- Сообщения
- 2,710
- Оценка реакций
- 27,653
Жиынтық бағалауға арналған
әдістемелік ұсыныстар
Физика
7-сынып
Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 7-сынып білім алушының «Физика» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және ӛткізуге кӛмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар 7-сынып «Физика» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бӛлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Әдістемелік ұсыныстарда бӛлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды ӛткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныс негізгі орта білім беру мектебі мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бӛлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, ӛңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Мазмұны
1-ТОҚСАН .....................................................................................................................................4 «Физика – табиғат туралы ғылым» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау ..............................5 «Физикалық шамалар мен ӛлшеулер» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау .........................8 «Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.....12 2-ТОҚСАН ...................................................................................................................................16 «Тығыздық» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау..................................................................17 «Денелердің ӛзара әрекеттесуі» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау..................................20 3-ТОҚСАН ...................................................................................................................................24 «Қысым» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау .......................................................................25 «Жұмыс және қуат» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.....................................................29 4-ТОҚСАН ...................................................................................................................................32 «Энергия» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау......................................................................33 «Күш моменті» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.............................................................37 «Жер және Ғарыш» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау......................................................41
3
========3========
1-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
4
========4========
«Физика – табиғат туралы ғылым» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.1.1.1 Физикалық құбылыстарға мысалдар келтіру 7.1.1.2 Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату
Бағалау критерийі
Білім алушы
Физикалық құбылыстарды ажыратады
Құбылыс, зат, дене түсініктерін ажыратады
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін
ажыратады
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Құбылыстарды түрлеріне қарай топтарға бӛліп, кестеге еңгізіңіз:
Доптың домалауы, қорғасынның балқып, салқындауы, күн күркірегенінің естілуі, қар еруі, жұлдыздар жарқырауы, судың қайнауы, таң атуы, жаңғырық, бөрененің қалқуы, сағат маятнигінің тербелуі, бұлттар қозғалысы, көгершіннің ұшуы, найзағай жарқылдауы, жапырақтар сыбдырласуы, электр шамының жануы.
механикалық
электрлік
дыбыстық
жылулық
магниттік
жарықтық
2. Тӛмендегі сӛздерді сәйкес бағандарға орналастырыңыз:
Қорғасын, күн күркіреу, рельстер, бұрқасын, алюминий, таң атуы, боран, Ай, қайнау, жел, ату, су басу, спирт, қайшы, тас.
дене зат құбылыс
3. Тӛменде кӛрсетілген физикалық құбылыстардың қайсысын зерттеу кезінде эксперимент әдісін қолдану жеңілірек болады?
A. Найзағай
B. Қағаз ұшағының ұшуы
C. Поляр шұғыласы
D. Күн тұтылуы
5
========5========
4. Кемпірқосақ пен найзағайды зерттеу кезінде ғылыми әдістің қандай түрін қолданасыз?
A. Тәжірибе
B. Бақылау
C. Модельдеу
D. Сауалнама жүргізу
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор
Білім алушы
механиқалық құбылыстарды таңдайды электрлік құбылыстарды таңдайды дыбыстық құбылыстарды таңдайды жылу құбылыстарын таңдайды магниттік құбылыстарды таңдайды жарық құбылыстарын таңдайды физикалық денені ажыратады физикалық затты анықтайды физикалық құбылысты ажыратады физикалық құбылысты таңдайды ғылыми әдісті анықтайды
Балл
Физикалық құбылыстар түрлерін ажыратады
Құбылыс, зат, дене – түсініктерін ажыратады
2
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажыратады Жалпы балл
3 4
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
11
6
========6========
«Физика – табиғат туралы ғылым» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі Физикалық құбылыстар түрлерін біледі және оларды ажырата алады
Төмен Физикалық құбылыстардың түрлерін ажырату қиындық туғызады
Құбылыс, зат, дене – түсініктерін ажыратады
Физикалық денені/ затты/ құбылысты ажырату қиындық туғызады
Табиғатты зерттеудің Физикалық құбылысты/ғылыми ғылыми әдістерін ажырата әдісті таңдау қиындық туғызады алады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Механикалық/электрлік/ дыбыстық/жылу/магниттік/жарық құбылыстарын ажырату кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Физикалық құбылыстардың түрлерін ажыратады
Физикалық денені/затты/ құбылысты ажырату кезінде қателіктер жібереді
Физикалық денені, затты және құбылысты ажыратады
Физикалық құбылысты/ғылыми әдісті анықтау кезінде қателіктер жібереді
Физикалық құбылысты және ғылыми әдісті анықтайды
7
========7========
«Физикалық шамалар мен өлшеулер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.1.2.1 Физикалық шамаларды олардың SI-жүйесіндегі ӛлшем бірліктерімен сәйкестендіру
7.1.2.3 Үлкен және кіші сандарды жазған кезде еселік және үлестік қосымшаларды білу және қолдану: микро (μ), милли (m), санти (c), деци (d), кило (k) және мега (M) 7.1.3.1 Дененің ұзындығын, кӛлемін, температурасын және уақытты ӛлшеу, ӛлшеу нәтижелерін аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып жазу
Бағалау критерийі
Білім алушы
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-
де жазады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және
еселік қосымшаларды қолданады
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып,
дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын
анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіріп, сәйкестігін кӛрсетіңіз.
Жолаушының жүрген
уақыты 1 сағ Пойыз жылдамдығы 108
км/сағ
Қораптын кӛлемі
100 см3
Жүктің массасы
100 г
Мензуркадағы сұйықтықтың кӛлемі 100
мл
0,1
м3
3600
м/с
0,1·10-3
кг
30
с
100·10-6
м3
2. Келесі шамаларды үлестік және еселік қосымшаларды қолданып жазыңыз:
1) 1,44×106 байт =
2) 1,8×10-1 м =
3) 3×10-6 с =
4) 25×10-3 м =
========8========
3. a) Дәптер ұзындығын ӛлшеу үшін сызғыштың дұрыс қойылған суретін кӛрсетіңіз.
1
2
3
4
b) Ӛлшеуіш цилиндрдің бӛлік құнын анықтаңыз ________мл.
c) Суретте кӛрсетілген ӛлшеуіш цилиндрге құйылған сұйықтың кӛлемін қателікті ескере отырып анықтаңыз және оны келесі түрде жазыңыз: V=_____±_____ мл.
9
========9========
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор
Білім алушы
уақыттың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
жылдамдықтың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
кӛлемнің см3 ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
массаның ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
кӛлемнің мл ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
106-не сәйкес еселік қосымшаны анықтайды
10-1-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
10-6-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
10-3-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
ӛлшеу әдісін таңдайды
бӛлік құнын анықтайды
cұйықтың кӛлемін анықтайды ӛлшеуіш құралдың қателігін табады ӛлшеулер нәтижесін қателікті ескере отырып жазады
Балл
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіреді
1
1
1
1
1
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
2
1
1
1
1
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтайды
Жалпы балл
3 а 3 b 3 c
1 1 1 1 1
14
10
========10========
«Физикалық шамалар мен өлшеулер» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіреді
Төмен Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіру қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Уақыттың/жылдамдықтың/ кӛлемнің (см3/мл)/массаның ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіру кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-нде жазады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда 10
6/10 -1/10 -6/10 -3-не сәйкес еселік
үлестік және еселік қосымшаларды қолдану қиындық туғызады
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтайды
Ӛлшеуіш құралды пайдалану, бӛлік құнын анықтау, сұйықтың кӛлемін ӛлшеу, құралдың қателігін табу, нәтижелерді қателікті ескере отырып жазу қиындық туғызады
немесе үлестік қосымшаларды анықтау барысында қателіктер жібереді
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
Ӛлшеуіш құралды пайдалану/б ӛлік құнын анықтау/ сұйықтың кӛлемін ӛлшеу/ құралдың қателігін табу/ нәтижелерді қателікті ескере отырып жаз у кезінде қате жібереді
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтай ды
11
========11========
«Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.1.4 Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептеу
7.2.1.5 s-тің t-ға тәуелділік графигін тұрғызуда координаталар осьтерінде және кестелерде ӛлшем бірліктерін дұрыс белгілеу
7.2.1.7 Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдығын анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа
жылдамдығын есептейді
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін
тұрғызады
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының
уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты
анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Орындау уақыты
Қолдану
20 минут
Тапсырма
1. а) Cуретті пайдаланып велосипедшінің СD аралығын қандай жылдамдықпен ӛткенін анықтаңыз.
______________________________________________________ км/сағ.
b) А-дан D-ға дейін велосипедшінің орташа жылдамдығын есептеңіз. ________________________________________________________ км/сағ.
2. Жүк кӛлігі 72 км/сағ жылдамдықпен қозғалып келеді. Оның s жолының t уақытқа тәуелділік графигін тұрғызыңыз.
========12========
3. Дененің s жолының t уақытқа тәуелділік графигін пайдаланып, келесі сұрақтарға жауап беріңіз:
Дене алғашқы 4 с-та _________м жол жүрді.
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы қандай?
