- Сообщения
- 2,710
- Оценка реакций
- 27,653
«Химия» пəні бойынша тоқсанға арналған
жиынтық бағалау спецификациясы
8 сынып
Мазмұны
1. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты ....................................................................................... 4
2. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар ............................................. 4
3. Күтілетін нәтиже ................................................................................................................................. 4
4. Ойлау дағдыларының деңгейі ............................................................................................................ 5
5. Тоқсандарға ойлау дағдыларының деңгейіне байланысты тексерілетін мақсаттарды бөлу ....... 5
6. Жиынтық бағалауды өткізу ережесі .................................................................................................. 5
7. Модерация және балл қою ................................................................................................................ 6
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ.................................. 7
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ.................................. 9
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ................................ 13
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ................................ 19
1. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты
Тоқсандық жиынтық бағалау оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының мазмұнына сәйкес,
оқушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларды анықтауға
бағытталған.
Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішінде меңгеруге тиісті оқу
мақсаттарына жету деңгейін тексереді.
2. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар
«Химия « пәні бойынша оқу бағдарламасы, негізгі мектеп (7-9 сынып)
3. Күтілетін нəтиже
Білу
:
• алғашқы химиялық түсініктерді;
• зертханалық және практикалық жұмыстар барысындағы техника қауіпсіздік
ережелерді
• негізгі химиялық заңдар мен теориялар мәнін;
• физикалық және химиялық шамалардың өлшем бірлігін;
• түсініктер, формулалар, заңдар және физикалық тұрақты шамаларды;
• атом-молекулалық ілім, атом құрылысы және элементтер қасиетін;
• химиялық таңбаларды;
• зат классификациясын;
• химиялық байланыс түрлерін және зат құрылысын;
• химиялық реакциялардың жүру заңдылығын және белгілерін, типтерін;
• бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарын және олардың қасиеттерін;
• периодтық заңды және химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымын;
Түсіну
:
• шамалардың физикалық мағынасын, негізгі терминдерін;
• химиялық реакциялардың жүру жағдайларын;
Қолдану:
• тірі және өлі табиғаттағы процестер және құбылыстарды сипаттау үшін негізгі
химиялық терминдер мен түсініктерді;
• тәжірибе – экспериментальды және зерттеу жұмыстарын қауіпсіз жүргізу әдістерін;
• практикалық және зертханалық жұмыстарды орындауда, оқу және қолданбалы
есептер шығаруда химиялық заңдылықтар және формулаларды;
• нәтижелерді ұсынуда графикалық әдістерді;
• өлшем бірліктердің Халықаралық жүйесін;
Анализдеу
:
• берілген жаратылыстану- ғылыми эксперименттер нәтижесінде алынғандарды;
• графикалық және кесте түрінде ұсынылған ақпараттарды;
• зат қасиеттерінің оның сапалық және сандық құрамы мен құрылысына тәуелділігін;
• зат қолданыс сферасы мен қасиеттерінің өзара байланысының себеп- салдарын;
Синтездеу:
• жинақталған және өңделген берілгендерді жинақтап, ақпаратты кесте, график,
хабарлама, баяндама, презентация түрінде ұсынуға;
4 ЖОБА
Бағалау:
• жүргізілген эксперименттер нәтижесін;
• адамның тіршілік әрекеті мен қоршаған ортадағы түрлі физикалық және химиялық
процестердің әсерін;
4. Ойлау дағдыларының деңгейі
Ойлау Сипаттама Тапсырмалар түрлері
дағдыларының
деңгейі
Білу және Нақты деректерді, терминдерді, әдістер мен КДЖ - Көп дұрыс
түсіну тәсілдерді білу. жауапты таңдауды қажет
Ақпаратты дұрыс еске түсіру, болжау немесе ететін тапсырмалар
түсіндіру арқылы пәнді ұғатынын көрсете білу ҚЖ - Қысқа жауапты
қажет ететін тапсырмалар
Қолдану Әртүрлі мәнмәтіндер мен жағдайларда алған ҚЖ - Қысқа жауапты
білімдерін және ақпараттарды қолдану қажет ететін тапсырмалар
ТЖ - Толық жауапты
қажет ететін тапсырмалар
Жоғары деңгей Зерттелетін үдерістің құрамдас бөліктерін ҚЖ - Қысқа жауапты
дағдылары талдау арқылы ақпарат немесе нәтижелер алу қажет ететін тапсырмалар
және оны интерпретациялау. ТЖ - Толық жауапты
Модель құру үшін алған білімдерін біртұтас қажет ететін тапсырмалар
біріктіру; нақты үдерістерді сипаттайтын
модельдерді түсіндіру; дереккөздерден
шығатын ой-пікірлерді қалыптастыру.
Ақпараттар, тәсілдер, қорытындылар,
нәтижелердің тиімділігі немесе анықтылығы
туралы шешім шығару; қолайлы әдіс-
тәсілдерді және стратегияларды таңдай білу
5. Тоқсандарға ойлау дағдыларының деңгейіне байланысты тексерілетін оқу
мақсаттарды бөлу
Тоқсан Іріктелген мақсаттар
Білу жəне түсіну Қолдану Жоғары деңгей
дағдылары
I 30% 50% 20%
II 33% 56% 11%
III 20% 70% 10%
IV 10% 80% 10%
Барлығы 23% 64% 13%
6. Жиынтық бағалауды өткізу ережесі
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға
мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер,
плакаттар немесе карталарды) жауып қойыңыз.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқауды
оқып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығын хабарлаңыз. Білім алушыларға
жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығын ескертіңіз. Нұсқаулықпен
5 ЖОБА
таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау
басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтыңыз.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау
барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар
(спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына
мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіңіз. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне
көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығын ескертіңіз.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен
сызып қоюды ұсыныңыз.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар
тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек
беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге
тыйым салынады.
Жиынтық бағалау жұмыстарының орындалуына 5 мин уақыт қалғанын оқушыларға
хабарлаңыз
Жиынтық бағалау жұмысын орындауға берілген уақыт аяқталғаннан кейін оқушылардан
қаламсаптарын/ қарындаштарын партаға қойюларын сұраңыз.
7. Модерация жəне балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде
бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою
кестесіне сәйкес тексеру қажет.
6 ЖОБА
1-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
1-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауды бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 12 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
7 ЖОБА
1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Орын
Тапсыр
№
Тапсы
Ойлау Бөлім
дау
а
тапсыр м
рма
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының Балл* бойынша
ты,
рі* уақы
а* тү
аны* м
деңгейі сбалл
мин*
Атомдағы 8.1.3.1 Атомда электрондар ядродан арақашықтығы Білу және түсіну 8
электрондардыартқан сайын біртіндеп энергетикалық деңгейлер 1 2 КТБ 2 1
ң қозғалысы бо
йынша таралатынын түсіну
8.1.3.4 Алғашқы 20 химиялық элементтің Қолдану
электрондық конфигурациясын және электронды-1 6 ТЖ 8 2
графикалық формуларын жаза білу
8.1.3.5 Атомдар электрондарды қабылдай немесе Білу және түсіну
Б/
жоғалта алатынын және осының нәтижесінде 2 1,5 КТ5 3
иондар түзілетінін түсіну ҚЖ
8.1.3.6 «Нольдік қосынды» әдісімен
олдану 1 3 ҚЖ 3 2
қосылыстардың формуласын құрастыру Қ
8.2.3.1 Заттар құрамындағы элементтердің Қолдану 8
массалық үлесін табу, элементтердің массалық 2 9 ТЖ 8 3
Заттардың
лесі бойынша заттардың формуласын шығару
формулалары ү
8.2.3.3 Реакцияға қатысатын және түзілетін Қолдану
және
заттардың формуласын жаза отырып, химиялық
Ж 2 2
химиялық
реакциялар теңдеулерін құру; 1 4 К
реакция
астапқы және түзілген заттардың саны мен Білу және түсіну
теңдеулері 8.2.2.1 Б
2 3
құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу 2 7,8 ҚЖ
8.2.4.3 Металдар коррозиясын туындатуға әсер Жоғарғы деңгей 9
4 3
ететін жағдайларды зерттеу дағдылары 1 10 ТЖ
8.2.2.5 Металдардың қышқылдармен Қолдану
Металдар
3 3
әрекеттесуінің реакция теңдеулерін құрастыру 1 11 ҚЖ
белсенділігін
салыстыру 8.2.4.8 М
еталдардың белсенділік қатарын Жоғарғы деңгей
қолданып металдардың таныс емес орынбасу дағдылары 1 12 ТЖ 3 3
реакцияларының жүру мүмкіндігін болжау
Барлығы 25
8 ЖОБА
«Химия» пəнінен 1-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Магний атомы үшін дұрыс тұжырымдарды анықтаңыз.
1. Магнийдің сыртқы электрондық қабатында 2 электрон бар
2. Магний сыртқы қабатындағы 2 электронды беріп жібере алады
3. Магний сыртқы қабатына 3 электрон қосып алады
4. Mg2+ ио
нын түзе алады
5. Mg2- ионын түзе алады
A) 1,2,4
B) 2,4
C) 3,5
D) тек 4
[1]
2. Екінші топ элементтерінің электрондарының таралып орналасуы бойынша дұрыс
тұжырым таңдаңыз.
) 2Mg) 2) 8) 2Ca ) 2)8) 8) 2
+4Be )2ē ē +12 ēēē +20ēēēē
A) екінші топ элементтері үшін сыртқы қабаттағы электрондар саны 3-ке тең
B) электрондар атомда біркелкі таралады
C) электрондар атомда ядродан ара қашықтықтары артып келе жатқан
энергетикалық деңгейлерде біртіндеп орналасады
D) электрондар атомда ядродан ара қашықтықтары кему ретімен орналасқан
энергетикалық деңгейлерде біртіндеп орналасады
[1]
3. Төменде берілген қосылыстардың формуласын «нольдік қосынды» әдісі бойынша
құрастырыңыз:
2-
1) Al3+ және S
-
2) P5+және Cl
[2]
4. Cөндірілмеген әкті алу үшін әктасты (кальций карбонатын) күйдіру (қыздыру) қажет.
Сонымен қатар, cөндірілмеген әкке су қосса ол сөндірілген әкке (кальций гидроксидіне)
айналады. Осы өзгерістерді сипаттайтын реакция теңдеулерін жазып көрсетіңіз.
1) Әктастың ыдырауы ____________________________________________________________
2) Сөндірілмеген әкті сөндіру ______________________________________________________
[2]
5.Сызбанұсқада түзілетін иондардың формуласын жазыңыз.
Катион_______________
Анион:_______________
[2]
9 ЖОБА
6. Оттегі газы тіршілік үшін маңызды газ. Оттегі газы оттектің екі атомынан тұратындығы
бәрімізге белгілі. Оттектің периодтық жүйедегі орнын ескере отырып жазыңыз.
(a) Электрондық конфигурациясын
(b) Электронды-графикалық формуласын
[2]
7. Кестеде берілген химиялық реакиялардың типтерін анықтап жазыңыз.
№ Химиялық реакция теңдеулері Реакция типі
1 H2+Cl2→2HCl
2 CuO + H2→ Cu +HO
2
3 CaCO3 →CaO +CO
2
4 NaCl + AgNO3→ AgCl +NaNO
3
[2]
8. Зертханада сутегі газын алу үшін төмендегідей реакция жүргізеді.
