әдісін қолданады
Ойлау дағдыларының деңгейі
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылар
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.1993-2017 ж.ж валюта бағамының ӛзгерісін қараңыз.
1993-2017 ж.ж валюта бағамының ӛзгерісі
1993 5,25 тг /$1
1994 35,64 тг /$1
1995 60,75тг /$1
1996 67,30тг /$1
1997 75,44 тг /$1
1998 78,30 тг /$1
1999 119,52 тг /$1
2000 142,13 тг /$1
2001 146,74 тг /$1
2002 153,28 тг /$1
2003 149,58 тг /$1
2004 136,04 тг /$1
2005 132,88 тг /$1
2006 126,09 тг /$1
2007 122,55 тг /$1
2008 120,30 тг /$1
2009 147,50 тг /$1
2010 147,35 тг /$1
2011 146,62 тг /$1
2012 149,11 тг /$1
2013 152,13 тг /$1
2014 179,19 тг /$1
2015 221,73тг /$1
2016 342,16 тг /$1
2017 326,00 тг /$1
* еркінайырбас бағамы
(a) 1993 жылмен 2017 жылдың валюта бағамының ӛзгерісін есептеңіз.
(b) девальвация болған екі кезеңді анықтаңыз.
(c) 2015 жылы еркін айырбас бағамына ӛтуінің екі себебін ұсыныңыз.
2. Мәтіндіоқыңыз.
Мәтіндегі сандық ақпаратты қолдана отырып, жердіңішкі құрлысының моделін сызыңыз.
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Тақырыпқа сәйкес географиялық сараптама әдісін қолданады
1 1993 жылмен 2017 жылдың валюта бағамының
ӛзгерісін есептейді. 1
девальвация болған 1 кезеңді анықтайды 1
девальвация болған 2 кезеңді анықтайды 1
2015 жылы еркін айырбас бағамына ӛтуінің 1 себебін
ұсынады 1
2015 жылы еркін айырбас бағамына ӛтуінің бірінші
себебін ұсынады 1
2015 жылы еркін айырбас бағамына ӛтуінің екінші
себебін ұсынады 1
Модельдеу әдісін
қолданады
2 жердіңішкі құрлысының моделін сызады 1
мәтіндегі сандық ақпаратты қолданады 1
Жалпы балл 8
«1.1 Жалпы географиялық әдістер» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Тақырыпқа сәйкес географиялық сараптама әдісін қолданады Тақырыпқа сәйкес географиялық сараптама әдісін қолданауды қиналады 1993 жылмен 2017 жылдың валюта бағамының ӛзгерісін есептеуде
/девальвация болған 1 кезеңді / 2 кезеңді анықтауда / 2015 жылы еркін айырбас бағамына ӛтуінің 1 себебін/ 2 себебінұсынуда қателіктер жібереді Тақырыпқа сәйкес географиялық сараптама әдісін қолданады
Модельдеу әдісін қолданады Модельдеу әдісін қолдануда қиналады Мәтіндегі сандық ақпаратты қолдана отырып, жердіңішкі құрлысының моделін сызуда қателіктер жібереді Модельдеу әдісін қолданады
7
«Картография және геоинформатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Тақырып:Заманауи картографиялық әдістер мен геоинформатика негіздері
Оқу мақсаты 11.2.1.1
11.2.2.1 Тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардың мүмкіндіктерін пайдалану (сандық карталарды оқу, олардың қолданысымен географиялық объектілер мен аумақтардың орналасуын, сандық және сапалық кӛрсеткіштерін анықтау, сипаттау және талдау) Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының
ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіру
Бағалау критерийі Білім алушы
• тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардың (сандық карталардың) мүмкіндіктерін қолданады
• геоақпараттық әдістер мен гаж технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіреді
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Уақыты 20 минут
Тапсырма
1. (a) «Google» сандық картасына сізге қажетті нысанды енгізу жолын сипаттаңыз.
(b) «Google» сандық картасын пайдаланып, ӛз аймақтарыңыздағы театр, кітапхана, мәдени орталық атауы мен тұрғылықты жерін жазыңыз:
1.
2.
3.
2. Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіріңіз
(a) кадастрлық жұмыс саласымен байланысын түсіндіріңіз.
(b) автокӛлік жолдарымен байланысын түсіндіріңіз.
(c) Газ және мұнай құбыр жолдарымен байланысын түсіндіріңіз.