Графикке қарап кестені толтырыңыз:
Уақыт аралығы
Жүріп ӛткен жол бӛлігіне кеткен уақыт, ∆t, с
Жүрілген жолдың ұзындығы, ∆s, м
Дененің жүріп ӛткен жол бӛлігіндегі жылдамдығы v, м/с
0-3 c
3-6 c
6-9 c
9-12 c
12-15 с
Кестеге қарап қандай қорытындыға келдіңіз? _____________________________________ ___________________________________________________________________________
13
========13========
Бағалау критерийі
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептейді
Тапсырма
№
1 a
1 b
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін тұрғызады
2
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты анықтайды
3
Жалпы балл
Дескриптор
Білім алушы
қозғалыстағы дененің
жылдамдығын есептейді
орташа жылдамдықты анықтау формуласын жазады
қозғалыстағы дененің орташа жылдамдығын есептейді
жылдамдық ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
жолды х осіне, уақытты у осіне белгілейді
остердің ӛлшем бірлігін кӛрсетеді график сызады және ол түзу сызық болып келеді
графикті қолданып берілген уақыттағы жолды есептейді графикті қолданып жылдамдықты есептейді
кестені толтырады
қорытынды жасайды
Балл
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1 1 11
14
========14========
«Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептейді
Төмен Қозғалыстағы дененің жылдамдығын, орташа жылдамдықты есептеу
қиындық туғызады
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін тұрғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа Қозғалыстағы дененің жылдамдығын/ орташа жылдамдықты есептеу кезінде қателіктер жібереді
Жоғары
Қозғалыстағы дененің жылдамдығын және орташа жылдамдықты анықтайды
Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не ХБЖ-не келтіру, остерді
белгілеу, остердің ӛлшем
бірлігін кӛрсету, график
масштабын таңдау, график сызу масштабын таңдау/график сызу
қиындық туғызады
ХБЖ-не келтіру/остерді белгілеу/остердің ӛлшем бірлігін кӛрсету/график
кезінде қателіктер жібереді
келтіреді, остерді белгілейді, остердің ӛлшем бірлігін кӛрсетеді, график масштабын таңдайды және графикті сызады
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты анықтайды
График арқылы жолды анықтау, График арқылы жолды жылдамдықты анықтау, кесте
толтыру, қорытынды жасау
қиындық туғызады
анықтау/ жылдамдықты анықтау/кесте
толтыру/қорытынды жасау кезінде қателіктер жібереді
График арқылы жол мен жылдамдықты дұрыс анықтайды, кесте толтырады және қорытынды жасайды
15
========15========
2-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
16
========16========
«Тығыздық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.2.12 Әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың кӛлемін ӛлшеу үшін ӛлшеуіш цилиндрді (мензурка) қолдану 7.2.2.13 Тығыздықтың физикалық мағынасын түсіндіру 7.2.2.15 Тығыздықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
Заттардың тығыздығын кӛлемі мен массаларын
салыстырып анықтайды
Заттың тығыздығын есептеу формуласын дұрыс
қолданып есептер шығарады
Ойлау дағдыларының Деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
20 минут
Тапсырма
1. Мензуркаларға қарап тапсырманы орынданыз.
a) Қай мензуркаға ең кӛп сұйықтық құюға болады?____
b) Қай мензуркамен сұйықтықтың кӛлемін ең аз қателікпен ӛлшейміз? ____ c) Қай мензуркамен ыдыстағы кофе кӛлемін дәлірек ӛлшеуге болады?_______ d) 1 литрлік құтыдағы су кӛлемін қай мензурканың кӛмегімен тез ӛлшеуге болады? ___ e) 1-ші мензуркадағы сұйықтықтың кӛлемін анықтаңыз_______
2. Блоктардың қайсысының тығыздығы кӛп? Ӛсу ретімен орналастырыңыз.
1
2
3
4
5
6
========17========
3. Алюминий текше кӛлемі 550 см3 болғанда массасы 1100 г болады. Бұл текше тұтас па, әлде қуысы бар ма? Жауабыңызды негіздеңіз. (Алюминий тығыздығы 2700 кг/м3)
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор Білім алушы
сыйымдылығы үлкен мензурканы анықтайды
ӛлшеу қателігі аз мензурканы анықтайды
ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы анықтайды
берілген су кӛлемін тез/жылдам ӛлшеуге болатын мензурканы анықтайды
мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтайды
блоктарды тығыздығына қарай ретпен орналастырады
Балл
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
1
1
1
1
1
Заттардың тығыздығын кӛлемі мен массаларын салыстырып анықтайды Заттың тығыздығын есептеу формуласын дұрыс қолданып есептер шығарады
2
1
3
шамаларды ХБЖ-не келтіреді дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолданады
алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстыру арқылы жауабын табады
1 1
1
Жалпы балл
9
18
========18========
«Тығыздық» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
Төмен
Сыйымдылығы үлкен, ӛлшеу қателігі аз мензурканы, ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы, берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы анықтау, мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтау қиындық туғызады
Сыйымдылығы үлкен/ ӛлшеу қателігі аз мензурканы/ ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы/ берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы анықтау/ мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтау кезінде қателіктер жібереді
Заттардың тығыздығын Блоктарды тығыздығына қарай кӛлемі мен массаларын ретпен орналастыру қиындық салыстырып анықтайды туғызады
Блоктарды тығыздығына қарай ретпен орналастыру кезінде қателіктер жібереді
Заттың тығыздығын Шамаларды ХБЖ-не келтіру, есептеу формуласын дененің тығыздығын анықтайтын дұрыс қолданып есептер формуланы қолдану, алынған шығарады нәтиже мен алюминийдің
тығыздықтарын салыстыру
қиындық туғызады
Шамаларды ХБЖ-не келтіру/дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолдану/алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстыру кезінде қателіктер жібереді
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары
Сыйымдылығы үлкен, ӛлшеу қателігі аз мензурканы, ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы, берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы және мензуркадағы сұйықтың кӛлемін дұрыс анықтайды
Блоктарды тығыздығына қарай ретпен дұрыс орналастырады
Шамаларды ХБЖ-не келтіреді, дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолданады және алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстырып дұрыс жауап береді
19
========19========
«Денелердің өзара әрекеттесуі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.2.1 Инерция құбылысын түсіндіру және мысалдар келтіру
7.2.2.10 Масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату
7.2.2.3 Пластикалық және серпімді деформацияларды ажырату, мысалдар келтіру
7.2.2.5 Гук заңының формуласы бойынша серпімділік күшін есептеу
7.2.2.6 Тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау
7.2.2.9 Денеге әсер ететін және бір түзудің бойымен бағытталған күштердің тең әрекетті күшінің модулі мен бағытын анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
«Инерция», «масса», «салмақ», «ауырлық күші»,
«пластикалық деформация» және «серпімді
деформация» түсініктеріне мысалдар келтіреді және
оларды ажыратады
Гук заңын пайдаланып есептер шығарады
Үйкеліс түрлерін сипаттайды
Күштерді график арқылы кӛрсетіп, тең әрекетті
күштің модулі мен бағытын анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
20 минут
Тапсырма
1. Автобус солға бұрылған кезде, оның ішіндегі жолаушылар қай жаққа шалқаяды? Бұл құбылыс массаға тәуелді ме? Неліктен?
____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
2. Кӛлемі 18,75 л керосиннің салмағы қандай? ρк=0,8 г/см3
____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
3. Ғарыш кемесіндегі астронавтқа гравитация әсерінен ауырлық күші әсер етеді. Бұл күш Жер бетіндегіге қарағанда аз. Орбитаға шыққан кезде астронавт салмағы мен массасы Жер бетіндегімен салыстырғанда қалай ӛзгереді?
Орбитадағы массасы__________________________
Орбитадағы салмағы__________________________
========20========
4. Суретте қандай деформация түрлері берілген? Кестеге толтырыңыз.
1 сурет 2 сурет
3 сурет 4 сурет
5. Суретте серіппенің созылуға дейін және созылған түрі кӛрсетілген. Серіппенің қатаңдығы 200 Н/м.
Серіппенің созылуы дегеніміз не?
___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________
Серіппенің бастапқы ұзындығын есептеңіз
6. Суретте кӛрсетілген үйкелістің түрлерін анықтаңыз.
_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
21
========21========
7. Денеге бір түзудің бойымен қарама-қарсы бағытта 800 Н және 100 Н күш әсер етеді. Тең әрекетті күштің модулі мен бағытын анықтаңыз және күштерді график арқылы кӛрсетіңіз.