Oрташа белсенді металл + сұйылтылған қышқыл → тұз+ сутегі
Реакция типін анықтаңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
9.Адамды құмырсқа шаққанда шаққан жері дуылдап аши бастайды. Оның себебі
құмырсқадан бөлінетін қышқылда. Қышқыл теріге тиген жерін күйдіреді сондықтан тері
дуылдап ашитын болады. Осы қышқылдың құрамы: көміртек - 26,09% , сутек - 4,35% , оттек
-69,54% тұратындығы белгілі болса құмырсқа қышқылының формуласын жазыңыз.
[3]
10. Суретте темір шегенің әр түрлі ортада жемірілу (коррозия) үрдісі көрсетілген.
(а) 1-2 сынауықта неліктен темірді тот/тат баспаған? Түсіндіріңіз.
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
10 ЖОБА
(b) 3-5 сынауықтардағы темір шегені тот/тат басқандығының себебі неде?
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________ [1]
(с) Коррозиядан қорғаудың кез - келген бір жолын ұсыныңыз:
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
11.Суретте металдардың сұйытылған
қышқыл ерітіндісімен әрекеттесуі
көрсетілген. Реакция өнімінің бірі -
тұз ерітіндісі, ал екіншісі- газ.
(a) Металдар сұйылтылған қышқылмен
әрекеттескен кезде қандай газ бөлінеді?
__________________________________
(b) Магний мен тұз қышқылының
арасындағы реакция теңдеуін
формулалар мен таңбалар арқылы жазып теңестіріңіз.
_____________________________________________________________________________[3]
12. Суретте мыс сульфатының ерітіндісіне әр
түрлі металдарды салу арқылы металдардың
белсенділігін анықтауға арналған тәжірибе
көрсетілген.
(a) Қай металды сынауыққа салғанда реакция
жүрмейді?
________________________________________________________________________________
(b) Қай металды сынауыққа салғанда мыстың бөлінуі тез байқалады?
________________________________________________________________________________
(c) Қай металды сынауыққа салғанда бөлме температурасында мыстың орынына газ
көпіршіктерінің бөлінуі байқалады?
_________________________________________________________________________
[3]
11 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 А 1
2 С 1
3 Al2S3 1
PCl5 1
4 CaCO3→ CaO+CO 1
2
CaO+H2O→ Ca(OH) 1
2
5 Mg2+ 1
F- 1
6 +8 O )2e)6e 1
1s22s22p4 1
7 1 Қосылу 1 Кез келген екі дұрыс жауап
2 Оүшін 1 балл
рынбасу
3 Айырылу 1
4 Алмасу
8 Орынбасу 1 Басқа жауап
қабылданбайды
)???(?)???(?)??
9 ?1
ʋ(С): ʋ(H): ʋ(O) =(?∶ (?∶
(?))(?)ʋ
6.094.3569.56
(С): ʋ(H): ʋ(O) =2∶ 1∶ = 2,17 : 4,35 : 4,35 1
1216
CH2O2 1
10 Тот/тат туындататын фактор жоқ 1 1- сынауықта оттегі және
су жоқ
2-сынауықта «оттегінің
келуіне май кедергі
жасайды» қабылданады
Тот/тат туындататын факторлар; су, ауа және тұзды 1 Тот/тат туындататын
сулар болғандықтан факторлар болғандықтан
Кез келген дұрыс бір жолын ұсынса жеткілікті 1 Мысалы: сыртын қаптау
т.б.с.с
11 (a) сутегі 1 Басқа жауап
(b) Mg +HCl = MgCl2+H2\ рқабылданбайды
еакция теңдеуін 1
жазғаны үшін
Mg +2HCl = MgCl2+H2\ реакция теңдеуін 1
теңестіргені үшін
12 (a) Au 1 Басқа жауап
(b) Mg 1 қабылданбайды
(c) Na 1
Б
арлығы 25
12 ЖОБА
2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
2-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 12 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
13 ЖОБА
2-тоқсан бойынша тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
Орындау
№
йлау
Тапсырма
Бөлім ОТапсырма
йынша
ты, Балл* бо
апсырма
ексерілетін мақсат дағдыларын
рі* уақы
Тсаны* т
л
мин* бал
ың деңгейі * тү
Зат мөлшері 8.1.1.3 Масса, зат мөлшері және 2 2,3 КТБ/ҚЖ 4 3 3
құрылымдық бөлшектер санын Қолдану
есептеу
Стехиометри8.2.3.5 Химиялық реакция теңдеулері Қолдану 1 8 ТЖ 4 4 6
ялық бойынша заттың массасын, зат
есептеулер
мөлшерін есептеу
8.2.3.6 Авогадро заңын білу және Қолдану 1 4 ҚЖ 3 2
қалыпты және стандартты
жағдайлардағы газдар көлемін
есептеуде молярлық көлемді қолдану
Химиялық 8.3.1.1 Заттың жану реакциясының Білу және 1 5 ҚЖ 3 2 6
реакциядағы өнімі көбінесе оксид екенін және түсіну
энергиямен құрамында көміртегі бар отын оттекте
танысужанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы
немесе көміртек түзілетінін түсіну;
8.3.1.3 Экзотермиялық реакциялар Білу және 1 1 КТБ 2 1
жылу бөле жүретінін, ал түсіну
эндотермиялық реакциялар жылу
сіңіре жүретінін білу
8.3.1.5 Энергия өзгерісін Жоғарғы 1 6 ТЖ 5 3
бөлшектердің кинетикалық теориясы деңгей
тұрғысынан түсіндіру дағдылары
Сутек. Оттек 8.4.2.1 Сутекті алу және оның Қолдану 2 9,10 ҚЖ/ТЖ 4 3 10
және озон қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
8.4.2.3 Оттекті алу және оның Қолдану 2 11,12 ҚЖ/ТЖ 10 4
қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
8.4.2.5 Жер бетіндегі озон қабатының Білу және 2 7 ҚЖ 5 3
маңызын түсіндіру түсіну
Барлығы 25
14 ЖОБА
«Химия» пəнінен 2-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Табиғи отындар туралы дұрыс тұжырымдарды көрсетіңіз.
1. Табиғи отын жану үшін өте көп энергия қажет және бұл процесс эндотермиялық
деп аталады
2. Табиғи отындар жанған кезде көп энергия бөліп шығарады және бұл процесс
экзотермиялық процеске жатады
3. Табиғи отын жану үшін өте көп энергия қажет және бұл процесс экзотермиялық
деп аталады
A) тек 1
B) тек 2
C) тек 3
D) 1 және 2
[1]
2. Массасы 2,2 г көмірқышқыл газының зат мөлшерін есептеңіз.
A) 0,05 моль
B) 0,25 моль
C) 1 моль
D) 2 моль
[1]
3. Массасы 7 г иіс газының; (а) зат мөлшерін (b) құрылымдық бөлшектер санын есептеңіз.
[2]
4. (a) Авагадро заңын толықтырып жазыңыз.
Тұрақты қысым мен температурада әр түрлі газдардың бір молі
___________________________________________________________________ алады.
(b) Зат мөлшерлері 1,5 мольге тең оттегі , озон және сутегі газдарының алатын көлемін
есептеңіз.
[2]
5. Көмірсутекті отындар жануына байланысты су және әр түрлі өнімдер түзеді.
Көмірсутекті отындар жанған кезде судан басқа түзілетін өнімдерді жазыңыз.
(a) шала жану өнімі:__________________________________________________
(b) толық жану өнімі: __________________________________________________
[2]
6. Суретте зат күйінің бір күйден екінші күйге ауысуы
көрсетілген. Осы кездегі зат күйі мен олардың
арасындағы энергия өзгерісін бөлшектер теориясы
тұрғысынан түсіндіріңіз.
________________________________________________
________________________________________________
______________________________________________[3]
15 ЖОБА
7. Озон қабаты жер шары үшін маңызды рөл атқарады. Озон қабаты жерді күн сәулесінен
тікелей түсетін ультра күлгін сәулелерден (күн радиациясынан) қорғап, жер бетіндегі
тіршіліктің жалғасуына әсер етіп тұрады.
(a) Озон қабатының бұзылуына әкелетін екі факторды көрсетіңіз:
1) ________________________________________
2) ________________________________________
(b) Озон қабаты бұзылған жағдайда туындайтын
кері әсердің біреуін атаңыз:
_____________________________________
[3]
8. Зертханада көлемі 5,6 л (қ.ж) көмірқышқыл газын
алу үшін қажет:
(a) Тұз қышқылымен әрекеттесетін кальций
карбонатының массасын есептеңіз.
(b) Осы кезде түзілген тұздың зат мөлшерін есептеп жазыңыз.
[4]
9. Суретте сутегінің химиялық қасиетінің бірі
көрсетілген.
Мыс (II) оксиді сутегімен әрекеттескен кезде сутегі
қандай қасиет көрсететіндігін жазыңыз.
_____________________________________________
[1]
10. Суретте зертханада сутегі газын алу көрсетілген.
(a) Сутегі газын алу үшін қажетті реагенттерді жазыңыз.
______________________________________________
(b) Суретте сутегін жинау үшін cутегінің қандай
физикалық қасиеті қолданылып тұрғандығын жазыңыз.
______________________________________________[2]
16 ЖОБА
11. Оттегін зертханада (немесе үйде) алуға қолжетімді болып табылатын реагентті
жазыңыз.
Жауабы: ______________________________________________________
[1]
12. Оттегі газы тіршілік үшін маңызды -газ. Ауаның шамамен 21%-ын құрайтын оттегі
газын зертханада кейбір заттарды ыдыратып алуға болады. Солардың бірі (11)
тапсырмада берілген реагент болса, тағы бірі тұрмыста ерітіндісі залалсыздандырғыш
ретінде қолданылатын калий перманганаты.
(a) Калий перманганатын ыдыратып оттегі газын алатын және ауаны ығыстырып
жинауға болатын қондырғы / құралдың суретін салыңыз.
(b) Калий перманганатының айырылу реакциясын жазыңыз.
___________________________________________________________________________
(c) Оттегін қолданатын салалардың біреуін атаңыз.
___________________________________________________________________________
[3]
17 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 В 1
2 А 1
3 0,25 моль 1
23
1,506●10 1
4 Бірдей көлем алады 1 Басқа жауап қабылданбайды
3
33,6 дм(л) 1
5 Иіс газы 1 Көмір қабылданады
Көмірқышқыл газы 1
6 Қатты →сұйық →газ күйіне өту үшін 1 Бөлшектер бір бірінен алыстайды
бөлшектер арасындағы байланыс үзілу қажет
Газ →сұйық →қатты байланыстар түзілуі Бөлшектер бір біріне тығыз
қажет орналасады қабылданады
Байланыстарды үзу үшін қосымша энергия 1 Жылу сіңіріледі қабылданады
сіңіріледі
Байланыстар түзілу үшін энергия бөлінеді 1 Жылу бөлінеді қабылданады
7 Хлор органикалық қосылыстар 1 Кез келген дұрыс екі факторды
Катаса қабылданады
өліктен шығатын газдар 1
Кез келген бір дұрыс салдарды
Тері аурулары көбейеді 1
жазса қабылданады
8 Реакция теңдеуін жазады, теңестіреді 1 Кез келген дұрыс екі жауап
Кқабылданады
өмірқышқыл газының зат мөлшерін 1
есеп
тейді
Пропорциямен шығарылған
Көмірқышқыл газы мен кальций 1
есептерді ӘБ қарастырып қабылдау
карбонатының зат мөлшері бірдей екендігін
кнемесе қабылдамау керектігін өздері
өрсетеді
Кшешеді
альций карбонатының массасын есептейді 1
9 Тотықсыздандырғыш 1
10 Орташа белсенді металл, сұйылтылған 1 Қышқыл жауабы қабылданбайды.