Бағалау критерийі Тапсырма № Дескриптор Балл
Білім алушы
Тақырыпқа сәйкес электронды
картографиялық ресурстардың (сандық карталардың)
мүмкіндіктерін қолданады
1 Сандық картаға қажетті нысанды енгізу жолын сипаттайды 1
ӛз аймақтарындағы театратауы мен тұрғылықты жерін анықтайды 1
ӛз аймақтарындағы кітапханаатауы мен тұрғылықты жерін анықтайды 1
ӛз аймақтарындағы мәдени орталықатауы мен тұрғылықты жерін анықтайды 1
Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ
технологияларының
ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен
байланыстарын түсіндіреді
2 кадастрлық жұмыс саласымен байланысын
түсіндіреді 1
автокӛлік жолдарыменбайланысын түсіндіреді 1
газ құбыр жолдарымен байланысын түсіндіреді 1
мұнай құбыр жолдарымен байланысын түсіндіреді 1
Жалпы балл 8
«Картография және геоинформатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Тақырыпқа сәйкес электронды
картографиялық ресурстардың (сандық карталардың)
мүмкіндіктерін қолданады Тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардыңмүмкіндіктерін қолдануды қиналады Сандық картаға қажетті нысанды енгізу жолында/ӛз аймақтарындағы театр/ мәдени орталық/ кітапханаатауы мен тұрғылықты жерін анықтауда қателіктер жібереді. Тақырыпқа сәйкес электронды картографиялық ресурстардыңмүмкіндіктерін қолданады
Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен
байланыстарын түсіндіреді Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын анықтауда қиналады. Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіреді қателіктер жібереді. Геоақпараттық әдістер мен ГАЖ технологияларының ерекшеліктерін, басқа ғылымдар мен ӛндіріс салаларымен байланыстарын түсіндіреді
10
3. «Табиғатты пайдалану және геоэкология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Тақырып:Табиғатты пайдалану шаралары
Оқу мақсаты 11.3.1.1
11.3.1.3 Шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдау
Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға беру(жергілікті / аймақтық компонентті қосымша қамту
негізінде)
Бағалау критерийі
Білім алушы
• шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдайды
• табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға береді
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Тапсырманы орындаңыз.
(a) сурет бойынша су шығыны бар екі шаруашылық түрлерін анықтаңыз.
(b) тұрғын-үй комуналдық шаруашылық саласы үшін суды тиімді тұтынудың екі әдісін ұсыныңыз.
2. Тапсырманы орындыңыз.
Биоалуантүрліліктің жинақталған жері-ол орман массивтері. Қазақстанның орман алқаптарында бірнеше проблемалар бар. Мысалы, ӛрт ошағында жыл сайын 1 мың гектар орман-дала экожүйелері жойылуда. Бұл қайғылы сипат Шығыс Қазақстан және Қостанай облыстары, яғни республика аумағының тек тӛрт пайызынан аспайтын бӛлігін ғана жабатын негізгі орман алқаптары орналасқан аймақтар болып табылады.Ӛрттен басқа орман алқаптары заңсыз кесуден зардап шегеді.
(a) Қазақстанда орман алқаптарын қорғаудың екі жолын ұсыныңыз
(b) Ӛзіңіз атаған орман алқаптарын қорғау жұмысының бірінебаға беріңіз
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Шаруашылық және тұтыну салалары
бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдайды
1 су шығыны бар бірінші шаруашылық түрлін
анықтайды 1
су шығыны бар екінші шаруашылық түрін
анықтайды 1
суды тиімді тұтынудың бірінші әдісін
ұсынады. 1
суды тиімді тұтынудың екінші әдісін ұсынады. 1
Табиғатты қорғау шараларының
тиімділігіне баға береді
2 орман алқаптарын қорғаудың 1-жолын
ұсынады 1
орман алқаптарын қорғаудың 2- жолын
ұсынады 1
орман алқаптарын қорғау жұмысының
бірінебаға береді 1
Жалпы балл 7
3. « Табиғатты пайдалану және геоэкология» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдайды Шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдауда қиналады Шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдауда/ бірінші шаруашылық түрлін / екінші шаруашылық түрін анықтауда /тұрғын-үй комуналдық шаруашылық саласы үшін суды тиімді тұтынудың бірінші әдісін / екінші әдісін ұсынуда қателіктер жібереді. Шаруашылық және тұтыну салалары бойынша табиғатты пайдалануды реттеу механизмін талдайды
Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға береді Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға беруде қиналады Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға
берудеҚазақстанда орман алқаптарын қорғаудың 1-жолын ұсынуда/ екінші жолын ұсынуда/орман алқаптарын қорғау жұмысынабаға беруде қателіктер жібереді. Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға береді
13
2- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
3.2. «Табиғатты пайдалану және геоэкология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты 11.3.2.1
11.3.2.3
11.3.2.6 Қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін жіктеу Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсеріне баға беру
Қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлеу (жергілікті / аймақтық компоненттің негізінде)
Бағалау критерийі Білім алушы
• қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін топтастырады.
• ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсерінебаға береді.
• қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлейді.
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін сипаттаңыз.
(a) Берілген суреттерге ластанудың түрін анықтаңыз .
1 сурет 2 сурет
(b) Берілген суреттерге ластанудың түрін мысалдар келтіре отырып, сипаттаңыз.
2. Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне әсерін анықтаңыз және баға беріңіз.
Денсаулыққа Шаруашылыққа
3. Ӛндіріс қалдықтары үйілген аймақтың сапасын арттыру мақсатында екі ұсыныс жазып,
түсіндіріңіз.
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Қоршаған ортаның антропогендік
ӛзгерістерін сипаттайды.
1 1-суреттегі ластану түрін анықтайды 1
2-суреттегі ластану түрін анықтайды 1
берілген суреттердегі ластанудың түріне мысалдар келтіреді 1
берілген суреттердегі ластанудың түрінсипаттайды 1
Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсерінебаға
береді.
2 ластанған қоршаған ортаның адам денсаулығына әсерін анықтайды 1
ластанған қоршаған ортаның шаруашылыққа
тигізген әсерін анықтайды 1
Қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлейді.
3 ӛндіріс қалдықтары үйілген аймақтың сапасын арттыру мақсатында 1- ұсыныс жазады 1
ӛз ұсынысын түсіндіреді 1
ӛндіріс қалдықтары үйілген аймақтың сапасын
арттыру мақсатында 2- ұсыныс жазады 1
ӛз ұсынысын түсіндіреді 1
Жалпы балл 10
3.2 « Табиғатты пайдалану және геоэкология» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін сипаттайды. Қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін сипаттауда қиналады 1-суреттегі ластану түрін/ 2- суреттегі ластану түрін анықтайды
/ берілген суреттердегі ластанудың түріне мысалдар келтіреді/ берілген суреттердегі ластанудың түрінсипаттауда қателіктер жібереді Қоршаған ортаның антропогендік ӛзгерістерін сипаттайды.
Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсерінебаға береді. Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсерінебаға берудеқиналады ластанған қоршаған ортаның адам ӛмірінеәсерін анықтайды/ ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізген әсеріне баға беруде қателіктер жібереді Ластанған қоршаған ортаның адам ӛміріне тигізетін әсерінебаға береді.
Қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлейді. Қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлеуде қиналады ӛндіріс қалдықтары үйілген аймақтың сапасын арттыру мақсатында 1- ұсыныс жазып, түсіндіреді/2- ұсыныс жазып, түсіндіруде қателіктер
жібереді Қоршаған орта сапасын арттыру жӛнінде ұсыныстар әзірлейді.
16
3- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
4. «Геоэкономика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Тақырып:4.1 Геоэкономика негіздері
Оқу мақсаты 11.4.1.1 Қазақстан аймақтары шаруашылығының салалық және
аумақтық құрылымы мен экономикалық даму
кӛрсеткіштері бойынша салыстырып талдау
11.4.1.3 Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін
анықтау
11.4.1.4 Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін
жою жӛнінде ұсыныстар әзірлеу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Қазақстан аймақтарын шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы бойынша салыстырады.
• Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтайды
• Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жӛнінде ұсыныстар келтіреді
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Қазақстанның экономикалық аудандарын кӛрсеткіштері бойынша салыстырып, талдаңыз
Батыс Қазақстан Шығыс Қазақстан
шаруашылығы
мамандануы
экономикалық даму
кӛрсеткіштері
2. Қазақстан аймақтарыныңэкономикалық даму әлеуетін анықтаңыз
(a) Экономикалық даму әлеуеті тӛмен аймақ:
(b) Экономикалық әлеуеті жоғары аймақ:
3. Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жоюдың екі жолын ұсыныңыз.