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
2
Дескриптор
Білім алушы
инерция құбылысын анықтайды физикалық шамаларды ХБЖ-не келтіреді
заттың массасын анықтайды
салмақты есептейді
массаның ӛзгерісін анықтайды салмақтың ӛзгерісін анықтайды 1-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
2-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
3-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
4-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
серіппенің созылуына анықтама береді физикалық шамаларды ХБЖ-не келтіреді
серіппеге түсірілген күшті анықтайды Гук заңынан серіппенің бастапқы ұзындығын есептейді
тыныштық үйкелісін ажыратады домалау үйкелісін ажыратады сырғанау үйкелісін ажыратады тең әрекетті күштің модулін табады тең әрекетті күштің бағытын анықтайды күштерді график арқылы кӛрсетеді
Балл
«Инерция», «масса», «салмақ», «ауырлық күші», «пластикалық деформация» және «серпімді деформация» түсініктеріне мысалдар келтіреді және оларды ажыратады
1 1
3
4
1 1 1 1 1
1
1
1
Гук заңын пайдаланып есептер шығарады
5
1 1
1 1
Үйкеліс түрлерін сипаттайды
6
Күштерді график арқылы кӛрсетіп, тең әрекетті күштің модулі мен бағытын анықтайды Жалпы балл
7
1 1 1 1 1 1 20
22
========22========
«Денелердің өзара әрекеттесуі» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Төмен
деформация» және салмақты есептеу,
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары
мен салмағын есептейді, масса мен
ажыратады
«Инерция», «масса», Инерция құбылысын анықтау, Инерция құбылысын анықтау/ Инерция құбылысын дұрыс «салмақ», «ауырлық физикалық шамаларды ХБЖ-не физикалық шамаларды ХБЖ-не анықтайды, физикалық шамаларды күші», «пластикалық келтіру, заттың массасын анықтау, келтіру/заттың массасын ХБЖ-не келтіреді, заттың массасы
анықтау/салмақты есептеу/
«серпімді деформация» массаның ӛзгерісін анықтау, массаның ӛзгерісін салмақтың ӛзгерісін анықтайды және түсініктеріне мысалдар салмақтың ӛзгерісін анықтау, анықтау/салмақтың ӛзгерісін деформация түрін дұрыс анықтайды келтіреді және оларды деформация түрін анықтау қиындық анықтау/деформация түрін
анықтау кезінде қателіктер
жібереді
туғызады
Гук заңын пайдаланып Серіппенің созылуына анықтама Серіппенің созылуына анықтама Серіппенің созылуына анықтама
беру, физикалық шамаларды ХБЖ-не беру/физикалық шамаларды береді, физикалық шамаларды ХБЖ-
есептер шығарады
келтіру, серіппеге түсірілген күшті ХБЖ-
не келтіру/серіппеге не келтіреді, серіппеге түсірілген
анықтау, Гук заңын түрлендіру, түсірілген күшті анықтау/Гук күшті анықтайды, Гук заңын серіппенің бастапқы ұзындығын заңын түрлендіру/серіппенің түрлендіреді және серіппенің бастапқы
бастапқы ұзындығын есептеу ұзындығын есептейді
кезінде қателіктер жібереді
есептеу қиындық туғызады
Үйкеліс сипаттайды
Тыныштық, домалау және сырғанау ажырату кезінде үйкелісін дұрыс ажыратады
түрлерін Тыныштық, домалау, сырғанау Тыныштық/домалау/сырғанау
үйкелісін ажырату қиындық үйкелісін
қателіктер жібереді
туғызады
Күштерді график арқылы Тең әрекетті күштің модулін анықтау, Тең әрекетті күштің модулін Тең әрекетті күштің модулі мен кӛрсетіп, тең әрекетті бағытын анықтау, күштерді график анықтау/ бағытын анықтау/ бағытын дұрыс анықтайды, күштерді
күштерді график арқылы кӛрсету график арқылы кӛрсетеді
кезінде қателіктер жібереді
күштің модулі мен арқылы кӛрсету қиындық туғызады бағытын анықтайды
23
========23========
3-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
========24========
«Қысым» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.3.1.2 Қысымның физикалық мағынасын түсіндіру және ӛзгерту әдістерін сипаттау
7.3.1.5 Сұйықтардағы гидростатикалық қысымның формуласын шығару және оны есептер шығаруда қолдану
7.3.1.9 Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны ӛлшеудің әдістерін ұсыну
7.3.1.13 Есептер шығаруда Архимед заңын қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Гидростатикалық қысымның формуласын есептер шығаруда қолданады
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді Есептер шығару кезінде Архимед заңын қолданады
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап беріңіз.
a) Қысым деген не? (Қатты дене үшін)
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
b) Қатты дене үшін қысым қалай анықталады? Қысымды қалай азайтуға болады? _____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
c) берілген суреттерді салыстырып, қай жағдайда баланың жерге ең кӛп қысым түсіргенін анықтаңыз. Жауабыңызды түсіндіріңіз.
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
25
========25========
3. Суретте сынапты барометрдің қарапайым түрі кӛрсетілген.
Атмосфералық қысым артқан кезде Х және Ү деңгейлері қалай ӛзгереді?
і) Х деңгейі ___________________________ іі) Ү деңгейі ___________________________ ііі) Неліктен?
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
4. Ардақ алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін оның салмағын ауада және суда
ӛлшеді. Ӛлшеу нәтижелері:
рауа= 36,4 Н;
рсу= 32,6 Н;
а) неліктен ауадағыға қарағанда алқаның судағы салмағы аз?
b) Алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін келесі шамаларды анықтау керек. і) алқаның массасы _____________________________________________________
іі) алқаға әсер ететін кері итеруші күш _____________________________________
ііі) алқаның кӛлемі ______________________________________________________
іv) алқаның тығыздығы _________________________________________________
c) Кесте бойынша ρкүміс=10500 кг/м3. Ардақ қандай нәтижеге келді?
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Бағалау критерийі
Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Тапсырма
№
1
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді
3
Дескриптор Білім алушы
қысымға анықтама береді қысымды анықтау формуласын кӛрсетеді
қысымды азайту жолын ұсынады қысым жоғары болу жағдайын түсіндіреді
Х деңгейінің ӛзгерісін анықтайды Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтайды сынап деңгейінің ӛзгерісін түсіндіреді
Балл
1 1
1 1
1 1 1
26
========26========
Есептер шығаруда Архимед заңын қолданады
4
судағы алқаның салмағының жеңіл болуын түсіндіреді
алқаның массасын анықтайды алқаға әсер ететін кері итеруші күшті анықтайды
алқаның кӛлемін есептейді алқаның тығыздығын есептейді және кестедегі мәнімен салыстырады
1
1 1
1 1
Жалпы балл
12
27
========27========
«Қысым» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Төмен
Қысымға анықтама беру, қысымды анықтау формуласын кӛрсету кезінде қателіктер жібереді, қысымды азайту жолын ұсыну, қысым жоғары болу жағдайын түсіндіру қиындық туғызады.
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді
Х, Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтау, сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттау қиындық туғызады
Есептер шығаруда Архимед Судағы алқаның салмағының жеңіл заңын қолданады болу себебін түсіндіру, алқаның
массасын анықтау, алқаға әсер ететін
кері итеруші күшті анықтау, алқаның
кӛлемін, тығыздығын есептеу
қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа Жоғары Қысымға анықтама береді, қысымды Қысымға анықтама береді, анықтау формуласын дұрыс кӛрсетеді, қысымды анықтау формуласын қысымды азайту жолын ұсынады / жазады, қысымды азайту жолын қысым жоғары болу жағдайын түсіндіру ұсынады, қысым жоғары болу кезінде қателіктер жібереді жағдайын түсіндіреді
Х/Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтайды /сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттау кезінде қателіктер жібереді
Х, Ү деңгейінің ӛзгерісін дұрыс анықтайды және сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттайды
Судағы алқаның салмағының жеңіл болу себебін түсіндір еді /алқаның массасын анықта йды/алқаға әсер ететін кері итеруші күшті анықта йды/ алқаның кӛлемі мен тығыздығын есепте у кезінде қателіктер жібереді
Судағы алқаның салмағының жеңіл болуын түсіндіреді, алқаның тығыздығын есептейді
28
========28========
«Жұмыс және қуат» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.3.1 Механикалық жұмыс ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру
7.2.3.8 Механикалық жұмыс пен қуаттың формулаларын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білім алушы
Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Суретте жазықтықта жатқан білеушенің қозғалу бағыты мен түсірілген күштің бағыты кӛрсетілген. Әсер етуші күштің жұмысының таңбасы оң/ теріс немесе нӛлге тең болатындығын анықтап, сәйкес орынға жазыңыз.
2. Сорғы 5 секундта кӛлемі 4,5 м3 суды 5 м биіктікке кӛтереді.
a) Суды кӛтеруге жұмсалған күшті анықтаңыз.
F=_________________________________ b) Суды кӛтеруге жұмсалған жұмысты анықтаңыз.
А=_________________________________ c) Сорғы қуатын анықтаңыз.
N=_________________________________
========29========
3. Қуаты 600 Ватт локомотив бірқалыпты қозғалып 400 м аралықты 30 с-та ӛтеді.
a) Локомотивтің жылдамдығын есептеңіз. b) Локомотивтің тарту күшін анықтаңыз.
Бағалау критерийі
Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Тапсырма
№
1
1- күш қозғалыс бағытына
2- күш қозғалыс бағыты бойымен
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
2
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады Жалпы балл
3
Дескриптор Білім алушы
күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
Балл
1
1
перпендикуляр бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
1
бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
суды кӛтеруге жұмсалған күшті анықтайды
суды кӛтеруге жұмсалған жұмысты анықтайды
сорғы қуатын анықтайды локомотивтің жылдамдығын есептейді
локомотивтің тарту күшін анықтайды
1
1
1 1
1
8
30
========30========
«Жұмыс және қуат» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ________________________________
Бағалау критерийі Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Төмен
Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы, перпендикуляр және бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтау қиындық туғызады
Суды кӛтеруге жұмсалған күшті,
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы/перпендикуляр/бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтау кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы, перпендикуляр және бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
Суды кӛтеруге жұмсалған
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
жұмысты және сорғы қуатын анықтау күшті/жұмысты/сорғы қуатын
қиындық туғызады
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады
Локомотивтің жылдамдығын және тарту күшін анықтау қиындық туғызады
анықтау кезінде қателіктер жібереді
Суды кӛтеруге жұмсалған күшті, жұмысты және сорғы қуатын анықтайды
Локомотивтің жылдамдығын/тарту күшін анықтау кезінде қателіктер жібереді
Локомотивтің жылдамдығын және тарту күшін анықтайды
31
========31========
4-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
========32========
«Энергия» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.3.2 Механикалық энергияның екі түрін ажырату 7.2.3.3 Кинетикалық энергия формуласын есептер шығаруда қолдану
7.2.3.4 Жоғары кӛтерілген дене үшін потенциалдық энергиясының формуласын қолдану
7.2.3.6 Механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Кинетикалық және потенциалдық энергияларды анықтайды
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
Энергияның бір түрден екінші түрге ӛтуіне мысал келтіреді
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Кестеде мысалға келтірілген дене қандай энергияға ие болатынын анықтаңыз және сәйкес бағанға « » белгісін қойыңыз.
Дене
Жер бетімен салыстырғанда
дененің потенциалдық
энергиясы
Серпімді деформацияланған дененің потенциалдық
энергиясы
Дененің кинетикалық энергиясы
Сығылған серіппе Жерде домалап бара жатқан доп Ауада ұшып жүрген диск Жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағы Гүлге қонып тұрған кӛбелек Аспанда ұшып жүрген тырна
33
========33========
2. Массасы 50 г тас жер бетінен 6,3 м/с жылдамдықпен вертикаль жоғары лақтырылды. Тастың қозғалыс траекториясы суреттегідей, максимал кӛтерілу биіктігі 2 м-ге тең. Ауа кедергісі ескерілмейді және g=10 Н/кг. А, В, С нүктелеріндегі тастың энергиясын анықтап, кестені толтырыңыз.