қышқыл Қышқыл формуласы ерітінді деп
берілсе қабылданады орташа
Суда ерімейтіндігі 1
металдардың таңбасы қабылданады
11 Сутегі пероксиді 1 Формуласы, сутегі асқын тотығы
қабылданады
12 Құрал/қондырғы суреті қарандашпен дұрыс 1 Қаламсаппен салынған суреттер
салынып, герметикалығы көрсетілуі тиіс қабылданбайды
2KMnO4→KMnO4+MnO2+O2 1
2
Медицинада 1 Кез келген дұрыс саланы атап жазса
қабылданады
Барлығы 25
18 ЖОБА
3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
3-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ - Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 18 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
19 ЖОБА
2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Ойлау № Орындау Бөлім
Тапсырма Тапсыр
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының тапсырмауақыты, Балл* бойынш
аны* ма түрі
деңгейі с* мин* а балл
Химиялық 8.2.1.1 Топ, период, атом нөмірінің 9
олдану 1 7 ҚЖ 3 2
элементтер-физикалық мәнін түсіндіру Қ
дің
8.2.1.2 Бір топтағы элементтердің сыртқы
периодтық
электрондық деңгейінде электрондар Білу және түсіну 2 1,6 КТБ/ ҚЖ 4 2
жүйесі сан
ының бірдей болатындығын түсіну;
8.2.1.3 Топтар мен периодтарда Қолдану
элементтер қасиеттерінің заңдылықпен 2 8,9 ҚЖ 3 2
өзгеретінін түсінді
9.2.1.7 Химиялық элементтің периодтық Жоғарғы деңгей
кестеде орналасуына сай қасиеттерін дағдылары 1 18 ТЖ 5 3
болжау
Химиялық 8.1.4.1 Электртерістілік ұғымы негізінде 5
байланыс атомдар арасындағы ковалентті Қолдану 2 2,12 КТБ/ҚЖ 5 2
түрлері бай
ланыстың түзілуін түсіндіру
8.1.4.2 Иондық байланыстың түзілу
Б/
механизмін сипаттау және иондық Қолдану 2 3,13 КТ5 3
қосылыстардың қасиеттерін болжау ТЖ
Ерітінділер 8.3.4.1 Заттарды судағы ерігіштігі Білу және түсіну 11
Б 3 2
және бойынша жіктеу; 2 4,5 КТ
ерігіштік 8.3.4.3 З
аттың ерігіштігіне Қолдану
4 2
температураның әсерін түсіндіру; 2 10,11 ҚЖ
8.3.4.5 Еріген заттың массалық үлесі мен Қолдану
ерітіндінің белгілі массасы бойынша 2 14,15 ҚЖ/ТЖ 4 4
еріген заттың массасын есептеу
8.3.4.6 Ерітіндідегі заттың молярлық Қолдану
/ТЖ 4 3
концентрациясын есептеу 2 16,17 ҚЖ
Барлығы 25
20 ЖОБА
«Химия» пəнінен 3-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Сыртқы энергетикалық деңгейіндегі электрондар саны бірдей элементтер қатарын
анықтаңыз.
A) Ca, Mg, Li
B) Li, H, C
C) Al, B, Ga
D) K, F, Li
[1]
2. Ковалентті полюсті байланыстарды сипаттайтын дұрыс тұжырымдарды көрсетіңіз.
1. Атомдар арасында байланыс ортақ электрон жұбы арқылы түзіледі
2. Байланыс түзетін атомдардың электртерістілігі бірдей
3. Ортақ электрон жұбы электртерістілігі көбірек атомға қарай ығысып орналасады
4. Байланыс түзуге әр түрлі бейметалл атомдары қатысады
5. Байланыс түзуге бірдей бейметалл атомдары қатысады
A) тек 1,3,4
B) тек 2,3
C) тек 1,3
D) 2,4,5
[1]
3. Берілген қосылыстардың ішінде тек иондық байланыспен байланысатын қосылыстардың
қатарын көрсетіңіз.
A) О
3, SO3, HCl
B) NaCl, CaO, Al2S3
C) KF, CO2, H2
D)Al2S3, О, SO3,
2
[1]
4. Тұрмыста жиі қолданылатын заттарды: ас тұзы, марганцовка және тырнақ бояуын өшіруге
арналған сұйықтықтың ішіндегі - ацетонды суда ерігіштігі бойынша қандай заттардың
тобына жатқызуға болады?
A) аз еритін
B) ерімейтін
C) нашар еритін
D) жақсы еритін
[1]
д - жай зат ретінде қара сұр түсті, кристалды қатты зат.
5. Йо
Оның 5% -дық спирттегі ерітіндісі медицинада көбінесе ашық
жараларды зарарсыздандыру\залалсыздандыру үшін және қанды ұйыту
үшін қолданылады.
Йод ерітіндісі туралы дұрыс тұжырымды таңдаңыз.
A) Йод суда ерімейді
B) Йод суда да, спиртте де жақсы ериді
C) Йодтың судағы ерітіндісін қолдануға тиым салынған
D) Йод суда нашар еритіндіктен оның спирттегі ерітіндісі қолданылады
[1]
21 ЖОБА
6.Ұзын периодты кестенің (халықаралық кесте) сұлбасынан сыртқы энергетикалық
деңгейдегі электрон саны бірдей элементтерді көрсетіңіз:
Жауабы: _________________________
[1]
7. Химиялық элементтердің периодтық жүйесінен жаратылыстың барлық заңдылықтарын
көруге болады. Сонымен қатар периодтық жүйедегі сандар өзара байланысы бар және
олардан көптеген ақпарат алуға болады. (Бос орындарды қажетті сөздер/ сөйлемдермен
толықтырыңыз)
(a) Бір периодта орналасқан элемент атомдарының
____________________________________
_____________________________________ бірдей болады, бұл период ___________________
физикалық мәнін түсіндіреді.
(b) Бір топта орналасқан элемент атомдарының
_____________________________________
_____________________________________ бірдей болады, бұл топ___________________
физикалық мәнін түсіндіреді.
[2]
8. Бос орындарды қажетті сөздермен толықтырыңыз:
3-периодта орналасқан Na →Cl дейін атом ядро зарядтары артқан сайын _______________
____________________ қасиеті артып, ________________________ қасиеті кемиді.
[1]
9. Cуретте бірінші топ элементтерінің атом радиустарының артуы көрсетілген. Li→Rb
элементтердің қандай қасиеті артады?
________________________________________________________________________________
[1]
22 ЖОБА
10. Суретте 100 г судағы әр түрлі тұздардың
температураға қатысты ерігіштігі
көрсетілген. Температураның артуына
байланысты калий нитратының (нитрат
калия) ерігіштігіне қорытынды жасаңыз.
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________[1]
11. Жаздың ыстық күндері бөлме температурасында тұрған газдалған сусындарды ішу
әркімге ұнай бермейді. Сондықтан газдалған сусынды салқындатқышқа қойып,
салқындағаннан кейін ішеміз. Себебін түсіндіріңіз.
____________________________________________________________________________ [1]
12. Су -тіршілік көзі ретінде жер қыртысында ең көп тараған химиялық қосылыс. Су
молекуласындағы ковалентті байланыстардың түзілу механизмін «айқыштар мен нүктелер»
диаграммасы арқылы түсіндіріңіз.
[1]
13. Магний хлориді табиғатта бишофит минералы ретінде кезедеседі. Суретте бұрғылау
нәтижесінде алынған минерал көрсетілген. Магний хлориді тағамдық қоспа - Е511 ретінде
тіркелген химиялық қосылыс.
(a) Магний хлоридіндегі химиялық байланыстың түзілуін «айқыштар мен нүктелер»
диаграммасы арқылы көрсетіңіз.
[1]
23 ЖОБА
(b) Магний хлоридінің суда ерігіштігі қасиетін болжап жазыңыз.
_____________________________________________________________________________[1]
14. Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін сипаттайтын формуланы жазыңыз.
[1]
15. Массасы 200г 15%-дық ерітіндіге тағы да 30 г тұз қосты. Алынған ерітіндідегі еріген
заттың массалық үлесін есептеңіз.
[3]
16. Молярлық концентрация дегеніміз 1 л ерітіндідегі еріген заттың мөлшерін көрсетеді.
Математикалық өрнегі төмендегідей:
См=ʋ . Осы формуладан еріген заттың массасын өрнектеп шығарыңыз.
?(ер−ді) [
1]
17. Мұғалім оқушыға 500 мл ерітіндіде 8 г натрий гидроксиді ерітілгендігін айтты.
Оқушының мұғалімнен алған ерітіндінің концентрациясы қандай? Жауабыңызды есептеп
дәлелдеңіз.
[2]
18. Кестеде екінші топтың негізгі топша элементтерінің физикалық және химиялық
қасиеттері көрсетілген. Барий элементі үшін қалдырылған бос ұяшықтарды өз
болжауларыңыз арқылы толтырыңыз.
Элементтер Түсі, металдық Ауадағы оттегімен Сумен реакциясы
жылтыры тотығуы
Берилий Ақ түсті, күмісше Әдетте сыртын Сумен әрекеттеспейді
жылтыраған металл оксидтік қабықша
қаптайды
Магний Ақ түсті, күмісше Қыздырған кезде Тек ыстық сумен баяу
жылтыраған металл әрекеттеседі әрекеттесіп, магний гидроксиді
мен сутегі газын түзеді
Кальций Ақ түсті, күмісше Бөлме Бөлме температурасында сумен
жылтыраған металл температурасында әрекеттесіп, кальций
бірден тотығады гидроксиді мен сутегі газын
түзеді
Стронций Ақ түсті, алтын Бөлме Бөлме температурасында сумен
жалатылған тәрізді температурасында шабытты әрекеттесіп, стронций
металл бірден тотығады гидроксиді мен сутегі газын
түзеді
Барий
[3]
24 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 С 1 Басқа жауаптар қабылданбайды
2 А 1
3 В 1
4 D 1
5 D 1
6 С, D 1
7 (a)Энергетикалық деңгей саны, период нөмірінің 1
(b) Сыртқы электрондық қабаттағы электрон 1
саны, топ нөмірінің
8 Бейметалдық , металдық 1
9 Металдық 1 Тотықсыздандырғыш
қабылданады
10 Калий нитратының ерігіштігі артады 1 Көпшілік тұздардың ерігіштігі
артады қабылданады
11 Газдардың ерігішітігі температура төмендегенде 1 Басқа жауап қабылданбайды
артады
12 1
13 1
(a)
(b) жақсы ериді 1
р.з)?