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Қазақстан аймақтарын шаруашылығының
салалық және аумақтық құрылымы бойынша салыстырады
1 аймақтың шаруашылық саласынсалыстырады. 1
аймақтың маманданған саласын салыстырады 1
аймақтың экономикалық даму кӛрсеткіштерін
салыстырады 1
Қазақстан
аймақтарының экономикалық даму
әлеуетін анықтайды
2 экономикалық даму әлеуеті тӛмен аймақты
анықтайды 1
экономикалық әлеуеті жоғары аймақты анықтайды 1
Қазақстан
аймақтарының экономикалық даму
кедергілерін жою
жӛнінде ұсыныстар келтіреді
3 Қазақстан аймақтарының экономикалық даму
кедергілерін жоюдың 1- жолын ұсынады 1
Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жоюдың 2- жолын ұсынады 1
Жалпы балл 7
« Геоэкономика» бөлімі бойыншажиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Қазақстан аймақтарын шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы бойынша салыстырады Қазақстан аймақтары шаруашылығының
салалық және аумақтық құрылымы мен
экономикалық даму кӛрсеткіштері бойынша салыстыруды қиналады. Қазақстанаймақтарының
шаруашылығы / маманданған саласы/экономикалық даму кӛрсеткіштерін
саласынсалыстырудақателіктер жібереді. Қазақстан аймақтары шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы мен экономикалық даму кӛрсеткіштері бойынша салыстырады
Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтайды Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін
анықтаудақиналады. Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуеті тӛмен / жоғарыаймақты анықтаудақателіктер жібереді Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтайды
Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жӛнінде ұсыныстар келтіреді Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жӛнінде ұсыныстар келтіруде қиналады. Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жоюдың 1- жолын/2-
жолынұсынуда қателіктер жібереді. Қазақстан аймақтарының экономикалық даму кедергілерін жою жӛнінде ұсыныстар келтіреді
19
5. «Геосаясат» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты 11.5.1.3 Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін
факторларды анықтау
11.5.1.4 Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде
ұсыныстарды әзірлеу
Бағалау критерийі Білім алушы
• Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторларды сипаттайды
• Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде ұсыныстарды келтіреді
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Геосаяси қауіпсіздік - бұл халықаралық қарым-қатынастағы елдің ұлттық мүдделерін қорғау. Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігіне ықпалын тигізетін негізгі факторлар:
1) әскери
2) саяси
3) экономикалық
4) технологиялық
5) экологиялық
6) әлеуметтік
7) ақпараттық қауіпсіздік
8) этникалық қауіпсіздік қатерлері
а) Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторлардан кез-келген тӛртеуінесипаттама беріңіз.
№ Факторлар Сипаттамасы
1
2
3
4
2. Ақпараттық қауіпсіздік факторынегізінде Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейтуге 3 ұсыныс айтыңыз
[3]
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Қазақстан
Республикасының
геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін
факторларды сипаттайды
1 таңдау бойынша Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін 1- факторды сипаттайды 1
таңдау бойынша Қазақстан Республикасының
геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін 2- факторды сипаттайды 1
таңдау бойынша Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін 3- факторды
сипаттайды 1
таңдау бойынша Қазақстан Республикасының
геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін 4- факторды сипаттайды 1
Қазақстанның
геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде ұсыныстарды
келтіреді
2 Ақпараттық қауіпсіздік факторынегізінде Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту
жӛнінде бірінші ұсынысты жазады 1
Ақпараттық қауіпсіздік факторынегізінде Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту
жӛнінде екінші ұсынысты жазады 1
Ақпараттық қауіпсіздік факторынегізінде
Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде үшінші ұсынысты жазады 1
Жалпы балл 7
5. «Геосаясат» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Қазақстан
Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторларды сипаттайды Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторларды сипаттауда қиналады Таңдау бойынша Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін бірінші/екінші/үшінші/тӛртінші
факторды сипаттаудақателіктер жібереді Қазақстан Республикасының геосаяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторларды сипаттайды
Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде ұсыныстарды келтіреді Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде ұсыныстаркелтіруде қиналады Ақпараттық қауіпсіздік факторынегізінде Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде 1- ұсыныс/ 2- ұсыныс/ 3- ұсыныс жазада қателіктер
жбереді Қазақстанның геосаяси қауіпсіздігін күшейту жӛнінде ұсыныстарды келтіреді
22
4 -ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
6. «Елтану» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Тақырып:6.1 Дүниежүзі аймақтары мен елдері
Оқу мақсаты 11.6.1.1 Қазақстан Республикасының физикалық-географиялық, тарихи-
географиялық, саяси-географиялық және геосаяси
аймақтарында орналасуын анықтау
11.6.2.1 жиынтық кӛрсеткіштер бойынша есептелінетін индекстер мен
рейтингтердегі Қазақстан орнының динамикасын зерттеу
(таңдау бойынша бір рейтингтің мысалында)
11.6.2.2 Қазақстанның жиынтық кӛрсеткіштер бойынша есептелінетін
рейтингтерде орналасқан орына әсер ететін географиялық,
әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтау
(таңдау бойынша бір рейтингтің мысалында)
Бағалау критерийі Білім алушы
• Қазақстан Республикасының тарихи-географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуын анықтайды
• Жиынтық кӛрсеткіштер бойынша Қазақстан орнының динамикасынзерттейді
• Қазақстанның АДИ кӛрсеткіші бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орнына әсер ететін әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтайды
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Қазақстан Республикасының физикалық-географиялық, тарихи-географиялық, саяси-географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуы бойынша кестенің бос орнын толтырыңыз
1 физикалық-географиялық Батыс Сібір таулы қыраты, Шығыс Еуропа жазығы, Тұран
жазығы, Оңтүстік Шығыс таулары
2 тарихи-географиялық
3 саяси-географиялық Екі үлкен алып мемлекет Ресей және Қытаймен және Азия
елдерімен шекаралас болуы
4 геосаяси
2. 1993 және 2017 жылдардағы Қазақстандағы ЖІӚ рейтингісініңкӛрсеткішін зерттеңіз.
Жыл ЖІӚ(АҚШ доллар) ЖІӚ ӛсу қарқыны% Мұнай бағасы(АҚШ доллар)
1993 23,41 -9,2 17,1
2017 159,4 18,6 54,25
(a) 1993 және 2017 жылдардағы ЖІӚ ӛсу қарқынын салыстырыңыз.
(b) 1993 жылы ЖІӚтӛмен болу 2 себебін талдаңыз
(c) ЖІӚ ӛсу қарқынына мұнай бағасының әсерін талдаңыз.
3. Тапсырманы орындаңыз.
(a) Қазақстан халқының АДИкӛрсеткішінеәсер ететін факторларды анықтаңыз әлеуметтік фактор
экономикалық фактор
саяси фактор
Бағалау критерийі Тапсырма
№ Дескриптор Балл
Білім алушы
Қазақстан
Республикасының тарихи-географиялық
және геосаяси аймақтарында
орналасуын анықтайды
1 Қазақстан Республикасының орналасқантарихи-
географиялық аймақты анықтайды 1
Қазақстан Республикасының орналасқангеосаяси аймақты анықтайды 1
Жиынтық кӛрсеткіштер бойынша Қазақстан орнының
динамикасынзерттейді
2 1993 және 2017 жылдардағы ЖІӚ ӛсу қарқынын
салыстырады 1
1993 жылы ЖІӚтӛмен болу1себебін талдайды 1
1993 жылы ЖІӚтӛмен болу 2 себебін талдайды 1
ЖІӚ ӛсу қарқынына мұнай бағасының әсерін талдайды 1
Қазақстанның АДИ кӛрсеткіші бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орнына әсер ететін әлеуметтік,
экономикалық және саяси факторларды анықтайды
3 Қазақстан халқының АДИкӛрсеткішінеәсер ететін әлеуметтік факторды анықтайды.