Траектория
нүктесі
А
В
С
Биіктік h, м
0
2
1
b) А, В, С нүктелеріндегі доптың потенциалдық, кинетикалық және механикалық энергиялары арасындағы қатынасты сипаттайтын диаграмманы тұрғызыңыз. Потенциалдық энергияны бояу үшін кӛк түсті, кинетикалық энергия үшін – жасыл, механикалық энергия үшін – қара түсті қарындашты пайдаланыңыз.
34
========34========
Бағалау критерийі
Тапсыр ма №
1
Дескриптор Білім алушы
сығылған серіппенің энергиясын анықтайды
жерде домалап бара жатқан доптың энергиясын белгілейді
ауада ұшып жүрген дисктің энергиясын белгілейді
жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағының энергиясын белгілейді гүлге қонып тұрған кӛбелектің энергиясын белгілейді
аспанда ұшып жүрген тырнаның энергиясын белгілейді
А нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
В нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
С нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
А нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
В нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
С нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
Балл
Кинетикалық және потенциалдық энергияларды біледі, оларды салыстырады
1
1
1
1
1
1
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
2 a
1
1
1
Энергияның бір түрден екінші түрге ӛтуіне мысал келтіріп, оны түсіндіреді
2 b
1
1
1
Жалпы балл
12
35
========35========
«Энергия» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________
Бағалау критерийі Кинетикалық және потенциалдық энергияларды біледі, оларды салыстырады
Төмен
Жер үстінде жатқан сығылған серіппенің, жерде домалап бара жатқан доптың, ауада ұшып жүрген дисктің, жел әсерінен иіліп тұрған
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары Сығылған серіппенің, жерде
Жер үстінде жатқан сығылған
серіппенің/жерде домалап бара жатқан домалап бара жатқан доптың,
доптың/ауада ұшып жүрген
дисктің/жел әсерінен иіліп тұрған
ағаш бұтағының, гүлге қонып тұрған ағаш бұтағының/гүлге қонып тұрған
кӛбелектің/аспанда ұшып жүрген
тырнаның энергиясын белгілеу
кезінде қателіктер жібереді
кӛбелектің, аспанда ұшып жүрген тырнаның ие болу энергиясын белгілеу қиындық туғызады
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
А, В және С нүктелеріндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептеу қиындық туғызады
А/В/С нүктелеріндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептеу кезінде қателіктер жібереді
Энергияның бір түрден А, В және С нүктелеріндегі тас екінші түрге ӛтуіне мысал энергиясының әрбір түрін келтіріп, оны түсіндіреді диаграммада белгілеу қиындық
туғызады
А/В/С нүктелеріндегі тас энергиясының әрбір түрін диаграммада белгілеу кезінде қателіктер жібереді
ауада ұшып жүрген дисктің, жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағының, гүлге қонып тұрған кӛбелектің және аспанда ұшып жүрген тырнаның энергиясын анықтайды
А, В және С нүктелеріндегі тастың кинетикалық,
потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
А, В және С нүктелеріндегі тас энергиясының әрбір түрін диаграммада белгілейді
36
========36========
«Күш моменті» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.4.1 «Механиканың алтын ережесін» тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру 7.2.4.5 Тәжірибеде иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау 7.2.4.6 Кӛлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде анықтау
Бағалау критерийі
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білім алушы
Күнделікті ӛмірде қолданылатын механизмдерді
анықтайды
Моменттер ережесін қолданады
Механизмдер ПӘК-ін анықтайды
Білу және түсіну
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырмалар
1.
a) Суретте берілген қайшылар не үшін
қолданылады және оларды механизмнің
қандай түріне жатқызуға болады?
b) Неліктен қайшы саптарының ұзындығы
әртүрлі болатындығын түсіндіріңіз.
_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ _____ _____________________________________________________________________________
2. Суретте иіндікке орналастырылған жүктер мен жүк тарапынан әсер етуші күштердің иіндерінің мәні берілген. Әр нұсқадағы иіндіктің тепе теңдікте болатынын немесе сағат тіліне бағыттас/қарсы айналатынын анықтаңыз және кестеге жазыңыз.
========37========
3. Жұмысшы массасы 50 кг арбаны 80 см биіктікке 125 Н күш жұмсай отырып итеріп шығарды. Жазықтықтың ұзындығы 4 м.
а) пайдалы жұмысты анықтаңыз. b) толық жұмысты анықтаңыз.
с) Кӛлбеу жазықтықтың ПӘК-ін анықтаңыз.
38
========38========
Бағалау критерийі
Тапсырм
а №
1
Дескриптор
Білім алушы
Қайшы механизмнің қандай түріне жататындығын анықтайды Қайшы саптарының ұзындығы түрлі болу себебін түсіндіреді
«а» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«b» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«c» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«d» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
пайдалы жұмысты анықтайды толық жұмысты анықтайды жазықтықтың ПӘК-ін анықтайды
Балл
Күнделікті ӛмірде
қолданылатын механизмдерді анықтайды
1
Моменттер ережесін қолданады
2
1 1
1
1
1
Механизмдер ПӘК ін анықтайды
3
Жалпы балл
1 1 1 9
39
========39========
«Күш моменті» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ________________________
Бағалау критерийі Күнделікті ӛмірде қолданылатын механизмдерді анықтайды
Төмен
қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтау, қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіру қиындық тудырады
пайдаланылатынын түсіндіреді.
Иінтірек тепе-теңдігі (моменттер ережесі) формуласын қолданады
«а», «b», «c», «d» жағдайларындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау қиындық туғызады
ПӘК формуласын есептеулерде қолданады
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтау қиындық тудырады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтайды/ қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіруде қателіктер жібереді
Жоғары қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтайды, қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіреді
«а»/«b»/«c»/«d» жағдайындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау үшін моменттер ережесін қолдану кезінде қателіктер жібереді
«а», «b», «c», «d» жағдайларындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау үшін моменттер ережесін қолданады
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтауда қателіктер жібереді
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық
жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтайды
40
========40========
«Жер және Ғарыш» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.7.1.3 Жыл мезгілдерінің ендіктерге байланысты ауысуы және күн мен түннің ұзақтығын түсіндіру
Бағалау критерийі
Білім алушы.
Жердің айналу осінің кӛлбеулігі мен Жердің
Күнге қатысты қозғалуына байланысты
байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Уақыт кезеңдеріне астрономиялық тұрғыда түсінік беріңіз.
Жыл _________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Ай ___________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Тәулік_________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
2. Суретте жыл мезгілдерін белгілеңіз және жыл мезгілдері туралы түсінік беріңіз.
а) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ә) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ б) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ в) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________
========41========
Бағалау критерийі
Жердің айналу осінің кӛлбеулігіі мен Жердің Күнге қатысты қозғалуына байланысты байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Тапсырма
№
1
2
Жалпы балл
Дескриптор Білім алушы
жылға астрономиялық тұрғыда түсінік береді
айға астрономиялық тұрғыда түсінік береді
тәулікке астрономиялық тұрғыда түсінік береді
суретте жыл мезгілдерін белгілейді
жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіреді
Балл
1
1
1
1
1
5
42
========42========
«Жер және Ғарыш» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________
Бағалау критерийі Жердің айналу осінің кӛлбеулігіі мен Жердің Күнге қатысты қозғалуына байланысты байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Жыл, ай және тәулік – уақыт кезендері екенін түсінеді, бірақ астрономиялық тұрғыда түсіндіру қиындық туғызады
Суретте жыл мезгілдерін белгілеу және жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіру қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Төмен
Орташа Жылға/айға/тәулікке
астрономиялық тұрғыда түсіндіру
кезінде қателік жібереді
Суретте жыл мезгілдерін
белгілеу/жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіру кезінде қателік
жібереді
Жоғары Жыл, ай және тәулік терминдарына астрономиялық тұрғыда түсінік береді
Жер кӛлбеулігі мен елдің экватордан қашықтығының жаздағы және қыстағы күн ұзақтығына қалай әсер ететінін сипаттайды және әр нүктеде жыл мезгілдері туралы түсінік береді
әдістемелік ұсыныстар
Физика
7-сынып
Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 7-сынып білім алушының «Физика» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және ӛткізуге кӛмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар 7-сынып «Физика» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бӛлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Әдістемелік ұсыныстарда бӛлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды ӛткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныс негізгі орта білім беру мектебі мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бӛлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, ӛңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Мазмұны
1-ТОҚСАН .....................................................................................................................................4 «Физика – табиғат туралы ғылым» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау ..............................5 «Физикалық шамалар мен ӛлшеулер» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау .........................8 «Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.....12 2-ТОҚСАН ...................................................................................................................................16 «Тығыздық» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау..................................................................17 «Денелердің ӛзара әрекеттесуі» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау..................................20 3-ТОҚСАН ...................................................................................................................................24 «Қысым» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау .......................................................................25 «Жұмыс және қуат» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.....................................................29 4-ТОҚСАН ...................................................................................................................................32 «Энергия» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау......................................................................33 «Күш моменті» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау.............................................................37 «Жер және Ғарыш» бӛлімі бойынша жиынтық бағалау......................................................41
3
========3========
1-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
4
========4========
«Физика – табиғат туралы ғылым» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.1.1.1 Физикалық құбылыстарға мысалдар келтіру 7.1.1.2 Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату
Бағалау критерийі
Білім алушы
Физикалық құбылыстарды ажыратады
Құбылыс, зат, дене түсініктерін ажыратады
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін
ажыратады
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Құбылыстарды түрлеріне қарай топтарға бӛліп, кестеге еңгізіңіз:
Доптың домалауы, қорғасынның балқып, салқындауы, күн күркірегенінің естілуі, қар еруі, жұлдыздар жарқырауы, судың қайнауы, таң атуы, жаңғырық, бөрененің қалқуы, сағат маятнигінің тербелуі, бұлттар қозғалысы, көгершіннің ұшуы, найзағай жарқылдауы, жапырақтар сыбдырласуы, электр шамының жануы.