14 ?1
w(ер.з) = (е•100%
(ер−ді)15
Формуланы түрлендіріп 1 Пропорциямен шығарылған есеп
m1(ер.з) = 30г қабылданбайды
m2 (ер.з) = 60г есептейді
m2 (ер-ді) = 230г есептейді 1
w2 (ер.з) = 26.09% 1
16 m(ер.з) = Cm•M•V(ер-ді) 1
17 V(ер-ді) = 500 мл=0.5л 1
??=840•=0.4 ? 1
0.5
18 Ақ түсті, күмісше жылтыраған металл 1
Бөлме температурасында бірден тотығады 1
Бөлме температурасында сумен шабытты 1
әрекеттесіп, стронций гидроксиді мен сутегі
газын түзеді
Барлығы 25
25 ЖОБА
4-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
4-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 18 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
26 ЖОБА
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тап ТапсырОрында
тап Б
Ойлау өлім
сыр №ма у
сыр Б
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының алл* бойынш
ы,
а түрі уақы
а* т
деңгейі ма балл
саны* м мин*
Бейоргани-8.3.4.7 Оксидтердің жіктелуін және қасиет-терін Қолдану
калық білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын 1 5 ҚЖ 2 1
қосылыстар-р
еакция теңдеулерін құрастыру
дың негізгі
8.3.4.8 Қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу Қолдану
кластары. ж
әне түсіну, олардың химиялық қасиеттерін 2 6, 7 ҚЖ 3 2
Генетикалық
сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
байланыс 8.3.4.9 Н10
егіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу Қолдану
және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін 2 8, 9 ҚЖ 3 2
сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
8.3.4.12 Бейорганикалық қосылыстардың негізгі Жоғары деңгей
кластары арасындағы генетикалық байланысты дағдылары 2 13, 14 ТЖ 8 5
зерттеу
Көміртек 8.4.3.1 Көміртек неліктен көптеген қосылыстарында
олдану 1 15 ТЖ 3 2
және оның төрт байланыс түзетінін түсіндіру; Қ
қосылыстары 8.4.3.3 К
өміртектің аллотропиялық түр
Б/
өзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін Білу және түсіну 2 1, 10 КТ3 2
салыстыру; ҚЖ
8.4.3.6 К8
өміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен
көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын
Қолдану 1 3 КТБ 2 1
сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының
физиологиялық әсерін түсіндіру;
8.4.3.7 Көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау КТБ/
олдану 2 2, 16 5 3
және қасиеттерін зерттеу; ҚТЖ
Су 8.4.2.8 Судың ластануының қауіптілігі мен себебін Қолдану
3 2
анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру; 2 11, 12 ҚЖ
7
8.4.2.9 Судың «кермектігін» анықтау және оны жою Қолдану 4, 17, КТБ/
тәсілдерін түсіндіру; 3 18 ТЖ 8 5
Барлығы 25
27 ЖОБА
«Химия» пəнінен 4-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Көміртектің аллотропиялық түр өзгерісі алмаз бен графиттің құрылысы бойынша негізгі
айырмашылығын анықтаңыз.
A) алмаз жұмсақ, графит қатты
B) алмаз электр тогын өткізбейді, ал графит өткізеді
C) алмаз молекуласында көміртек атомы төрт, ал графитте үш ковалентті полюссіз
байланыстармен байланысқан
D) алмаз молекуласында көміртек атомдары белгілі бір парралель жазықтықтарда
орналасқан, ал графитте тығыз жанасып орналасқан тетраэдр
[1]
2. Көмірқышқыл газын тексеру жолдарын анықтаңыз.
1) көмірқышқыл газын әк суы арқылы өткізгенде әк суы лайланады
2) шала жанған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда лапылдап жанады
3) жанып тұрған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда шыра сөніп қалады
4) жанып тұрған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда "ПАХ!!!" деген дыбыс
шығарып, жанады
A) тек 1, 3
B) тек 2, 4
C) 1, 3, 4
D) 2, 3, 4
[1]
3. Автокөліктердің іштен жанатын қозғалтқыштарындағы отынның және пештегі отынның
шала жануы барысында көміртек монооксиді түзіледі. Оның тарихи атауы - иіс газы. Олай
аталу себебі, ол - иіссіз, түссіз улы газ. Көміртек монооксидімен улану белгілерін көрсетіңіз.
А) бас ауруы, құсу, тыныс алудың қиындауы
B) құсу, бас айналу, жүрек қағысының артуы
C) бас айналу, бас ауруы, тыныс алудың қиындауы
D) жүрек қағысының төмендеуі, тыныс алудың жиілеуі
[1]
4. Кермектілік туралы дұрыс тұжырымдарды таңдаңыз:
2+2+
1. Кермектілікті туындататын катиондар Mg
және Ca
2. Кермектілікті туындататын металдар Mg және Ca
3. Кермектілік тұрақты және уақытша болып бөлінеді
2−−
және НСО иондары туындатады
4. Тұрақты кермектілікті СО
33
5. Уақытша кермектілікті жою тәсілінің бірі - қайнату
A) тек 1,3
B) тек 5
C) 1,3,5
D) 2,4,5
[1]
28 ЖОБА
5. Оксидтердің түрлері мен олардың формулалары арасындағы сәйкестікті орындаңыз.
А) Амфотерлі 1. РО
25
В) Қышқылдық 2. СuO
С) Негіздік 3. ZnO
В С
А
[1]
6. Берілген қосылыстардың ішінен қышқылды тауып жазыңыз.
Al2O3, CuSO4, Mn2O7, HNO2, LiOH,
_____________________________________________________________________________ [1]
7. Сөзбен берілген реакция теңдеуін таңбалар мен формулалар арқылы жазып теңестіріңіз:
мырыш оксиді + азот қышқылы → мырыш нитраты + су
_____________________________________________________________________________ [1]
8. Амфотерлі негізге бір мысал келтіріңіз. ________________________________________ [1]
9. Сөндірілген әк ерітіндісін ұзақ уақытқа ашық қалдыруға болмайды. Ерітіндіні ұзақ уақыт
бойы ашық қалдырса біртіндеп лайланады. Себебі, әк суы ауадағы көмірқышқыл газын өзіне
сіңіреді.
Осы құбылысты сипаттайтын реакция теңдеуін таңбалар мен формулалар арқылы жазып
теңестіріңіз.
_____________________________________________________________________________[1]
10. Көміртектің бірнеше түрлі аллотропиялық түр өзгерісі бар. Соның ішінде жиі
қарастырылатыны - алмаз бен графит. Кестедегі бос орындарды толтырыңыз.
Салыстыруға арналған Алмаз Графит
параметрлер
кристалл тор түрі атомдық атомдық
көміртек атомындағы ковалентті төрт үш
байланыстар саны
суда ерігіштігі ерімейді ерімейді
электрөткізгіштігі
[1]
11. Судың химиялық ластануына әсер ететін бір факторды жазыңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
12. Биологиялық бактериялармен ластанған судың басты қауіпі неде?
_____________________________________________________________________________ [1]
29 ЖОБА
13. Айгүл темірдің генетикалық қатарын құрастырып, зерттемекші болды. Айгүлге бірнеше
сұйық және қатты заттары бар құтылар берілді. Құты сыртында төмендегідей жапсырма
қағаздар болды.
Ғе ұнтағы КОН HNO3(с Ғе(NO3)2
ұйыт)
Айгүл заттарды көріп қатты тығырыққа тірелді. Айгүл темірдің генетикалық қатарын
құрастырып, зерттеуі үшін сіздің көмегіңіз қажет. Берілген сызбанұсқадағы Х және Х
1
заттарын анықтап, Х затының алыну реакция теңдеуін жазыңыз.
1
Fe →X → Ғе(NO3)2 → X1 ?→X
[2]
14. Болат пен Санжарға төменде көрсетілгендей күкірттің генетикалық қатары берілді.
Болатқа бұл тапсырма қиын тиді. Себебі, осы тақырыпқа ол көп мән бермеген. Енді сіздердің
Болатқа көмектеріңіз қажет. Болат пен Санжар генетикалық қатардағы Х және У заттарын
анықтап, әрқайсысын алудың кез -келген бір реакция теңдеуін жазу қажет.
H2S
→ S→ X→SO→Y→BaSO
34
[3]
15. Көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің бірі - алмаз. Алмаз - өте қатты , оның
қаттылығын заттарды кесуге пайдаланады.
(a) Алмаздағы көміртек атомдар арасындағы байланыстар саны қанша?
_______________________________________________________________________________
(b) Көміртек атомдары арасындағы байланыстарды атом құрылысы тұрғысынан түсіндіріңіз.
[2]
16. Суретте көмірқышқыл газын зертханада алу және жинау әдісі көрсетілген. Ол үшін
натрий карбонатына тұз қышқылын қосу қажет.
(a) Ұсынылған реагенттер арасында жүретін химиялық
реакция теңдеуін жазыңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
(b) Жинақталған көмірқышқыл газын тексеруге арналған реагенттің формуласын жазыңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
30 ЖОБА
17. Табиғи шипалы сулардың құрамы әр түрлі мөлшердегі еріген тұздардың болуымен
сипатталады. Кейде осы тұздар тұрмыста қолданылатын ауыз суының құрамында да
кездеседі. Бұл тұздардың судың сапасын төмендетіп, пайдалануға жарамсыз ететін
2+2+
жағдайлар да жиі кездеседі. Оның себебі кермектілікті тудыратын Ca
және Mg
иондарының мөлшерден тыс көп болуынан. Мұны, біз күнделікті өмірде үйде пайдаланатын
ыдыстың, ал өнеркәсіпте бу қазандықтарының ішінде "қақ" тұруынан байқаймыз.
(a) Бұл кермектіліктің қандай түріне жатады?
_____________________________________________________________________________ [1]
(b) Ыдыстың немесе бу қазандықтарында "қақтың" пайда болуын түсіндіріңіз.
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
18. Кермек суда сабын көбіктенбей іріп кетеді. Сондықтан судың кермектілігін жою үшін
оны қайнатады. Кей кездері кермектілік қайнатқаннан кейін де жойылмайды. Бұл
кермектіліктің түріне байланысты.
(a) Қайнатқаннан кейін де кермектіліктің жойылмауы кермектіліктің қандай түріне жатады?
Осы кермектіліктің құрамына кіретін анионның бірінің формуласын жазыңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
(b) Бұл кермектілікті жоюдың бір әдісін ұсыныңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
31 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 С 1
2 А 1
3 С 1
4 С 1
5 1 Екі жауап дұрыс болған
А В С
жағдайда да бір балл беруге
3 1 2 бо
лады
6 HNO2 1
7 ZnO +2HNO3 →Zn(NO)2+H2O 1
3
8 Zn(OH)2 1 Be(OH)2 Al(OH)3 кез келген
дұрыс жауап қабылданады
немесе атауы жазылса да
қабылданады
9 Ca(OH)2+CO2 →CaCO +H2O 1
3
10 алмаз электр тогын өткізбейді, графит өткізеді 1 басқа жауап қабылданбайды
11 мұнай және мұнай өнімдерінің төгілуі 1 басқа кез келген дұрыс жауап
қабылданады
12 ағзаға инфекциялардың түсуі 1 басқа кез келген дұрыс жауап
қабылданады
13 Х →ҒеО 1 екі жауап та болған кезде ғана
Х→ Ғе(ОН) бір балл беріледі
12
Ғе(NO3)2 + 2КОН → Ғе(ОН) +2 КNO3 1 кез келген сілтімен дұрыс
2
жазылған еакция теңдеуі
қабылданады
14 Х→SO2 , 1
Y→HSO4,
2
S + O2→SO2 1 басқа дұрыс жазылған жауап
қабылданады
SO3 +H2O →HSO4 1
2
15 (a) төрт 1
(b) көміртек атомының қозған жағдайдағы 1
электрондық конфигурациясын жазады
16 (a) Na2CO3 +2HCl →2NaCl +HO +CO2 1
2
(b) Ca(OH)2 1
17 (a) уақытша 1
(b) су қайнаған кезде оның құрамындағы кальций 1
және магний карбонаттары тұнбаға түседі
18 тұрақты, Cl- , SO42- , HSO4- 1 Кез келген бір анион
формуласы жазылса
кез келген дұрыс жауап қабылданады 1
жиынтық бағалау спецификациясы
8 сынып
Мазмұны
1. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты ....................................................................................... 4
2. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар ............................................. 4
3. Күтілетін нәтиже ................................................................................................................................. 4
4. Ойлау дағдыларының деңгейі ............................................................................................................ 5
5. Тоқсандарға ойлау дағдыларының деңгейіне байланысты тексерілетін мақсаттарды бөлу ....... 5
6. Жиынтық бағалауды өткізу ережесі .................................................................................................. 5
7. Модерация және балл қою ................................................................................................................ 6
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ.................................. 7
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ.................................. 9
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ................................ 13
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ................................ 19
1. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты
Тоқсандық жиынтық бағалау оқу бағдарламасы мен оқу жоспарының мазмұнына сәйкес,
оқушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларды анықтауға
бағытталған.