саяси фактор
1
Қазақстан халқының АДИкӛрсеткішінеәсер ететін экономикалықфакторды анықтайды. 1
Қазақстан халқының АДИкӛрсеткішінеәсер ететін саясифакторды анықтайды. 1
Жалпы балл 9
«Елтану» бөлімі бойынша жиынтық бағалаунәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Қазақстан
Республикасының тарихи- географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуын анықтайды Қазақстан Республикасының тарихи-географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуын анықтауда қиналады Қазақстан Республикасының орналасқантарихи-
географиялық аймақты анықтауда/геосаяси аймақты анықтауда қателіктер
жібереді Қазақстан Республикасының тарихи-географиялық және геосаяси аймақтарында орналасуын анықтайды
Жиынтық кӛрсеткіштер
бойынша есептелінетін индекстер мен рейтингтердегі Қазақстан орнының динамикасынзерттейді Жиынтық кӛрсеткіштер
бойынша есептелінетін индекстер мен рейтингтердегі Қазақстан орнының динамикасынзерттеуде
қиналады 1993 және 2017 жылдардағы ЖІӚ ӛсу қарқынын салыстыруда/ 1993 жылы
ЖІӚтӛмен болу1себебін/ 2 себебінталдауда/ ЖІӚ ӛсу қарқынына мұнай бағасының әсерін талдауда қателіктер жібереді. Жиынтық кӛрсеткіштер
бойынша есептелінетін индекстер мен рейтингтердегі Қазақстан орнының динамикасынзерттейді
Қазақстанның АДИ кӛрсеткіші бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орнына әсер ететін әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтайды Қазақстанның АДИ кӛрсеткіші бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орнына әсер ететін әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтауда қиналады Қазақстан халқының АДИкӛрсеткішінеәсер ететін әлеуметтік факторды/саяси факторды/
экономикалықфакторды
анықтауда қателіктер жібереді. Қазақстанның АДИ кӛрсеткіші бойынша есептелінетін рейтингтерде орналасқан орнына әсер ететін әлеуметтік, экономикалық және саяси факторларды анықтайды
26
7. Адамзаттың ғаламдық проблемалары» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Тақырып:7.1 Ғаламдық проблемаларды шешу
Оқу мақсаты 11.7.1.1 ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік
тәжірибені зерттеу
11.7.1.2 Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық
проблемаларды анықтау
Бағалау критерийі Білім алушы
• Ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттейді.
• Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтайды.
Ойлау дағдыларыныңдеңгейі Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1. Ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттеңіз.
«2017 жылы БҰҰ Африка елдерінде 2,1 млрд АҚШ доллары кӛлемінде қаражат бӛлді».
(a) Бӛлінген қаражат Африка елдеріндегі қандай басты ғаламдық мәселелерді шешуге жұмсалатындығын анықтаңыз.
(b) Ғаламдық мәселерді шешуде жұмыс жасайтын әлемдік екі қаржылық ұйымдарды анықтаңыз.
(c) «Халықаралық қаржылық ұйымдардың ғаламдық мәселерді шешуде сын пікірге ұшырайды».
Ұйымдарға қойылатын екі сын пікірлерді анықтаңыз
(d) Ұйымдарға қойылатын екі сын пікірлерге баға беріңіз
2. Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық мәселе түрін анықтаңыз.
Ғаламдықмәселенің болу себептерін анықтаңыз.
Бағалау критерийі Тапсырма № Дескриптор Балл
Білім алушы
Ғаламдық
проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттейді
1 Африка елдеріндегі қандай басты ғаламдық мәселелерді
шешуге жұмсалатындығын анықтайды 1
ғаламдық мәселерді шешуде жұмыс жасайтын әлемдік 1-
қаржылық ұйымдарды анықтайды 1
ғаламдық мәселерді шешуде жұмыс жасайтын әлемдік 2-
қаржылық ұйымдарды анықтайды 1
ұйымдарға қойылатын 1 сын пікірлерді анықтайды 1
ұйымдарға қойылатын 2 сын пікірлерді анықтайды 1
ұйымдарға қойылатын 1 сын пікірлерге баға береді 1
ұйымдарға қойылатын 2 сын пікірлерге баға береді 1
Қазақстанның
аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық
проблемаларды анықтап түсіндіріңіз
2 Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық мәселе
түрін анықтайды 1
ғаламдық мәселенің болу себептерін анықтайды 1
Жалпы балл 9
«Адамзаттың ғаламдық проблемалары»бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатыстыата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Оқушының аты-жӛні
Бағалау критерийі Төмен Орта Жоғары
Ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттейді Ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттеуде қиналады. Африка елдеріндегі қандай басты ғаламдық мәселелерді шешуге жұмсалатындығын анықтауда/
ғаламдық мәселерді шешуде жұмыс жасайтын әлемдік 1-қаржылық ұйымдарды/ 2-қаржылық ұйымдарды анықтауда/
ұйымдарға қойылатын 1 сын пікірлерді/2 сын пікірлерді анықтауда/ ұйымдарға қойылатын 1 сын пікірлерге/ 2 сын пікірге баға беруде қателіктер жібереді Ғаламдық проблемаларды шешу жӛнінде әлемдік тәжірибені зерттейді
Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтап түсіндіріңіз Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтап түсіндіруде қиналады. Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық мәселе түрін анықтауда/ ғаламдық мәселенің болу себептерін анықтаудақателіктер жібереді Қазақстанның аумағында кӛрініс тапқан ғаламдық проблемаларды анықтап түсіндіріңіз