механикалық
электрлік
дыбыстық
жылулық
магниттік
жарықтық
2. Тӛмендегі сӛздерді сәйкес бағандарға орналастырыңыз:
Қорғасын, күн күркіреу, рельстер, бұрқасын, алюминий, таң атуы, боран, Ай, қайнау, жел, ату, су басу, спирт, қайшы, тас.
дене зат құбылыс
3. Тӛменде кӛрсетілген физикалық құбылыстардың қайсысын зерттеу кезінде эксперимент әдісін қолдану жеңілірек болады?
A. Найзағай
B. Қағаз ұшағының ұшуы
C. Поляр шұғыласы
D. Күн тұтылуы
5
========5========
4. Кемпірқосақ пен найзағайды зерттеу кезінде ғылыми әдістің қандай түрін қолданасыз?
A. Тәжірибе
B. Бақылау
C. Модельдеу
D. Сауалнама жүргізу
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор
Білім алушы
механиқалық құбылыстарды таңдайды электрлік құбылыстарды таңдайды дыбыстық құбылыстарды таңдайды жылу құбылыстарын таңдайды магниттік құбылыстарды таңдайды жарық құбылыстарын таңдайды физикалық денені ажыратады физикалық затты анықтайды физикалық құбылысты ажыратады физикалық құбылысты таңдайды ғылыми әдісті анықтайды
Балл
Физикалық құбылыстар түрлерін ажыратады
Құбылыс, зат, дене – түсініктерін ажыратады
2
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажыратады Жалпы балл
3 4
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
11
6
========6========
«Физика – табиғат туралы ғылым» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі Физикалық құбылыстар түрлерін біледі және оларды ажырата алады
Төмен Физикалық құбылыстардың түрлерін ажырату қиындық туғызады
Құбылыс, зат, дене – түсініктерін ажыратады
Физикалық денені/ затты/ құбылысты ажырату қиындық туғызады
Табиғатты зерттеудің Физикалық құбылысты/ғылыми ғылыми әдістерін ажырата әдісті таңдау қиындық туғызады алады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Механикалық/электрлік/ дыбыстық/жылу/магниттік/жарық құбылыстарын ажырату кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Физикалық құбылыстардың түрлерін ажыратады
Физикалық денені/затты/ құбылысты ажырату кезінде қателіктер жібереді
Физикалық денені, затты және құбылысты ажыратады
Физикалық құбылысты/ғылыми әдісті анықтау кезінде қателіктер жібереді
Физикалық құбылысты және ғылыми әдісті анықтайды
7
========7========
«Физикалық шамалар мен өлшеулер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.1.2.1 Физикалық шамаларды олардың SI-жүйесіндегі ӛлшем бірліктерімен сәйкестендіру
7.1.2.3 Үлкен және кіші сандарды жазған кезде еселік және үлестік қосымшаларды білу және қолдану: микро (μ), милли (m), санти (c), деци (d), кило (k) және мега (M) 7.1.3.1 Дененің ұзындығын, кӛлемін, температурасын және уақытты ӛлшеу, ӛлшеу нәтижелерін аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып жазу
Бағалау критерийі
Білім алушы
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-
де жазады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және
еселік қосымшаларды қолданады
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып,
дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын
анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіріп, сәйкестігін кӛрсетіңіз.
Жолаушының жүрген
уақыты 1 сағ Пойыз жылдамдығы 108
км/сағ
Қораптын кӛлемі
100 см3
Жүктің массасы
100 г
Мензуркадағы сұйықтықтың кӛлемі 100
мл
0,1
м3
3600
м/с
0,1·10-3
кг
30
с
100·10-6
м3
2. Келесі шамаларды үлестік және еселік қосымшаларды қолданып жазыңыз:
1) 1,44×106 байт =
2) 1,8×10-1 м =
3) 3×10-6 с =
4) 25×10-3 м =
========8========
3. a) Дәптер ұзындығын ӛлшеу үшін сызғыштың дұрыс қойылған суретін кӛрсетіңіз.
1
2
3
4
b) Ӛлшеуіш цилиндрдің бӛлік құнын анықтаңыз ________мл.
c) Суретте кӛрсетілген ӛлшеуіш цилиндрге құйылған сұйықтың кӛлемін қателікті ескере отырып анықтаңыз және оны келесі түрде жазыңыз: V=_____±_____ мл.
9
========9========
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор
Білім алушы
уақыттың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
жылдамдықтың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
кӛлемнің см3 ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
массаның ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
кӛлемнің мл ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
106-не сәйкес еселік қосымшаны анықтайды
10-1-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
10-6-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
10-3-не сәйкес үлестік қосымшаны анықтайды
ӛлшеу әдісін таңдайды
бӛлік құнын анықтайды
cұйықтың кӛлемін анықтайды ӛлшеуіш құралдың қателігін табады ӛлшеулер нәтижесін қателікті ескере отырып жазады
Балл
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіреді
1
1
1
1
1
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
2
1
1
1
1
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтайды
Жалпы балл
3 а 3 b 3 c
1 1 1 1 1
14
10
========10========
«Физикалық шамалар мен өлшеулер» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіреді
Төмен Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіру қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Уақыттың/жылдамдықтың/ кӛлемнің (см3/мл)/массаның ӛлшем бірліктерін ХБЖ-не келтіру кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Физикалық шамалардың ӛлшем бірліктерін ХБЖ-нде жазады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
Үлкен және кіші сандарды жазғанда 10
6/10 -1/10 -6/10 -3-не сәйкес еселік
үлестік және еселік қосымшаларды қолдану қиындық туғызады
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтайды
Ӛлшеуіш құралды пайдалану, бӛлік құнын анықтау, сұйықтың кӛлемін ӛлшеу, құралдың қателігін табу, нәтижелерді қателікті ескере отырып жазу қиындық туғызады
немесе үлестік қосымшаларды анықтау барысында қателіктер жібереді
Үлкен және кіші сандарды жазғанда үлестік және еселік қосымшаларды қолданады
Ӛлшеуіш құралды пайдалану/б ӛлік құнын анықтау/ сұйықтың кӛлемін ӛлшеу/ құралдың қателігін табу/ нәтижелерді қателікті ескере отырып жаз у кезінде қате жібереді
Аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып, дененің ұзындығын, кӛлемін және ауданын анықтай ды
11
========11========
«Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.1.4 Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептеу
7.2.1.5 s-тің t-ға тәуелділік графигін тұрғызуда координаталар осьтерінде және кестелерде ӛлшем бірліктерін дұрыс белгілеу
7.2.1.7 Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдығын анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа
жылдамдығын есептейді
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін
тұрғызады
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының
уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты
анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Орындау уақыты
Қолдану
20 минут
Тапсырма
1. а) Cуретті пайдаланып велосипедшінің СD аралығын қандай жылдамдықпен ӛткенін анықтаңыз.
______________________________________________________ км/сағ.
b) А-дан D-ға дейін велосипедшінің орташа жылдамдығын есептеңіз. ________________________________________________________ км/сағ.
2. Жүк кӛлігі 72 км/сағ жылдамдықпен қозғалып келеді. Оның s жолының t уақытқа тәуелділік графигін тұрғызыңыз.
========12========
3. Дененің s жолының t уақытқа тәуелділік графигін пайдаланып, келесі сұрақтарға жауап беріңіз:
Дене алғашқы 4 с-та _________м жол жүрді.
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы қандай?
Графикке қарап кестені толтырыңыз:
Уақыт аралығы
Жүріп ӛткен жол бӛлігіне кеткен уақыт, ∆t, с
Жүрілген жолдың ұзындығы, ∆s, м
Дененің жүріп ӛткен жол бӛлігіндегі жылдамдығы v, м/с
0-3 c
3-6 c
6-9 c
9-12 c
12-15 с
Кестеге қарап қандай қорытындыға келдіңіз? _____________________________________ ___________________________________________________________________________
13
========13========
Бағалау критерийі
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептейді
Тапсырма
№
1 a
1 b
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін тұрғызады
2
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты анықтайды
3
Жалпы балл
Дескриптор
Білім алушы
қозғалыстағы дененің
жылдамдығын есептейді
орташа жылдамдықты анықтау формуласын жазады
қозғалыстағы дененің орташа жылдамдығын есептейді
жылдамдық ӛлшем бірлігін ХБЖ-не келтіреді
жолды х осіне, уақытты у осіне белгілейді
остердің ӛлшем бірлігін кӛрсетеді график сызады және ол түзу сызық болып келеді
графикті қолданып берілген уақыттағы жолды есептейді графикті қолданып жылдамдықты есептейді
кестені толтырады
қорытынды жасайды
Балл
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1 1 11
14
========14========
«Кинематика негіздері. Механикалық қозғалыс» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептейді
Төмен Қозғалыстағы дененің жылдамдығын, орташа жылдамдықты есептеу
қиындық туғызады
Орын ауыстырудың уақытқа тәуелділік графигін тұрғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа Қозғалыстағы дененің жылдамдығын/ орташа жылдамдықты есептеу кезінде қателіктер жібереді
Жоғары
Қозғалыстағы дененің жылдамдығын және орташа жылдамдықты анықтайды
Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін Жылдамдықтың ӛлшем бірлігін ХБЖ-не ХБЖ-не келтіру, остерді
белгілеу, остердің ӛлшем
бірлігін кӛрсету, график
масштабын таңдау, график сызу масштабын таңдау/график сызу
қиындық туғызады
ХБЖ-не келтіру/остерді белгілеу/остердің ӛлшем бірлігін кӛрсету/график
кезінде қателіктер жібереді
келтіреді, остерді белгілейді, остердің ӛлшем бірлігін кӛрсетеді, график масштабын таңдайды және графикті сызады
Бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдықты анықтайды
График арқылы жолды анықтау, График арқылы жолды жылдамдықты анықтау, кесте
толтыру, қорытынды жасау
қиындық туғызады
анықтау/ жылдамдықты анықтау/кесте
толтыру/қорытынды жасау кезінде қателіктер жібереді
График арқылы жол мен жылдамдықты дұрыс анықтайды, кесте толтырады және қорытынды жасайды
15
========15========
2-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
16
========16========
«Тығыздық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.2.12 Әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың кӛлемін ӛлшеу үшін ӛлшеуіш цилиндрді (мензурка) қолдану 7.2.2.13 Тығыздықтың физикалық мағынасын түсіндіру 7.2.2.15 Тығыздықтың формуласын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
Заттардың тығыздығын кӛлемі мен массаларын
салыстырып анықтайды
Заттың тығыздығын есептеу формуласын дұрыс
қолданып есептер шығарады
Ойлау дағдыларының Деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
20 минут
Тапсырма
1. Мензуркаларға қарап тапсырманы орынданыз.