Тоқсандық жиынтық бағалау оқу жоспарындағы тоқсан ішінде меңгеруге тиісті оқу
мақсаттарына жету деңгейін тексереді.
2. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар
«Химия « пәні бойынша оқу бағдарламасы, негізгі мектеп (7-9 сынып)
3. Күтілетін нəтиже
Білу
:
• алғашқы химиялық түсініктерді;
• зертханалық және практикалық жұмыстар барысындағы техника қауіпсіздік
ережелерді
• негізгі химиялық заңдар мен теориялар мәнін;
• физикалық және химиялық шамалардың өлшем бірлігін;
• түсініктер, формулалар, заңдар және физикалық тұрақты шамаларды;
• атом-молекулалық ілім, атом құрылысы және элементтер қасиетін;
• химиялық таңбаларды;
• зат классификациясын;
• химиялық байланыс түрлерін және зат құрылысын;
• химиялық реакциялардың жүру заңдылығын және белгілерін, типтерін;
• бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарын және олардың қасиеттерін;
• периодтық заңды және химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымын;
Түсіну
:
• шамалардың физикалық мағынасын, негізгі терминдерін;
• химиялық реакциялардың жүру жағдайларын;
Қолдану:
• тірі және өлі табиғаттағы процестер және құбылыстарды сипаттау үшін негізгі
химиялық терминдер мен түсініктерді;
• тәжірибе – экспериментальды және зерттеу жұмыстарын қауіпсіз жүргізу әдістерін;
• практикалық және зертханалық жұмыстарды орындауда, оқу және қолданбалы
есептер шығаруда химиялық заңдылықтар және формулаларды;
• нәтижелерді ұсынуда графикалық әдістерді;
• өлшем бірліктердің Халықаралық жүйесін;
Анализдеу
:
• берілген жаратылыстану- ғылыми эксперименттер нәтижесінде алынғандарды;
• графикалық және кесте түрінде ұсынылған ақпараттарды;
• зат қасиеттерінің оның сапалық және сандық құрамы мен құрылысына тәуелділігін;
• зат қолданыс сферасы мен қасиеттерінің өзара байланысының себеп- салдарын;
Синтездеу:
• жинақталған және өңделген берілгендерді жинақтап, ақпаратты кесте, график,
хабарлама, баяндама, презентация түрінде ұсынуға;
4 ЖОБА
Бағалау:
• жүргізілген эксперименттер нәтижесін;
• адамның тіршілік әрекеті мен қоршаған ортадағы түрлі физикалық және химиялық
процестердің әсерін;
4. Ойлау дағдыларының деңгейі
Ойлау Сипаттама Тапсырмалар түрлері
дағдыларының
деңгейі
Білу және Нақты деректерді, терминдерді, әдістер мен КДЖ - Көп дұрыс
түсіну тәсілдерді білу. жауапты таңдауды қажет
Ақпаратты дұрыс еске түсіру, болжау немесе ететін тапсырмалар
түсіндіру арқылы пәнді ұғатынын көрсете білу ҚЖ - Қысқа жауапты
қажет ететін тапсырмалар
Қолдану Әртүрлі мәнмәтіндер мен жағдайларда алған ҚЖ - Қысқа жауапты
білімдерін және ақпараттарды қолдану қажет ететін тапсырмалар
ТЖ - Толық жауапты
қажет ететін тапсырмалар
Жоғары деңгей Зерттелетін үдерістің құрамдас бөліктерін ҚЖ - Қысқа жауапты
дағдылары талдау арқылы ақпарат немесе нәтижелер алу қажет ететін тапсырмалар
және оны интерпретациялау. ТЖ - Толық жауапты
Модель құру үшін алған білімдерін біртұтас қажет ететін тапсырмалар
біріктіру; нақты үдерістерді сипаттайтын
модельдерді түсіндіру; дереккөздерден
шығатын ой-пікірлерді қалыптастыру.
Ақпараттар, тәсілдер, қорытындылар,
нәтижелердің тиімділігі немесе анықтылығы
туралы шешім шығару; қолайлы әдіс-
тәсілдерді және стратегияларды таңдай білу
5. Тоқсандарға ойлау дағдыларының деңгейіне байланысты тексерілетін оқу
мақсаттарды бөлу
Тоқсан Іріктелген мақсаттар
Білу жəне түсіну Қолдану Жоғары деңгей
дағдылары
I 30% 50% 20%
II 33% 56% 11%
III 20% 70% 10%
IV 10% 80% 10%
Барлығы 23% 64% 13%
6. Жиынтық бағалауды өткізу ережесі
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға
мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер,
плакаттар немесе карталарды) жауып қойыңыз.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқауды
оқып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығын хабарлаңыз. Білім алушыларға
жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығын ескертіңіз. Нұсқаулықпен
5 ЖОБА
таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау
басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтыңыз.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау
барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар
(спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына
мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіңіз. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне
көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығын ескертіңіз.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен
сызып қоюды ұсыныңыз.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар
тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек
беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге
тыйым салынады.
Жиынтық бағалау жұмыстарының орындалуына 5 мин уақыт қалғанын оқушыларға
хабарлаңыз
Жиынтық бағалау жұмысын орындауға берілген уақыт аяқталғаннан кейін оқушылардан
қаламсаптарын/ қарындаштарын партаға қойюларын сұраңыз.
7. Модерация жəне балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде
бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою
кестесіне сәйкес тексеру қажет.
6 ЖОБА
1-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
1-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауды бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 12 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
7 ЖОБА
1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Орын
Тапсыр
№
Тапсы
Ойлау Бөлім
дау
а
тапсыр м
рма
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының Балл* бойынша
ты,
рі* уақы
а* тү
аны* м
деңгейі сбалл
мин*
Атомдағы 8.1.3.1 Атомда электрондар ядродан арақашықтығы Білу және түсіну 8
электрондардыартқан сайын біртіндеп энергетикалық деңгейлер 1 2 КТБ 2 1
ң қозғалысы бо
йынша таралатынын түсіну
8.1.3.4 Алғашқы 20 химиялық элементтің Қолдану
электрондық конфигурациясын және электронды-1 6 ТЖ 8 2
графикалық формуларын жаза білу
8.1.3.5 Атомдар электрондарды қабылдай немесе Білу және түсіну
Б/
жоғалта алатынын және осының нәтижесінде 2 1,5 КТ5 3
иондар түзілетінін түсіну ҚЖ
8.1.3.6 «Нольдік қосынды» әдісімен
олдану 1 3 ҚЖ 3 2
қосылыстардың формуласын құрастыру Қ
8.2.3.1 Заттар құрамындағы элементтердің Қолдану 8
массалық үлесін табу, элементтердің массалық 2 9 ТЖ 8 3
Заттардың
лесі бойынша заттардың формуласын шығару
формулалары ү
8.2.3.3 Реакцияға қатысатын және түзілетін Қолдану
және
заттардың формуласын жаза отырып, химиялық
Ж 2 2
химиялық
реакциялар теңдеулерін құру; 1 4 К
реакция
астапқы және түзілген заттардың саны мен Білу және түсіну
теңдеулері 8.2.2.1 Б
2 3
құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу 2 7,8 ҚЖ
8.2.4.3 Металдар коррозиясын туындатуға әсер Жоғарғы деңгей 9
4 3
ететін жағдайларды зерттеу дағдылары 1 10 ТЖ
8.2.2.5 Металдардың қышқылдармен Қолдану
Металдар
3 3
әрекеттесуінің реакция теңдеулерін құрастыру 1 11 ҚЖ
белсенділігін
салыстыру 8.2.4.8 М
еталдардың белсенділік қатарын Жоғарғы деңгей
қолданып металдардың таныс емес орынбасу дағдылары 1 12 ТЖ 3 3
реакцияларының жүру мүмкіндігін болжау
Барлығы 25
8 ЖОБА
«Химия» пəнінен 1-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Магний атомы үшін дұрыс тұжырымдарды анықтаңыз.
1. Магнийдің сыртқы электрондық қабатында 2 электрон бар
2. Магний сыртқы қабатындағы 2 электронды беріп жібере алады
3. Магний сыртқы қабатына 3 электрон қосып алады
4. Mg2+ ио
нын түзе алады
5. Mg2- ионын түзе алады
A) 1,2,4
B) 2,4
C) 3,5
D) тек 4
[1]
2. Екінші топ элементтерінің электрондарының таралып орналасуы бойынша дұрыс
тұжырым таңдаңыз.
) 2Mg) 2) 8) 2Ca ) 2)8) 8) 2
+4Be )2ē ē +12 ēēē +20ēēēē
A) екінші топ элементтері үшін сыртқы қабаттағы электрондар саны 3-ке тең
B) электрондар атомда біркелкі таралады
C) электрондар атомда ядродан ара қашықтықтары артып келе жатқан
энергетикалық деңгейлерде біртіндеп орналасады
D) электрондар атомда ядродан ара қашықтықтары кему ретімен орналасқан
энергетикалық деңгейлерде біртіндеп орналасады
[1]
3. Төменде берілген қосылыстардың формуласын «нольдік қосынды» әдісі бойынша
құрастырыңыз:
2-
1) Al3+ және S
-
2) P5+және Cl
[2]
4. Cөндірілмеген әкті алу үшін әктасты (кальций карбонатын) күйдіру (қыздыру) қажет.
Сонымен қатар, cөндірілмеген әкке су қосса ол сөндірілген әкке (кальций гидроксидіне)
айналады. Осы өзгерістерді сипаттайтын реакция теңдеулерін жазып көрсетіңіз.
1) Әктастың ыдырауы ____________________________________________________________
2) Сөндірілмеген әкті сөндіру ______________________________________________________
[2]
5.Сызбанұсқада түзілетін иондардың формуласын жазыңыз.
Катион_______________
Анион:_______________
[2]
9 ЖОБА
6. Оттегі газы тіршілік үшін маңызды газ. Оттегі газы оттектің екі атомынан тұратындығы
бәрімізге белгілі. Оттектің периодтық жүйедегі орнын ескере отырып жазыңыз.
(a) Электрондық конфигурациясын
(b) Электронды-графикалық формуласын
[2]
7. Кестеде берілген химиялық реакиялардың типтерін анықтап жазыңыз.
№ Химиялық реакция теңдеулері Реакция типі
1 H2+Cl2→2HCl
2 CuO + H2→ Cu +HO
2
3 CaCO3 →CaO +CO
2
4 NaCl + AgNO3→ AgCl +NaNO
3
[2]
8. Зертханада сутегі газын алу үшін төмендегідей реакция жүргізеді.
Oрташа белсенді металл + сұйылтылған қышқыл → тұз+ сутегі
Реакция типін анықтаңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
9.Адамды құмырсқа шаққанда шаққан жері дуылдап аши бастайды. Оның себебі
құмырсқадан бөлінетін қышқылда. Қышқыл теріге тиген жерін күйдіреді сондықтан тері
дуылдап ашитын болады. Осы қышқылдың құрамы: көміртек - 26,09% , сутек - 4,35% , оттек
-69,54% тұратындығы белгілі болса құмырсқа қышқылының формуласын жазыңыз.
