- Сообщения
- 3
- Оценка реакций
- 0
Канга акша жинагынды кайдан коресен
Скачать бесплатно СОР СОЧ ФО. Тегін жүктеу БЖБ ТЖБ ҚБ
- Автор темы TEGINSOR.RU
- Дата начала
- Статус
- Сообщения
- 3
- Оценка реакций
- 0
Зар Заман Ақындары – қазақ әдебиеттану ғылымына алғаш рет (1927) М.Әуезов енгізген термин, зар заман кезеңінде ғұмыр кешіп, отарлық езгіге түскен қазақ халқының тағдырын мұң-зармен жырлаған ақындар шоғыры. Зар заман ақындары шоғырының белгілі өкілдері: Дулат Бабатайұлы, Шортанбай Қанайұлы, Мұрат Мөңкеұлы, Әбубәкір Кердері, Албан Асан, т.б. Әуезов Зар заман ақындары дәуірін Абылай хан тұсынан Абайға дейінгі жүз жылға ұластырып, Нарманбетпен аяқтайды.[1] Зар заман ақындары тұсынан қазақ әдебиеті жазбаша сипат алатынын атап көрсетеді. Дәстүрлі қазақ қоғамындағы бұрынғы қалыптасқан құндылықтардың өзгеруі, елді басқару жүйесінің басқа сипатқа ауысуы, отаршылдықтың белең алуы, халықтың қатты күйзелуі Зар заман ақындарын тарих сахнасына шығарған. Зар заман ақындары халқының жай-күйін ойлаған ұлт қайраткерлері ретінде танылды. Олардың шығармалары халықтық салт-дәстүрлерді қаймағы бұзылмаған қалпында сақтауға, ұлттық болмыс-бітімнен ажырамауға үндейді.[2]
- Сообщения
- 1
- Оценка реакций
- 0
Керемет комментарий бар екен. Тамаша! Жауаптар өте дұрыс, маған ұнады.
Орта жүздің Арғын тайпасының Тобықты руынан шыққан билер әулетінен. Әкесі Құнанбай Өскенбайұлы өз заманындағы атақ даңқы алысқа кеткен адамдардың бірі болған. Патша өкіметі XIX ғасырдың ортасындағы бір сайлауда оны Қарқаралы ауданының аға сұлтандығына бекіткен. Шешесі Ұлжан Орта жүздің Арғын тайпасынан Қаракесек руының шешендікпен, тапқырлық, әзіл әжуамен аты шыққан шаншарлардың қызы «Абай» деп жас Ибраһимді анасы Ұлжан еркелетіп атаған. Содан бері бұл есіммен Абай тарихқа енді.
Осындай текті ортадан шыққан Құнанбай мен Ұлжаннан туған төрт ұлдың бірі Абай жастайынан ақ ерекше қабілетімен, ақылдылығымен көзге түседі. Балаға сыншы әкесі осы баласынан қатты үміт етеді. Әкесі оның зеректігін байқағаннан кейін, 10 жасқа толған соң Семейдегі Ахмет Риза медресесіне береді.Медреседе төрт жыл оқығаннан кейін, оқудан шығарып алып, қасында ұстап, ел басқару ісіне баули бастайды. Әкесінің төңірегінде ел жақсыларымен араласып, өз халқының рухани мәдениет жүйелерімен жете танысады. Өзі билер үлгісінде шешен сөйлеуге төселеді. Ұтымды сөзімен, әділ билігімен елге танылып, аты шығады. Көп ұзамай, жетпісінші жылдардың бас кезінде Қоңыр Көкше дейтін елге болыс болады. Билікке араласып, біраз тәжірибе жинақтағаннан кейін ол халық тұрмысындағы көлеңкелі жақтарға сәуле түсіруге күш салып бағады. Бірақ онысынан пәлендей көңіл тоятындай нәтиже шығара алмайды. Сондықтан халқына пайдалы деп тапқан істерін көркем сөзбен, әсіресе, өлеңмен насихаттамақ болады. Абай бір жағынан шығыс классиктері Низами, Сағди, Қожа Хафиз, Науаи, Физули, Жәми тағы басқаларды оқыса, екінші жағынан А. С. Пушкин, А.И. Герцен, М.Е. Салтыков-Щедрин, Н.А. Некрасов, М.Ю. , Л.Н. Толстой, И.А. Крылов, Ф.М. Достоевский, И.С. Тургенев, Н.Г. Чернышевский мұраларын оқып, терең таныс болған, Батыс әдебиетінен Гете, Джордж Байрон сияқты ақындарды оқып, Дрепер, Спиноза, Спенсер, Льюис, Дарвин сынды ғалымдардың еңбектерін зерттейді.[4]