a) Қай мензуркаға ең кӛп сұйықтық құюға болады?____
b) Қай мензуркамен сұйықтықтың кӛлемін ең аз қателікпен ӛлшейміз? ____ c) Қай мензуркамен ыдыстағы кофе кӛлемін дәлірек ӛлшеуге болады?_______ d) 1 литрлік құтыдағы су кӛлемін қай мензурканың кӛмегімен тез ӛлшеуге болады? ___ e) 1-ші мензуркадағы сұйықтықтың кӛлемін анықтаңыз_______
2. Блоктардың қайсысының тығыздығы кӛп? Ӛсу ретімен орналастырыңыз.
1
2
3
4
5
6
========17========
3. Алюминий текше кӛлемі 550 см3 болғанда массасы 1100 г болады. Бұл текше тұтас па, әлде қуысы бар ма? Жауабыңызды негіздеңіз. (Алюминий тығыздығы 2700 кг/м3)
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
Дескриптор Білім алушы
сыйымдылығы үлкен мензурканы анықтайды
ӛлшеу қателігі аз мензурканы анықтайды
ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы анықтайды
берілген су кӛлемін тез/жылдам ӛлшеуге болатын мензурканы анықтайды
мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтайды
блоктарды тығыздығына қарай ретпен орналастырады
Балл
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
1
1
1
1
1
Заттардың тығыздығын кӛлемі мен массаларын салыстырып анықтайды Заттың тығыздығын есептеу формуласын дұрыс қолданып есептер шығарады
2
1
3
шамаларды ХБЖ-не келтіреді дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолданады
алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстыру арқылы жауабын табады
1 1
1
Жалпы балл
9
18
========18========
«Тығыздық» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Ӛлшеуіш цилиндрмен сұйықтың кӛлемін ӛлшейді
Төмен
Сыйымдылығы үлкен, ӛлшеу қателігі аз мензурканы, ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы, берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы анықтау, мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтау қиындық туғызады
Сыйымдылығы үлкен/ ӛлшеу қателігі аз мензурканы/ ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы/ берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы анықтау/ мензуркадағы сұйықтың кӛлемін анықтау кезінде қателіктер жібереді
Заттардың тығыздығын Блоктарды тығыздығына қарай кӛлемі мен массаларын ретпен орналастыру қиындық салыстырып анықтайды туғызады
Блоктарды тығыздығына қарай ретпен орналастыру кезінде қателіктер жібереді
Заттың тығыздығын Шамаларды ХБЖ-не келтіру, есептеу формуласын дененің тығыздығын анықтайтын дұрыс қолданып есептер формуланы қолдану, алынған шығарады нәтиже мен алюминийдің
тығыздықтарын салыстыру
қиындық туғызады
Шамаларды ХБЖ-не келтіру/дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолдану/алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстыру кезінде қателіктер жібереді
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары
Сыйымдылығы үлкен, ӛлшеу қателігі аз мензурканы, ӛлшеу дәлдігі жоғары мензурканы, берілген су кӛлемін тез ӛлшеуге болатын мензурканы және мензуркадағы сұйықтың кӛлемін дұрыс анықтайды
Блоктарды тығыздығына қарай ретпен дұрыс орналастырады
Шамаларды ХБЖ-не келтіреді, дененің тығыздығын анықтайтын формуланы қолданады және алынған нәтиже мен алюминийдің тығыздықтарын салыстырып дұрыс жауап береді
19
========19========
«Денелердің өзара әрекеттесуі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.2.1 Инерция құбылысын түсіндіру және мысалдар келтіру
7.2.2.10 Масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату
7.2.2.3 Пластикалық және серпімді деформацияларды ажырату, мысалдар келтіру
7.2.2.5 Гук заңының формуласы бойынша серпімділік күшін есептеу
7.2.2.6 Тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау
7.2.2.9 Денеге әсер ететін және бір түзудің бойымен бағытталған күштердің тең әрекетті күшінің модулі мен бағытын анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
«Инерция», «масса», «салмақ», «ауырлық күші»,
«пластикалық деформация» және «серпімді
деформация» түсініктеріне мысалдар келтіреді және
оларды ажыратады
Гук заңын пайдаланып есептер шығарады
Үйкеліс түрлерін сипаттайды
Күштерді график арқылы кӛрсетіп, тең әрекетті
күштің модулі мен бағытын анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
20 минут
Тапсырма
1. Автобус солға бұрылған кезде, оның ішіндегі жолаушылар қай жаққа шалқаяды? Бұл құбылыс массаға тәуелді ме? Неліктен?
____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
2. Кӛлемі 18,75 л керосиннің салмағы қандай? ρк=0,8 г/см3
____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
3. Ғарыш кемесіндегі астронавтқа гравитация әсерінен ауырлық күші әсер етеді. Бұл күш Жер бетіндегіге қарағанда аз. Орбитаға шыққан кезде астронавт салмағы мен массасы Жер бетіндегімен салыстырғанда қалай ӛзгереді?
Орбитадағы массасы__________________________
Орбитадағы салмағы__________________________
========20========
4. Суретте қандай деформация түрлері берілген? Кестеге толтырыңыз.
1 сурет 2 сурет
3 сурет 4 сурет
5. Суретте серіппенің созылуға дейін және созылған түрі кӛрсетілген. Серіппенің қатаңдығы 200 Н/м.
Серіппенің созылуы дегеніміз не?
___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________
Серіппенің бастапқы ұзындығын есептеңіз
6. Суретте кӛрсетілген үйкелістің түрлерін анықтаңыз.
_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
21
========21========
7. Денеге бір түзудің бойымен қарама-қарсы бағытта 800 Н және 100 Н күш әсер етеді. Тең әрекетті күштің модулі мен бағытын анықтаңыз және күштерді график арқылы кӛрсетіңіз.
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
1
2
Дескриптор
Білім алушы
инерция құбылысын анықтайды физикалық шамаларды ХБЖ-не келтіреді
заттың массасын анықтайды
салмақты есептейді
массаның ӛзгерісін анықтайды салмақтың ӛзгерісін анықтайды 1-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
2-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
3-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
4-суретте кӛрсетілген деформация түрін анықтайды
серіппенің созылуына анықтама береді физикалық шамаларды ХБЖ-не келтіреді
серіппеге түсірілген күшті анықтайды Гук заңынан серіппенің бастапқы ұзындығын есептейді
тыныштық үйкелісін ажыратады домалау үйкелісін ажыратады сырғанау үйкелісін ажыратады тең әрекетті күштің модулін табады тең әрекетті күштің бағытын анықтайды күштерді график арқылы кӛрсетеді
Балл
«Инерция», «масса», «салмақ», «ауырлық күші», «пластикалық деформация» және «серпімді деформация» түсініктеріне мысалдар келтіреді және оларды ажыратады
1 1
3
4
1 1 1 1 1
1
1
1
Гук заңын пайдаланып есептер шығарады
5
1 1
1 1
Үйкеліс түрлерін сипаттайды
6
Күштерді график арқылы кӛрсетіп, тең әрекетті күштің модулі мен бағытын анықтайды Жалпы балл
7
1 1 1 1 1 1 20
22
========22========
«Денелердің өзара әрекеттесуі» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Төмен
деформация» және салмақты есептеу,
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары
мен салмағын есептейді, масса мен
ажыратады
«Инерция», «масса», Инерция құбылысын анықтау, Инерция құбылысын анықтау/ Инерция құбылысын дұрыс «салмақ», «ауырлық физикалық шамаларды ХБЖ-не физикалық шамаларды ХБЖ-не анықтайды, физикалық шамаларды күші», «пластикалық келтіру, заттың массасын анықтау, келтіру/заттың массасын ХБЖ-не келтіреді, заттың массасы
анықтау/салмақты есептеу/
«серпімді деформация» массаның ӛзгерісін анықтау, массаның ӛзгерісін салмақтың ӛзгерісін анықтайды және түсініктеріне мысалдар салмақтың ӛзгерісін анықтау, анықтау/салмақтың ӛзгерісін деформация түрін дұрыс анықтайды келтіреді және оларды деформация түрін анықтау қиындық анықтау/деформация түрін
анықтау кезінде қателіктер
жібереді
туғызады
Гук заңын пайдаланып Серіппенің созылуына анықтама Серіппенің созылуына анықтама Серіппенің созылуына анықтама
беру, физикалық шамаларды ХБЖ-не беру/физикалық шамаларды береді, физикалық шамаларды ХБЖ-
есептер шығарады
келтіру, серіппеге түсірілген күшті ХБЖ-
не келтіру/серіппеге не келтіреді, серіппеге түсірілген
анықтау, Гук заңын түрлендіру, түсірілген күшті анықтау/Гук күшті анықтайды, Гук заңын серіппенің бастапқы ұзындығын заңын түрлендіру/серіппенің түрлендіреді және серіппенің бастапқы
бастапқы ұзындығын есептеу ұзындығын есептейді
кезінде қателіктер жібереді
есептеу қиындық туғызады
Үйкеліс сипаттайды
Тыныштық, домалау және сырғанау ажырату кезінде үйкелісін дұрыс ажыратады
түрлерін Тыныштық, домалау, сырғанау Тыныштық/домалау/сырғанау
үйкелісін ажырату қиындық үйкелісін
қателіктер жібереді
туғызады
Күштерді график арқылы Тең әрекетті күштің модулін анықтау, Тең әрекетті күштің модулін Тең әрекетті күштің модулі мен кӛрсетіп, тең әрекетті бағытын анықтау, күштерді график анықтау/ бағытын анықтау/ бағытын дұрыс анықтайды, күштерді
күштерді график арқылы кӛрсету график арқылы кӛрсетеді
кезінде қателіктер жібереді
күштің модулі мен арқылы кӛрсету қиындық туғызады бағытын анықтайды
23
========23========
3-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
========24========
«Қысым» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.3.1.2 Қысымның физикалық мағынасын түсіндіру және ӛзгерту әдістерін сипаттау
7.3.1.5 Сұйықтардағы гидростатикалық қысымның формуласын шығару және оны есептер шығаруда қолдану
7.3.1.9 Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны ӛлшеудің әдістерін ұсыну
7.3.1.13 Есептер шығаруда Архимед заңын қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Гидростатикалық қысымның формуласын есептер шығаруда қолданады
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді Есептер шығару кезінде Архимед заңын қолданады
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап беріңіз.