[3]
10. Суретте темір шегенің әр түрлі ортада жемірілу (коррозия) үрдісі көрсетілген.
(а) 1-2 сынауықта неліктен темірді тот/тат баспаған? Түсіндіріңіз.
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
10 ЖОБА
(b) 3-5 сынауықтардағы темір шегені тот/тат басқандығының себебі неде?
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________ [1]
(с) Коррозиядан қорғаудың кез - келген бір жолын ұсыныңыз:
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
11.Суретте металдардың сұйытылған
қышқыл ерітіндісімен әрекеттесуі
көрсетілген. Реакция өнімінің бірі -
тұз ерітіндісі, ал екіншісі- газ.
(a) Металдар сұйылтылған қышқылмен
әрекеттескен кезде қандай газ бөлінеді?
__________________________________
(b) Магний мен тұз қышқылының
арасындағы реакция теңдеуін
формулалар мен таңбалар арқылы жазып теңестіріңіз.
_____________________________________________________________________________[3]
12. Суретте мыс сульфатының ерітіндісіне әр
түрлі металдарды салу арқылы металдардың
белсенділігін анықтауға арналған тәжірибе
көрсетілген.
(a) Қай металды сынауыққа салғанда реакция
жүрмейді?
________________________________________________________________________________
(b) Қай металды сынауыққа салғанда мыстың бөлінуі тез байқалады?
________________________________________________________________________________
(c) Қай металды сынауыққа салғанда бөлме температурасында мыстың орынына газ
көпіршіктерінің бөлінуі байқалады?
_________________________________________________________________________
[3]
11 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 А 1
2 С 1
3 Al2S3 1
PCl5 1
4 CaCO3→ CaO+CO 1
2
CaO+H2O→ Ca(OH) 1
2
5 Mg2+ 1
F- 1
6 +8 O )2e)6e 1
1s22s22p4 1
7 1 Қосылу 1 Кез келген екі дұрыс жауап
2 Оүшін 1 балл
рынбасу
3 Айырылу 1
4 Алмасу
8 Орынбасу 1 Басқа жауап
қабылданбайды
)???(?)???(?)??
9 ?1
ʋ(С): ʋ(H): ʋ(O) =(?∶ (?∶
(?))(?)ʋ
6.094.3569.56
(С): ʋ(H): ʋ(O) =2∶ 1∶ = 2,17 : 4,35 : 4,35 1
1216
CH2O2 1
10 Тот/тат туындататын фактор жоқ 1 1- сынауықта оттегі және
су жоқ
2-сынауықта «оттегінің
келуіне май кедергі
жасайды» қабылданады
Тот/тат туындататын факторлар; су, ауа және тұзды 1 Тот/тат туындататын
сулар болғандықтан факторлар болғандықтан
Кез келген дұрыс бір жолын ұсынса жеткілікті 1 Мысалы: сыртын қаптау
т.б.с.с
11 (a) сутегі 1 Басқа жауап
(b) Mg +HCl = MgCl2+H2\ рқабылданбайды
еакция теңдеуін 1
жазғаны үшін
Mg +2HCl = MgCl2+H2\ реакция теңдеуін 1
теңестіргені үшін
12 (a) Au 1 Басқа жауап
(b) Mg 1 қабылданбайды
(c) Na 1
Б
арлығы 25
12 ЖОБА
2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
2-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 12 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
13 ЖОБА
2-тоқсан бойынша тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
Орындау
№
йлау
Тапсырма
Бөлім ОТапсырма
йынша
ты, Балл* бо
апсырма
ексерілетін мақсат дағдыларын
рі* уақы
Тсаны* т
л
мин* бал
ың деңгейі * тү
Зат мөлшері 8.1.1.3 Масса, зат мөлшері және 2 2,3 КТБ/ҚЖ 4 3 3
құрылымдық бөлшектер санын Қолдану
есептеу
Стехиометри8.2.3.5 Химиялық реакция теңдеулері Қолдану 1 8 ТЖ 4 4 6
ялық бойынша заттың массасын, зат
есептеулер
мөлшерін есептеу
8.2.3.6 Авогадро заңын білу және Қолдану 1 4 ҚЖ 3 2
қалыпты және стандартты
жағдайлардағы газдар көлемін
есептеуде молярлық көлемді қолдану
Химиялық 8.3.1.1 Заттың жану реакциясының Білу және 1 5 ҚЖ 3 2 6
реакциядағы өнімі көбінесе оксид екенін және түсіну
энергиямен құрамында көміртегі бар отын оттекте
танысужанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы
немесе көміртек түзілетінін түсіну;
8.3.1.3 Экзотермиялық реакциялар Білу және 1 1 КТБ 2 1
жылу бөле жүретінін, ал түсіну
эндотермиялық реакциялар жылу
сіңіре жүретінін білу
8.3.1.5 Энергия өзгерісін Жоғарғы 1 6 ТЖ 5 3
бөлшектердің кинетикалық теориясы деңгей
тұрғысынан түсіндіру дағдылары
Сутек. Оттек 8.4.2.1 Сутекті алу және оның Қолдану 2 9,10 ҚЖ/ТЖ 4 3 10
және озон қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
8.4.2.3 Оттекті алу және оның Қолдану 2 11,12 ҚЖ/ТЖ 10 4
қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
8.4.2.5 Жер бетіндегі озон қабатының Білу және 2 7 ҚЖ 5 3
маңызын түсіндіру түсіну
Барлығы 25
14 ЖОБА
«Химия» пəнінен 2-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Табиғи отындар туралы дұрыс тұжырымдарды көрсетіңіз.
1. Табиғи отын жану үшін өте көп энергия қажет және бұл процесс эндотермиялық
деп аталады
2. Табиғи отындар жанған кезде көп энергия бөліп шығарады және бұл процесс
экзотермиялық процеске жатады
3. Табиғи отын жану үшін өте көп энергия қажет және бұл процесс экзотермиялық
деп аталады
A) тек 1
B) тек 2
C) тек 3
D) 1 және 2
[1]
2. Массасы 2,2 г көмірқышқыл газының зат мөлшерін есептеңіз.
A) 0,05 моль
B) 0,25 моль
C) 1 моль
D) 2 моль
[1]
3. Массасы 7 г иіс газының; (а) зат мөлшерін (b) құрылымдық бөлшектер санын есептеңіз.
[2]
4. (a) Авагадро заңын толықтырып жазыңыз.
Тұрақты қысым мен температурада әр түрлі газдардың бір молі
___________________________________________________________________ алады.
(b) Зат мөлшерлері 1,5 мольге тең оттегі , озон және сутегі газдарының алатын көлемін
есептеңіз.
[2]
5. Көмірсутекті отындар жануына байланысты су және әр түрлі өнімдер түзеді.
Көмірсутекті отындар жанған кезде судан басқа түзілетін өнімдерді жазыңыз.
(a) шала жану өнімі:__________________________________________________
(b) толық жану өнімі: __________________________________________________
[2]
6. Суретте зат күйінің бір күйден екінші күйге ауысуы
көрсетілген. Осы кездегі зат күйі мен олардың
арасындағы энергия өзгерісін бөлшектер теориясы
тұрғысынан түсіндіріңіз.
________________________________________________
________________________________________________
______________________________________________[3]
15 ЖОБА
7. Озон қабаты жер шары үшін маңызды рөл атқарады. Озон қабаты жерді күн сәулесінен
тікелей түсетін ультра күлгін сәулелерден (күн радиациясынан) қорғап, жер бетіндегі
тіршіліктің жалғасуына әсер етіп тұрады.
(a) Озон қабатының бұзылуына әкелетін екі факторды көрсетіңіз:
1) ________________________________________
2) ________________________________________
(b) Озон қабаты бұзылған жағдайда туындайтын
кері әсердің біреуін атаңыз:
_____________________________________
[3]
8. Зертханада көлемі 5,6 л (қ.ж) көмірқышқыл газын
алу үшін қажет:
(a) Тұз қышқылымен әрекеттесетін кальций
карбонатының массасын есептеңіз.
(b) Осы кезде түзілген тұздың зат мөлшерін есептеп жазыңыз.
[4]
9. Суретте сутегінің химиялық қасиетінің бірі
көрсетілген.
Мыс (II) оксиді сутегімен әрекеттескен кезде сутегі
қандай қасиет көрсететіндігін жазыңыз.
_____________________________________________
[1]
10. Суретте зертханада сутегі газын алу көрсетілген.
(a) Сутегі газын алу үшін қажетті реагенттерді жазыңыз.
______________________________________________
(b) Суретте сутегін жинау үшін cутегінің қандай
физикалық қасиеті қолданылып тұрғандығын жазыңыз.
______________________________________________[2]
16 ЖОБА
11. Оттегін зертханада (немесе үйде) алуға қолжетімді болып табылатын реагентті
жазыңыз.
Жауабы: ______________________________________________________
[1]
12. Оттегі газы тіршілік үшін маңызды -газ. Ауаның шамамен 21%-ын құрайтын оттегі
газын зертханада кейбір заттарды ыдыратып алуға болады. Солардың бірі (11)
тапсырмада берілген реагент болса, тағы бірі тұрмыста ерітіндісі залалсыздандырғыш
ретінде қолданылатын калий перманганаты.
(a) Калий перманганатын ыдыратып оттегі газын алатын және ауаны ығыстырып
жинауға болатын қондырғы / құралдың суретін салыңыз.
(b) Калий перманганатының айырылу реакциясын жазыңыз.
___________________________________________________________________________
(c) Оттегін қолданатын салалардың біреуін атаңыз.
___________________________________________________________________________
[3]
17 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 В 1
2 А 1
3 0,25 моль 1
23
1,506●10 1
4 Бірдей көлем алады 1 Басқа жауап қабылданбайды
3
33,6 дм(л) 1
5 Иіс газы 1 Көмір қабылданады
Көмірқышқыл газы 1
6 Қатты →сұйық →газ күйіне өту үшін 1 Бөлшектер бір бірінен алыстайды
бөлшектер арасындағы байланыс үзілу қажет
Газ →сұйық →қатты байланыстар түзілуі Бөлшектер бір біріне тығыз
қажет орналасады қабылданады
Байланыстарды үзу үшін қосымша энергия 1 Жылу сіңіріледі қабылданады
сіңіріледі
Байланыстар түзілу үшін энергия бөлінеді 1 Жылу бөлінеді қабылданады
7 Хлор органикалық қосылыстар 1 Кез келген дұрыс екі факторды
Катаса қабылданады
өліктен шығатын газдар 1
Кез келген бір дұрыс салдарды
Тері аурулары көбейеді 1
жазса қабылданады
8 Реакция теңдеуін жазады, теңестіреді 1 Кез келген дұрыс екі жауап
Кқабылданады
өмірқышқыл газының зат мөлшерін 1
есеп
тейді
Пропорциямен шығарылған
Көмірқышқыл газы мен кальций 1
есептерді ӘБ қарастырып қабылдау
карбонатының зат мөлшері бірдей екендігін
кнемесе қабылдамау керектігін өздері
өрсетеді
Кшешеді
альций карбонатының массасын есептейді 1
9 Тотықсыздандырғыш 1
10 Орташа белсенді металл, сұйылтылған 1 Қышқыл жауабы қабылданбайды.