Осындай текті ортадан шыққан Құнанбай мен Ұлжаннан туған төрт ұлдың бірі Абай жастайынан ақ ерекше қабілетімен, ақылдылығымен көзге түседі. Балаға сыншы әкесі осы баласынан қатты үміт етеді. Әкесі оның зеректігін байқағаннан кейін, 10 жасқа толған соң Семейдегі Ахмет Риза медресесіне береді.Медреседе төрт жыл оқығаннан кейін, оқудан шығарып алып, қасында ұстап, ел басқару ісіне баули бастайды. Әкесінің төңірегінде ел жақсыларымен араласып, өз халқының рухани мәдениет жүйелерімен жете танысады. Өзі билер үлгісінде шешен сөйлеуге төселеді. Ұтымды сөзімен, әділ билігімен елге танылып, аты шығады. Көп ұзамай, жетпісінші жылдардың бас кезінде Қоңыр Көкше дейтін елге болыс болады. Билікке араласып, біраз тәжірибе жинақтағаннан кейін ол халық тұрмысындағы көлеңкелі жақтарға сәуле түсіруге күш салып бағады. Бірақ онысынан пәлендей көңіл тоятындай нәтиже шығара алмайды. Сондықтан халқына пайдалы деп тапқан істерін көркем сөзбен, әсіресе, өлеңмен насихаттамақ болады. Абай бір жағынан шығыс классиктері Низами, Сағди, Қожа Хафиз, Науаи, Физули, Жәми тағы басқаларды оқыса, екінші жағынан А. С. Пушкин, А.И. Герцен, М.Е. Салтыков-Щедрин, Н.А. Некрасов, М.Ю. , Л.Н. Толстой, И.А. Крылов, Ф.М. Достоевский, И.С. Тургенев, Н.Г. Чернышевский мұраларын оқып, терең таныс болған, Батыс әдебиетінен Гете, Джордж Байрон сияқты ақындарды оқып, Дрепер, Спиноза, Спенсер, Льюис, Дарвин сынды ғалымдардың еңбектерін зерттейді.[4]
Абай өлең жазуды 10 жасында («Кім екен деп келіп ем түйе қуған...») бастаған. Одан басқа ертеректе жазылған өлеңдері — «Йузи-рәушән», екіншісі — «Физули, Шәмси, Сәйхали». «Сап, сап, көңілім», «Шәріпке», «Абралыға», «Жақсылыққа», «Кең жайлау» өлеңдері 1870 — 80 жылдар аралығында жазылған. Ақындық қуатын танытқан үлкен шығармасы — «Қансонарда» 1882 ж. жазылған. Алайда жасы қырыққа келгеннен кейін ғана көркем әдебиетке шындап ықылас қойып, көзқарасы қалыптасып, сөз өнерінің халық санасына тигізер ықпалын түсінеді. Шығармалары үш жүйемен өрбиді: бірі — өз жанынан шығарған төл өлеңдері; екіншісі — ғақлия (немесе Абайдың қара сөздері) деп аталатын прозасы; үшіншісі — өзге тілдерден, әсіресе орысшадан аударған өлеңдері.
Абай өлеңдері түгел дерлік лирикадан құралады, поэма жанрына көп бой ұрмағаны байқалады. Қысқа өлеңдерінде табиғат бейнесін, адамдар портретін жасауға, ішкі-сыртқы қылық-қасиеттерін, мінез-бітімдерін айқын суреттермен көрсетуге өте шебер. Қай өлеңінен де қазақ жерінің, қазақтың ұлттық сипатының ерекшеліктері көрініп тұрады. Ислам діні тараған Шығыс елдерінің әдебиетімен жақсы танысу арқылы өзінің шеберлік — шалымын одан әрі шыңдайды. Шығыстың екі хикаясын «Масғұт» және «Ескендір» деген атпен өлеңге айналдырады. Ислам дініне өзінше сенген діни таным жайындағы философиялық көзқарастарын да өлеңмен жеткізеді. Абайдың дүниетанудағы көзқарасы XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақ халқының экономикасы мен ой-пікірінің алға ұмтылу бағытта даму ықпалымен қалыптасты. Дүниетану жолында сары-орыстың төңкерісшіл демократтарының шығармаларын оқып, өз дәуірінің алдыңғы қатарлы ой-пікірін қорытып, басқаларға қазақ өміріндегі аса маңызды мәселелерді түсіндіруге қолданады. Дүниетану өңірінде екі қасиеттің — сезім мен қыйсынның , түйсік пен ақылдың қатынасын таразылайды. Сондықтан да: «Ақыл сенбей сенбеңіз, Бір іске кез келсеңіз» деп жазады.