a) Қысым деген не? (Қатты дене үшін)
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
b) Қатты дене үшін қысым қалай анықталады? Қысымды қалай азайтуға болады? _____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
c) берілген суреттерді салыстырып, қай жағдайда баланың жерге ең кӛп қысым түсіргенін анықтаңыз. Жауабыңызды түсіндіріңіз.
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
25
========25========
3. Суретте сынапты барометрдің қарапайым түрі кӛрсетілген.
Атмосфералық қысым артқан кезде Х және Ү деңгейлері қалай ӛзгереді?
і) Х деңгейі ___________________________ іі) Ү деңгейі ___________________________ ііі) Неліктен?
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
4. Ардақ алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін оның салмағын ауада және суда
ӛлшеді. Ӛлшеу нәтижелері:
рауа= 36,4 Н;
рсу= 32,6 Н;
а) неліктен ауадағыға қарағанда алқаның судағы салмағы аз?
b) Алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін келесі шамаларды анықтау керек. і) алқаның массасы _____________________________________________________
іі) алқаға әсер ететін кері итеруші күш _____________________________________
ііі) алқаның кӛлемі ______________________________________________________
іv) алқаның тығыздығы _________________________________________________
c) Кесте бойынша ρкүміс=10500 кг/м3. Ардақ қандай нәтижеге келді?
_____________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Бағалау критерийі
Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Тапсырма
№
1
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді
3
Дескриптор Білім алушы
қысымға анықтама береді қысымды анықтау формуласын кӛрсетеді
қысымды азайту жолын ұсынады қысым жоғары болу жағдайын түсіндіреді
Х деңгейінің ӛзгерісін анықтайды Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтайды сынап деңгейінің ӛзгерісін түсіндіреді
Балл
1 1
1 1
1 1 1
26
========26========
Есептер шығаруда Архимед заңын қолданады
4
судағы алқаның салмағының жеңіл болуын түсіндіреді
алқаның массасын анықтайды алқаға әсер ететін кері итеруші күшті анықтайды
алқаның кӛлемін есептейді алқаның тығыздығын есептейді және кестедегі мәнімен салыстырады
1
1 1
1 1
Жалпы балл
12
27
========27========
«Қысым» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі Қысымның қандай физикалық шамаларға тәуелді екенін анықтайды
Төмен
Қысымға анықтама беру, қысымды анықтау формуласын кӛрсету кезінде қателіктер жібереді, қысымды азайту жолын ұсыну, қысым жоғары болу жағдайын түсіндіру қиындық туғызады.
Атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіреді
Х, Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтау, сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттау қиындық туғызады
Есептер шығаруда Архимед Судағы алқаның салмағының жеңіл заңын қолданады болу себебін түсіндіру, алқаның
массасын анықтау, алқаға әсер ететін
кері итеруші күшті анықтау, алқаның
кӛлемін, тығыздығын есептеу
қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа Жоғары Қысымға анықтама береді, қысымды Қысымға анықтама береді, анықтау формуласын дұрыс кӛрсетеді, қысымды анықтау формуласын қысымды азайту жолын ұсынады / жазады, қысымды азайту жолын қысым жоғары болу жағдайын түсіндіру ұсынады, қысым жоғары болу кезінде қателіктер жібереді жағдайын түсіндіреді
Х/Ү деңгейінің ӛзгерісін анықтайды /сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттау кезінде қателіктер жібереді
Х, Ү деңгейінің ӛзгерісін дұрыс анықтайды және сынап деңгейінің ӛзгерісін сипаттайды
Судағы алқаның салмағының жеңіл болу себебін түсіндір еді /алқаның массасын анықта йды/алқаға әсер ететін кері итеруші күшті анықта йды/ алқаның кӛлемі мен тығыздығын есепте у кезінде қателіктер жібереді
Судағы алқаның салмағының жеңіл болуын түсіндіреді, алқаның тығыздығын есептейді
28
========28========
«Жұмыс және қуат» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.3.1 Механикалық жұмыс ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру
7.2.3.8 Механикалық жұмыс пен қуаттың формулаларын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білім алушы
Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Суретте жазықтықта жатқан білеушенің қозғалу бағыты мен түсірілген күштің бағыты кӛрсетілген. Әсер етуші күштің жұмысының таңбасы оң/ теріс немесе нӛлге тең болатындығын анықтап, сәйкес орынға жазыңыз.
2. Сорғы 5 секундта кӛлемі 4,5 м3 суды 5 м биіктікке кӛтереді.
a) Суды кӛтеруге жұмсалған күшті анықтаңыз.
F=_________________________________ b) Суды кӛтеруге жұмсалған жұмысты анықтаңыз.
А=_________________________________ c) Сорғы қуатын анықтаңыз.
N=_________________________________
========29========
3. Қуаты 600 Ватт локомотив бірқалыпты қозғалып 400 м аралықты 30 с-та ӛтеді.
a) Локомотивтің жылдамдығын есептеңіз. b) Локомотивтің тарту күшін анықтаңыз.
Бағалау критерийі
Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Тапсырма
№
1
1- күш қозғалыс бағытына
2- күш қозғалыс бағыты бойымен
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
2
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады Жалпы балл
3
Дескриптор Білім алушы
күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
Балл
1
1
перпендикуляр бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
1
бағытталған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
суды кӛтеруге жұмсалған күшті анықтайды
суды кӛтеруге жұмсалған жұмысты анықтайды
сорғы қуатын анықтайды локомотивтің жылдамдығын есептейді
локомотивтің тарту күшін анықтайды
1
1
1 1
1
8
30
========30========
«Жұмыс және қуат» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ________________________________
Бағалау критерийі Жұмыстың мӛлшерін анықтайды
Төмен
Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы, перпендикуляр және бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтау қиындық туғызады
Суды кӛтеруге жұмсалған күшті,
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы/перпендикуляр/бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтау кезінде қателіктер жібереді
Жоғары Күш қозғалыс бағытына қарама- қарсы, перпендикуляр және бағыттас болған жағдайдағы жұмыстың шамасын анықтайды
Суды кӛтеруге жұмсалған
Есептерді шешуде қуат және жұмыс формулаларын қолданады
жұмысты және сорғы қуатын анықтау күшті/жұмысты/сорғы қуатын
қиындық туғызады
Қуатты анықтау үшін жылдамдық пен күшті байланыстыратын формуланы қолданады
Локомотивтің жылдамдығын және тарту күшін анықтау қиындық туғызады
анықтау кезінде қателіктер жібереді
Суды кӛтеруге жұмсалған күшті, жұмысты және сорғы қуатын анықтайды
Локомотивтің жылдамдығын/тарту күшін анықтау кезінде қателіктер жібереді
Локомотивтің жылдамдығын және тарту күшін анықтайды
31
========31========
4-ТОҚСАН
БӨЛІМ БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ
========32========
«Энергия» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.3.2 Механикалық энергияның екі түрін ажырату 7.2.3.3 Кинетикалық энергия формуласын есептер шығаруда қолдану
7.2.3.4 Жоғары кӛтерілген дене үшін потенциалдық энергиясының формуласын қолдану
7.2.3.6 Механикалық энергияның сақталу заңын есептер шығаруда қолдану
Бағалау критерийі
Білім алушы
Кинетикалық және потенциалдық энергияларды анықтайды
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
Энергияның бір түрден екінші түрге ӛтуіне мысал келтіреді
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Кестеде мысалға келтірілген дене қандай энергияға ие болатынын анықтаңыз және сәйкес бағанға « » белгісін қойыңыз.