қышқыл Қышқыл формуласы ерітінді деп
берілсе қабылданады орташа
Суда ерімейтіндігі 1
металдардың таңбасы қабылданады
11 Сутегі пероксиді 1 Формуласы, сутегі асқын тотығы
қабылданады
12 Құрал/қондырғы суреті қарандашпен дұрыс 1 Қаламсаппен салынған суреттер
салынып, герметикалығы көрсетілуі тиіс қабылданбайды
2KMnO4→KMnO4+MnO2+O2 1
2
Медицинада 1 Кез келген дұрыс саланы атап жазса
қабылданады
Барлығы 25
18 ЖОБА
3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
3-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ - Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 18 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
19 ЖОБА
2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Ойлау № Орындау Бөлім
Тапсырма Тапсыр
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының тапсырмауақыты, Балл* бойынш
аны* ма түрі
деңгейі с* мин* а балл
Химиялық 8.2.1.1 Топ, период, атом нөмірінің 9
олдану 1 7 ҚЖ 3 2
элементтер-физикалық мәнін түсіндіру Қ
дің
8.2.1.2 Бір топтағы элементтердің сыртқы
периодтық
электрондық деңгейінде электрондар Білу және түсіну 2 1,6 КТБ/ ҚЖ 4 2
жүйесі сан
ының бірдей болатындығын түсіну;
8.2.1.3 Топтар мен периодтарда Қолдану
элементтер қасиеттерінің заңдылықпен 2 8,9 ҚЖ 3 2
өзгеретінін түсінді
9.2.1.7 Химиялық элементтің периодтық Жоғарғы деңгей
кестеде орналасуына сай қасиеттерін дағдылары 1 18 ТЖ 5 3
болжау
Химиялық 8.1.4.1 Электртерістілік ұғымы негізінде 5
байланыс атомдар арасындағы ковалентті Қолдану 2 2,12 КТБ/ҚЖ 5 2
түрлері бай
ланыстың түзілуін түсіндіру
8.1.4.2 Иондық байланыстың түзілу
Б/
механизмін сипаттау және иондық Қолдану 2 3,13 КТ5 3
қосылыстардың қасиеттерін болжау ТЖ
Ерітінділер 8.3.4.1 Заттарды судағы ерігіштігі Білу және түсіну 11
Б 3 2
және бойынша жіктеу; 2 4,5 КТ
ерігіштік 8.3.4.3 З
аттың ерігіштігіне Қолдану
4 2
температураның әсерін түсіндіру; 2 10,11 ҚЖ
8.3.4.5 Еріген заттың массалық үлесі мен Қолдану
ерітіндінің белгілі массасы бойынша 2 14,15 ҚЖ/ТЖ 4 4
еріген заттың массасын есептеу
8.3.4.6 Ерітіндідегі заттың молярлық Қолдану
/ТЖ 4 3
концентрациясын есептеу 2 16,17 ҚЖ
Барлығы 25
20 ЖОБА
«Химия» пəнінен 3-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Сыртқы энергетикалық деңгейіндегі электрондар саны бірдей элементтер қатарын
анықтаңыз.
A) Ca, Mg, Li
B) Li, H, C
C) Al, B, Ga
D) K, F, Li
[1]
2. Ковалентті полюсті байланыстарды сипаттайтын дұрыс тұжырымдарды көрсетіңіз.
1. Атомдар арасында байланыс ортақ электрон жұбы арқылы түзіледі
2. Байланыс түзетін атомдардың электртерістілігі бірдей
3. Ортақ электрон жұбы электртерістілігі көбірек атомға қарай ығысып орналасады
4. Байланыс түзуге әр түрлі бейметалл атомдары қатысады
5. Байланыс түзуге бірдей бейметалл атомдары қатысады
A) тек 1,3,4
B) тек 2,3
C) тек 1,3
D) 2,4,5
[1]
3. Берілген қосылыстардың ішінде тек иондық байланыспен байланысатын қосылыстардың
қатарын көрсетіңіз.
A) О
3, SO3, HCl
B) NaCl, CaO, Al2S3
C) KF, CO2, H2
D)Al2S3, О, SO3,
2
[1]
4. Тұрмыста жиі қолданылатын заттарды: ас тұзы, марганцовка және тырнақ бояуын өшіруге
арналған сұйықтықтың ішіндегі - ацетонды суда ерігіштігі бойынша қандай заттардың
тобына жатқызуға болады?
A) аз еритін
B) ерімейтін
C) нашар еритін
D) жақсы еритін
[1]
д - жай зат ретінде қара сұр түсті, кристалды қатты зат.
5. Йо
Оның 5% -дық спирттегі ерітіндісі медицинада көбінесе ашық
жараларды зарарсыздандыру\залалсыздандыру үшін және қанды ұйыту
үшін қолданылады.
Йод ерітіндісі туралы дұрыс тұжырымды таңдаңыз.
A) Йод суда ерімейді
B) Йод суда да, спиртте де жақсы ериді
C) Йодтың судағы ерітіндісін қолдануға тиым салынған
D) Йод суда нашар еритіндіктен оның спирттегі ерітіндісі қолданылады
[1]
21 ЖОБА
6.Ұзын периодты кестенің (халықаралық кесте) сұлбасынан сыртқы энергетикалық
деңгейдегі электрон саны бірдей элементтерді көрсетіңіз:
Жауабы: _________________________
[1]
7. Химиялық элементтердің периодтық жүйесінен жаратылыстың барлық заңдылықтарын
көруге болады. Сонымен қатар периодтық жүйедегі сандар өзара байланысы бар және
олардан көптеген ақпарат алуға болады. (Бос орындарды қажетті сөздер/ сөйлемдермен
толықтырыңыз)
(a) Бір периодта орналасқан элемент атомдарының
____________________________________
_____________________________________ бірдей болады, бұл период ___________________
физикалық мәнін түсіндіреді.
(b) Бір топта орналасқан элемент атомдарының
_____________________________________
_____________________________________ бірдей болады, бұл топ___________________
физикалық мәнін түсіндіреді.
[2]
8. Бос орындарды қажетті сөздермен толықтырыңыз:
3-периодта орналасқан Na →Cl дейін атом ядро зарядтары артқан сайын _______________
____________________ қасиеті артып, ________________________ қасиеті кемиді.
[1]
9. Cуретте бірінші топ элементтерінің атом радиустарының артуы көрсетілген. Li→Rb
элементтердің қандай қасиеті артады?
________________________________________________________________________________
[1]
22 ЖОБА
10. Суретте 100 г судағы әр түрлі тұздардың
температураға қатысты ерігіштігі
көрсетілген. Температураның артуына
байланысты калий нитратының (нитрат
калия) ерігіштігіне қорытынды жасаңыз.
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________[1]
11. Жаздың ыстық күндері бөлме температурасында тұрған газдалған сусындарды ішу
әркімге ұнай бермейді. Сондықтан газдалған сусынды салқындатқышқа қойып,
салқындағаннан кейін ішеміз. Себебін түсіндіріңіз.
____________________________________________________________________________ [1]
12. Су -тіршілік көзі ретінде жер қыртысында ең көп тараған химиялық қосылыс. Су
молекуласындағы ковалентті байланыстардың түзілу механизмін «айқыштар мен нүктелер»
диаграммасы арқылы түсіндіріңіз.
[1]
13. Магний хлориді табиғатта бишофит минералы ретінде кезедеседі. Суретте бұрғылау
нәтижесінде алынған минерал көрсетілген. Магний хлориді тағамдық қоспа - Е511 ретінде
тіркелген химиялық қосылыс.
(a) Магний хлоридіндегі химиялық байланыстың түзілуін «айқыштар мен нүктелер»
диаграммасы арқылы көрсетіңіз.
[1]
23 ЖОБА
(b) Магний хлоридінің суда ерігіштігі қасиетін болжап жазыңыз.
_____________________________________________________________________________[1]
14. Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін сипаттайтын формуланы жазыңыз.
[1]
15. Массасы 200г 15%-дық ерітіндіге тағы да 30 г тұз қосты. Алынған ерітіндідегі еріген
заттың массалық үлесін есептеңіз.
[3]
16. Молярлық концентрация дегеніміз 1 л ерітіндідегі еріген заттың мөлшерін көрсетеді.
Математикалық өрнегі төмендегідей:
См=ʋ . Осы формуладан еріген заттың массасын өрнектеп шығарыңыз.
?(ер−ді) [
1]
17. Мұғалім оқушыға 500 мл ерітіндіде 8 г натрий гидроксиді ерітілгендігін айтты.
Оқушының мұғалімнен алған ерітіндінің концентрациясы қандай? Жауабыңызды есептеп
дәлелдеңіз.
[2]
18. Кестеде екінші топтың негізгі топша элементтерінің физикалық және химиялық
қасиеттері көрсетілген. Барий элементі үшін қалдырылған бос ұяшықтарды өз
болжауларыңыз арқылы толтырыңыз.
Элементтер Түсі, металдық Ауадағы оттегімен Сумен реакциясы
жылтыры тотығуы
Берилий Ақ түсті, күмісше Әдетте сыртын Сумен әрекеттеспейді
жылтыраған металл оксидтік қабықша
қаптайды
Магний Ақ түсті, күмісше Қыздырған кезде Тек ыстық сумен баяу
жылтыраған металл әрекеттеседі әрекеттесіп, магний гидроксиді
мен сутегі газын түзеді
Кальций Ақ түсті, күмісше Бөлме Бөлме температурасында сумен
жылтыраған металл температурасында әрекеттесіп, кальций
бірден тотығады гидроксиді мен сутегі газын
түзеді
Стронций Ақ түсті, алтын Бөлме Бөлме температурасында сумен
жалатылған тәрізді температурасында шабытты әрекеттесіп, стронций
металл бірден тотығады гидроксиді мен сутегі газын
түзеді
Барий
[3]
24 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 С 1 Басқа жауаптар қабылданбайды
2 А 1
3 В 1
4 D 1
5 D 1
6 С, D 1
7 (a)Энергетикалық деңгей саны, период нөмірінің 1
(b) Сыртқы электрондық қабаттағы электрон 1
саны, топ нөмірінің
8 Бейметалдық , металдық 1
9 Металдық 1 Тотықсыздандырғыш
қабылданады
10 Калий нитратының ерігіштігі артады 1 Көпшілік тұздардың ерігіштігі
артады қабылданады
11 Газдардың ерігішітігі температура төмендегенде 1 Басқа жауап қабылданбайды
артады
12 1
13 1
(a)
(b) жақсы ериді 1
р.з)?
14 ?1
w(ер.з) = (е•100%
(ер−ді)15
Формуланы түрлендіріп 1 Пропорциямен шығарылған есеп
m1(ер.з) = 30г қабылданбайды
m2 (ер.з) = 60г есептейді
m2 (ер-ді) = 230г есептейді 1
w2 (ер.з) = 26.09% 1
16 m(ер.з) = Cm•M•V(ер-ді) 1
17 V(ер-ді) = 500 мл=0.5л 1
??=840•=0.4 ? 1
0.5
18 Ақ түсті, күмісше жылтыраған металл 1
Бөлме температурасында бірден тотығады 1
Бөлме температурасында сумен шабытты 1
әрекеттесіп, стронций гидроксиді мен сутегі
газын түзеді
Барлығы 25
25 ЖОБА
4-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
4-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты - 40 минут
Балл саны - 25
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ- Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар
сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап
береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және
шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 18 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын
сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
берілген.