Дене
Жер бетімен салыстырғанда
дененің потенциалдық
энергиясы
Серпімді деформацияланған дененің потенциалдық
энергиясы
Дененің кинетикалық энергиясы
Сығылған серіппе Жерде домалап бара жатқан доп Ауада ұшып жүрген диск Жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағы Гүлге қонып тұрған кӛбелек Аспанда ұшып жүрген тырна
33
========33========
2. Массасы 50 г тас жер бетінен 6,3 м/с жылдамдықпен вертикаль жоғары лақтырылды. Тастың қозғалыс траекториясы суреттегідей, максимал кӛтерілу биіктігі 2 м-ге тең. Ауа кедергісі ескерілмейді және g=10 Н/кг. А, В, С нүктелеріндегі тастың энергиясын анықтап, кестені толтырыңыз.
Траектория
нүктесі
А
В
С
Биіктік h, м
0
2
1
b) А, В, С нүктелеріндегі доптың потенциалдық, кинетикалық және механикалық энергиялары арасындағы қатынасты сипаттайтын диаграмманы тұрғызыңыз. Потенциалдық энергияны бояу үшін кӛк түсті, кинетикалық энергия үшін – жасыл, механикалық энергия үшін – қара түсті қарындашты пайдаланыңыз.
34
========34========
Бағалау критерийі
Тапсыр ма №
1
Дескриптор Білім алушы
сығылған серіппенің энергиясын анықтайды
жерде домалап бара жатқан доптың энергиясын белгілейді
ауада ұшып жүрген дисктің энергиясын белгілейді
жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағының энергиясын белгілейді гүлге қонып тұрған кӛбелектің энергиясын белгілейді
аспанда ұшып жүрген тырнаның энергиясын белгілейді
А нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
В нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
С нүктесіндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
А нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
В нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
С нүктесіндегі тастың энергияның әрбір түрін диаграммада дұрыс белгілейді
Балл
Кинетикалық және потенциалдық энергияларды біледі, оларды салыстырады
1
1
1
1
1
1
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
2 a
1
1
1
Энергияның бір түрден екінші түрге ӛтуіне мысал келтіріп, оны түсіндіреді
2 b
1
1
1
Жалпы балл
12
35
========35========
«Энергия» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________
Бағалау критерийі Кинетикалық және потенциалдық энергияларды біледі, оларды салыстырады
Төмен
Жер үстінде жатқан сығылған серіппенің, жерде домалап бара жатқан доптың, ауада ұшып жүрген дисктің, жел әсерінен иіліп тұрған
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
Жоғары Сығылған серіппенің, жерде
Жер үстінде жатқан сығылған
серіппенің/жерде домалап бара жатқан домалап бара жатқан доптың,
доптың/ауада ұшып жүрген
дисктің/жел әсерінен иіліп тұрған
ағаш бұтағының, гүлге қонып тұрған ағаш бұтағының/гүлге қонып тұрған
кӛбелектің/аспанда ұшып жүрген
тырнаның энергиясын белгілеу
кезінде қателіктер жібереді
кӛбелектің, аспанда ұшып жүрген тырнаның ие болу энергиясын белгілеу қиындық туғызады
Кинетикалық және потенциалдық энергия формуласын қолданады
А, В және С нүктелеріндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептеу қиындық туғызады
А/В/С нүктелеріндегі тастың кинетикалық, потенциалдық және механикалық энергияларын есептеу кезінде қателіктер жібереді
Энергияның бір түрден А, В және С нүктелеріндегі тас екінші түрге ӛтуіне мысал энергиясының әрбір түрін келтіріп, оны түсіндіреді диаграммада белгілеу қиындық
туғызады
А/В/С нүктелеріндегі тас энергиясының әрбір түрін диаграммада белгілеу кезінде қателіктер жібереді
ауада ұшып жүрген дисктің, жел әсерінен иіліп тұрған ағаш бұтағының, гүлге қонып тұрған кӛбелектің және аспанда ұшып жүрген тырнаның энергиясын анықтайды
А, В және С нүктелеріндегі тастың кинетикалық,
потенциалдық және механикалық энергияларын есептейді
А, В және С нүктелеріндегі тас энергиясының әрбір түрін диаграммада белгілейді
36
========36========
«Күш моменті» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.2.4.1 «Механиканың алтын ережесін» тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру 7.2.4.5 Тәжірибеде иіндіктің тепе-теңдік шарттарын анықтау 7.2.4.6 Кӛлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде анықтау
Бағалау критерийі
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білім алушы
Күнделікті ӛмірде қолданылатын механизмдерді
анықтайды
Моменттер ережесін қолданады
Механизмдер ПӘК-ін анықтайды
Білу және түсіну
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырмалар
1.
a) Суретте берілген қайшылар не үшін
қолданылады және оларды механизмнің
қандай түріне жатқызуға болады?
b) Неліктен қайшы саптарының ұзындығы
әртүрлі болатындығын түсіндіріңіз.
_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ _____ _____________________________________________________________________________
2. Суретте иіндікке орналастырылған жүктер мен жүк тарапынан әсер етуші күштердің иіндерінің мәні берілген. Әр нұсқадағы иіндіктің тепе теңдікте болатынын немесе сағат тіліне бағыттас/қарсы айналатынын анықтаңыз және кестеге жазыңыз.
========37========
3. Жұмысшы массасы 50 кг арбаны 80 см биіктікке 125 Н күш жұмсай отырып итеріп шығарды. Жазықтықтың ұзындығы 4 м.
а) пайдалы жұмысты анықтаңыз. b) толық жұмысты анықтаңыз.
с) Кӛлбеу жазықтықтың ПӘК-ін анықтаңыз.
38
========38========
Бағалау критерийі
Тапсырм
а №
1
Дескриптор
Білім алушы
Қайшы механизмнің қандай түріне жататындығын анықтайды Қайшы саптарының ұзындығы түрлі болу себебін түсіндіреді
«а» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«b» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«c» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
«d» жағдайындағы иіндіктің тепе- теңдік шартын моменттер ережесін қолданып анықтайды
пайдалы жұмысты анықтайды толық жұмысты анықтайды жазықтықтың ПӘК-ін анықтайды
Балл
Күнделікті ӛмірде
қолданылатын механизмдерді анықтайды
1
Моменттер ережесін қолданады
2
1 1
1
1
1
Механизмдер ПӘК ін анықтайды
3
Жалпы балл
1 1 1 9
39
========39========
«Күш моменті» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ________________________
Бағалау критерийі Күнделікті ӛмірде қолданылатын механизмдерді анықтайды
Төмен
қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтау, қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіру қиындық тудырады
пайдаланылатынын түсіндіреді.
Иінтірек тепе-теңдігі (моменттер ережесі) формуласын қолданады
«а», «b», «c», «d» жағдайларындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау қиындық туғызады
ПӘК формуласын есептеулерде қолданады
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтау қиындық тудырады
Оқу жетістігінің деңгейі
Орташа
қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтайды/ қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіруде қателіктер жібереді
Жоғары қайшылар механизмнің қай түріне жататындығын анықтайды, қайшы саптарының ұзындықтары неліктен әртүрлі болатындығын түсіндіреді
«а»/«b»/«c»/«d» жағдайындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау үшін моменттер ережесін қолдану кезінде қателіктер жібереді
«а», «b», «c», «d» жағдайларындағы иіндіктің тепе-теңдік шартын анықтау үшін моменттер ережесін қолданады
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтауда қателіктер жібереді
Жұмысшы атқарған пайдалы жұмысты, толық
жұмысты,кӛлбеу жазықтық ПӘК-ін анықтайды
40
========40========
«Жер және Ғарыш» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
7.7.1.3 Жыл мезгілдерінің ендіктерге байланысты ауысуы және күн мен түннің ұзақтығын түсіндіру
Бағалау критерийі
Білім алушы.
Жердің айналу осінің кӛлбеулігі мен Жердің
Күнге қатысты қозғалуына байланысты
байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Білу және түсіну Қолдану
Орындау уақыты
15 минут
Тапсырма
1. Уақыт кезеңдеріне астрономиялық тұрғыда түсінік беріңіз.
Жыл _________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Ай ___________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Тәулік_________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
2. Суретте жыл мезгілдерін белгілеңіз және жыл мезгілдері туралы түсінік беріңіз.
а) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ә) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ б) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ в) ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________
========41========
Бағалау критерийі
Жердің айналу осінің кӛлбеулігіі мен Жердің Күнге қатысты қозғалуына байланысты байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Тапсырма
№
1
2
Жалпы балл
Дескриптор Білім алушы
жылға астрономиялық тұрғыда түсінік береді
айға астрономиялық тұрғыда түсінік береді
тәулікке астрономиялық тұрғыда түсінік береді
суретте жыл мезгілдерін белгілейді
жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіреді
Балл
1
1
1
1
1
5
42
========42========
«Жер және Ғарыш» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________
Бағалау критерийі Жердің айналу осінің кӛлбеулігіі мен Жердің Күнге қатысты қозғалуына байланысты байқалатын ӛзгерістерді түсіндіреді
Жыл, ай және тәулік – уақыт кезендері екенін түсінеді, бірақ астрономиялық тұрғыда түсіндіру қиындық туғызады
Суретте жыл мезгілдерін белгілеу және жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіру қиындық туғызады
Оқу жетістігінің деңгейі
Төмен
Орташа Жылға/айға/тәулікке
астрономиялық тұрғыда түсіндіру
кезінде қателік жібереді
Суретте жыл мезгілдерін
белгілеу/жыл мезгілдерінің ӛзгерісін түсіндіру кезінде қателік
жібереді
Жоғары Жыл, ай және тәулік терминдарына астрономиялық тұрғыда түсінік береді
Жер кӛлбеулігі мен елдің экватордан қашықтығының жаздағы және қыстағы күн ұзақтығына қалай әсер ететінін сипаттайды және әр нүктеде жыл мезгілдері туралы түсінік береді