26 ЖОБА
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Тап ТапсырОрында
тап Б
Ойлау өлім
сыр №ма у
сыр Б
Бөлім Тексерілетін мақсат дағдыларының алл* бойынш
ы,
а түрі уақы
а* т
деңгейі ма балл
саны* м мин*
Бейоргани-8.3.4.7 Оксидтердің жіктелуін және қасиет-терін Қолдану
калық білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын 1 5 ҚЖ 2 1
қосылыстар-р
еакция теңдеулерін құрастыру
дың негізгі
8.3.4.8 Қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу Қолдану
кластары. ж
әне түсіну, олардың химиялық қасиеттерін 2 6, 7 ҚЖ 3 2
Генетикалық
сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
байланыс 8.3.4.9 Н10
егіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу Қолдану
және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін 2 8, 9 ҚЖ 3 2
сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
8.3.4.12 Бейорганикалық қосылыстардың негізгі Жоғары деңгей
кластары арасындағы генетикалық байланысты дағдылары 2 13, 14 ТЖ 8 5
зерттеу
Көміртек 8.4.3.1 Көміртек неліктен көптеген қосылыстарында
олдану 1 15 ТЖ 3 2
және оның төрт байланыс түзетінін түсіндіру; Қ
қосылыстары 8.4.3.3 К
өміртектің аллотропиялық түр
Б/
өзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін Білу және түсіну 2 1, 10 КТ3 2
салыстыру; ҚЖ
8.4.3.6 К8
өміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен
көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын
Қолдану 1 3 КТБ 2 1
сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының
физиологиялық әсерін түсіндіру;
8.4.3.7 Көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау КТБ/
олдану 2 2, 16 5 3
және қасиеттерін зерттеу; ҚТЖ
Су 8.4.2.8 Судың ластануының қауіптілігі мен себебін Қолдану
3 2
анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру; 2 11, 12 ҚЖ
7
8.4.2.9 Судың «кермектігін» анықтау және оны жою Қолдану 4, 17, КТБ/
тәсілдерін түсіндіру; 3 18 ТЖ 8 5
Барлығы 25
27 ЖОБА
«Химия» пəнінен 4-тоқсанға арналған
жиынтық бағалаудың тапсырмаларының үлгісі
1. Көміртектің аллотропиялық түр өзгерісі алмаз бен графиттің құрылысы бойынша негізгі
айырмашылығын анықтаңыз.
A) алмаз жұмсақ, графит қатты
B) алмаз электр тогын өткізбейді, ал графит өткізеді
C) алмаз молекуласында көміртек атомы төрт, ал графитте үш ковалентті полюссіз
байланыстармен байланысқан
D) алмаз молекуласында көміртек атомдары белгілі бір парралель жазықтықтарда
орналасқан, ал графитте тығыз жанасып орналасқан тетраэдр
[1]
2. Көмірқышқыл газын тексеру жолдарын анықтаңыз.
1) көмірқышқыл газын әк суы арқылы өткізгенде әк суы лайланады
2) шала жанған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда лапылдап жанады
3) жанып тұрған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда шыра сөніп қалады
4) жанып тұрған шыраны көмірқышқыл газына апарғанда "ПАХ!!!" деген дыбыс
шығарып, жанады
A) тек 1, 3
B) тек 2, 4
C) 1, 3, 4
D) 2, 3, 4
[1]
3. Автокөліктердің іштен жанатын қозғалтқыштарындағы отынның және пештегі отынның
шала жануы барысында көміртек монооксиді түзіледі. Оның тарихи атауы - иіс газы. Олай
аталу себебі, ол - иіссіз, түссіз улы газ. Көміртек монооксидімен улану белгілерін көрсетіңіз.
А) бас ауруы, құсу, тыныс алудың қиындауы
B) құсу, бас айналу, жүрек қағысының артуы
C) бас айналу, бас ауруы, тыныс алудың қиындауы
D) жүрек қағысының төмендеуі, тыныс алудың жиілеуі
[1]
4. Кермектілік туралы дұрыс тұжырымдарды таңдаңыз:
2+2+
1. Кермектілікті туындататын катиондар Mg
және Ca
2. Кермектілікті туындататын металдар Mg және Ca
3. Кермектілік тұрақты және уақытша болып бөлінеді
2−−
және НСО иондары туындатады
4. Тұрақты кермектілікті СО
33
5. Уақытша кермектілікті жою тәсілінің бірі - қайнату
A) тек 1,3
B) тек 5
C) 1,3,5
D) 2,4,5
[1]
28 ЖОБА
5. Оксидтердің түрлері мен олардың формулалары арасындағы сәйкестікті орындаңыз.
А) Амфотерлі 1. РО
25
В) Қышқылдық 2. СuO
С) Негіздік 3. ZnO
В С
А
[1]
6. Берілген қосылыстардың ішінен қышқылды тауып жазыңыз.
Al2O3, CuSO4, Mn2O7, HNO2, LiOH,
_____________________________________________________________________________ [1]
7. Сөзбен берілген реакция теңдеуін таңбалар мен формулалар арқылы жазып теңестіріңіз:
мырыш оксиді + азот қышқылы → мырыш нитраты + су
_____________________________________________________________________________ [1]
8. Амфотерлі негізге бір мысал келтіріңіз. ________________________________________ [1]
9. Сөндірілген әк ерітіндісін ұзақ уақытқа ашық қалдыруға болмайды. Ерітіндіні ұзақ уақыт
бойы ашық қалдырса біртіндеп лайланады. Себебі, әк суы ауадағы көмірқышқыл газын өзіне
сіңіреді.
Осы құбылысты сипаттайтын реакция теңдеуін таңбалар мен формулалар арқылы жазып
теңестіріңіз.
_____________________________________________________________________________[1]
10. Көміртектің бірнеше түрлі аллотропиялық түр өзгерісі бар. Соның ішінде жиі
қарастырылатыны - алмаз бен графит. Кестедегі бос орындарды толтырыңыз.
Салыстыруға арналған Алмаз Графит
параметрлер
кристалл тор түрі атомдық атомдық
көміртек атомындағы ковалентті төрт үш
байланыстар саны
суда ерігіштігі ерімейді ерімейді
электрөткізгіштігі
[1]
11. Судың химиялық ластануына әсер ететін бір факторды жазыңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
12. Биологиялық бактериялармен ластанған судың басты қауіпі неде?
_____________________________________________________________________________ [1]
29 ЖОБА
13. Айгүл темірдің генетикалық қатарын құрастырып, зерттемекші болды. Айгүлге бірнеше
сұйық және қатты заттары бар құтылар берілді. Құты сыртында төмендегідей жапсырма
қағаздар болды.
Ғе ұнтағы КОН HNO3(с Ғе(NO3)2
ұйыт)
Айгүл заттарды көріп қатты тығырыққа тірелді. Айгүл темірдің генетикалық қатарын
құрастырып, зерттеуі үшін сіздің көмегіңіз қажет. Берілген сызбанұсқадағы Х және Х
1
заттарын анықтап, Х затының алыну реакция теңдеуін жазыңыз.
1
Fe →X → Ғе(NO3)2 → X1 ?→X
[2]
14. Болат пен Санжарға төменде көрсетілгендей күкірттің генетикалық қатары берілді.
Болатқа бұл тапсырма қиын тиді. Себебі, осы тақырыпқа ол көп мән бермеген. Енді сіздердің
Болатқа көмектеріңіз қажет. Болат пен Санжар генетикалық қатардағы Х және У заттарын
анықтап, әрқайсысын алудың кез -келген бір реакция теңдеуін жазу қажет.
H2S
→ S→ X→SO→Y→BaSO
34
[3]
15. Көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің бірі - алмаз. Алмаз - өте қатты , оның
қаттылығын заттарды кесуге пайдаланады.
(a) Алмаздағы көміртек атомдар арасындағы байланыстар саны қанша?
_______________________________________________________________________________
(b) Көміртек атомдары арасындағы байланыстарды атом құрылысы тұрғысынан түсіндіріңіз.
[2]
16. Суретте көмірқышқыл газын зертханада алу және жинау әдісі көрсетілген. Ол үшін
натрий карбонатына тұз қышқылын қосу қажет.
(a) Ұсынылған реагенттер арасында жүретін химиялық
реакция теңдеуін жазыңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
(b) Жинақталған көмірқышқыл газын тексеруге арналған реагенттің формуласын жазыңыз.
____________________________________________________________________________ [1]
30 ЖОБА
17. Табиғи шипалы сулардың құрамы әр түрлі мөлшердегі еріген тұздардың болуымен
сипатталады. Кейде осы тұздар тұрмыста қолданылатын ауыз суының құрамында да
кездеседі. Бұл тұздардың судың сапасын төмендетіп, пайдалануға жарамсыз ететін
2+2+
жағдайлар да жиі кездеседі. Оның себебі кермектілікті тудыратын Ca
және Mg
иондарының мөлшерден тыс көп болуынан. Мұны, біз күнделікті өмірде үйде пайдаланатын
ыдыстың, ал өнеркәсіпте бу қазандықтарының ішінде "қақ" тұруынан байқаймыз.
(a) Бұл кермектіліктің қандай түріне жатады?
_____________________________________________________________________________ [1]
(b) Ыдыстың немесе бу қазандықтарында "қақтың" пайда болуын түсіндіріңіз.
________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ [1]
18. Кермек суда сабын көбіктенбей іріп кетеді. Сондықтан судың кермектілігін жою үшін
оны қайнатады. Кей кездері кермектілік қайнатқаннан кейін де жойылмайды. Бұл
кермектіліктің түріне байланысты.
(a) Қайнатқаннан кейін де кермектіліктің жойылмауы кермектіліктің қандай түріне жатады?
Осы кермектіліктің құрамына кіретін анионның бірінің формуласын жазыңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
(b) Бұл кермектілікті жоюдың бір әдісін ұсыныңыз.
_____________________________________________________________________________ [1]
31 ЖОБА
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 С 1
2 А 1
3 С 1
4 С 1
5 1 Екі жауап дұрыс болған
А В С
жағдайда да бір балл беруге
3 1 2 бо
лады
6 HNO2 1
7 ZnO +2HNO3 →Zn(NO)2+H2O 1
3
8 Zn(OH)2 1 Be(OH)2 Al(OH)3 кез келген
дұрыс жауап қабылданады
немесе атауы жазылса да
қабылданады
9 Ca(OH)2+CO2 →CaCO +H2O 1
3
10 алмаз электр тогын өткізбейді, графит өткізеді 1 басқа жауап қабылданбайды
11 мұнай және мұнай өнімдерінің төгілуі 1 басқа кез келген дұрыс жауап
қабылданады
12 ағзаға инфекциялардың түсуі 1 басқа кез келген дұрыс жауап
қабылданады
13 Х →ҒеО 1 екі жауап та болған кезде ғана
Х→ Ғе(ОН) бір балл беріледі
12
Ғе(NO3)2 + 2КОН → Ғе(ОН) +2 КNO3 1 кез келген сілтімен дұрыс
2
жазылған еакция теңдеуі
қабылданады
14 Х→SO2 , 1
Y→HSO4,
2
S + O2→SO2 1 басқа дұрыс жазылған жауап
қабылданады
SO3 +H2O →HSO4 1
2
15 (a) төрт 1
(b) көміртек атомының қозған жағдайдағы 1
электрондық конфигурациясын жазады
16 (a) Na2CO3 +2HCl →2NaCl +HO +CO2 1
2
(b) Ca(OH)2 1
17 (a) уақытша 1
(b) су қайнаған кезде оның құрамындағы кальций 1
және магний карбонаттары тұнбаға түседі
18 тұрақты, Cl- , SO42- , HSO4- 1 Кез келген бір анион
формуласы жазылса
кез келген дұрыс жауап қабылданады 1