Абай өлеңдері түгел дерлік лирикадан құралады, поэма жанрына көп бой ұрмағаны байқалады. Қысқа өлеңдерінде табиғат бейнесін, адамдар портретін жасауға, ішкі-сыртқы қылық-қасиеттерін, мінез-бітімдерін айқын суреттермен көрсетуге өте шебер. Қай өлеңінен де қазақ жерінің, қазақтың ұлттық сипатының ерекшеліктері көрініп тұрады. Ислам діні тараған Шығыс елдерінің әдебиетімен жақсы танысу арқылы өзінің шеберлік — шалымын одан әрі шыңдайды. Шығыстың екі хикаясын «Масғұт» және «Ескендір» деген атпен өлеңге айналдырады. Ислам дініне өзінше сенген діни таным жайындағы философиялық көзқарастарын да өлеңмен жеткізеді. Абайдың дүниетанудағы көзқарасы XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақ халқының экономикасы мен ой-пікірінің алға ұмтылу бағытта даму ықпалымен қалыптасты. Дүниетану жолында сары-орыстың төңкерісшіл демократтарының шығармаларын оқып, өз дәуірінің алдыңғы қатарлы ой-пікірін қорытып, басқаларға қазақ өміріндегі аса маңызды мәселелерді түсіндіруге қолданады. Дүниетану өңірінде екі қасиеттің — сезім мен қыйсынның , түйсік пен ақылдың қатынасын таразылайды. Сондықтан да: «Ақыл сенбей сенбеңіз, Бір іске кез келсеңіз» деп жазады.
Абайдың көркемдік, әлеуметтік гуманистік және дінге көзқарастары терең білінген еңбегі - қара сөздері. Абайдың қара сөздері (Ғақлия) - ұлы ақынның сөз өнеріндегі көркемдік қуатын, философиядағы даналық дүниетанымын даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы саны қырық бес бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның алты-жеті үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абай өзінің қара сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне, логикалық мәніне зор салған.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана мен философиялық сананы ұштастырады. Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай, француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана мен философиялық сананы ұштастырады. Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай, француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Абайдың көркемдік, әлеуметтік гуманистік және дінге көзқарастары терең білінген еңбегі - қара сөздері. Абайдың қара сөздері (Ғақлия) - ұлы ақынның сөз өнеріндегі көркемдік қуатын, философиядағы даналық дүниетанымын даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы саны қырық бес бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның алты-жеті үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абай өзінің қара сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне, логикалық мәніне зор салған.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана мен философиялық сананы ұштастырады. Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай, француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана мен философиялық сананы ұштастырады. Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы пікірлерімен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың кара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл сөзге айналды.
Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918 ж. Семейде шыққан "Абай" журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай, француз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
- Сообщения
- 1
- Оценка реакций
- 0
Болашақтың
Бұл өмірге келгеннен соң,
Елшісіндей шет елдің,
Миссиямды аяқтамай,
қалай ғана кетермін,
Халық деген патшама,
Немен жауап етермін!
Дәнекер боп жүргенімде,
Арасында екі елдің,
Мәміленің нәзік жібін
Үзіп алсам не етермін?!
Неде болса, нар тәуекел,
Нар тәуекел, көтердім!
Сағат сайын өзгеретін,
Мәміледен қатыбас,
Аулақ болам,жоламаймын,
айтқаныма татымас.
Дос елменен, достарға ұқсап,
Жасап бағам қатынас.
Түлкі кұйрық саясаттың,
Алтыны үшін, наны үшін,
Қасиетті достықтың, мен
Таптамаймын намысын.
Болашақтың елшісімін,
дипломат емеспін,
Мен баратын мемлекеттер,
Мені солай танысын.
Басымнан қорқам
Мен басымнан қорқамын атом ба деп,
Бір әлемет жасалып жатыр ма деп.
Мұндай-дағы сұрапыл тап болар ма,
Өзі болған өзімен пақырға кеп.
Мен басымнан қорқамын атом ба деп.
Белгісіз элементтер миымда ойнап,
Миым қайнап барады, миым қайнап.
Белгісіз ғалымдарға мекен болып,
Өз денеме өз басым бұйырмай ма?!
Бұл ғаламның түбіне жететіндей,
Сұмдық-сұмдық сынаулар өтетіндей.
Мен басымнан қорқамын, мен болмасам,
Aтoм - миым жарылып кететіндей.
Жүрген жан ем байымай; тапшысынбай,
Сарсаң болдым ертегі бақсысындай.
Басым қалды жасырын полигон боп,
Өзім тұрмын мақтаулы сақшысындай.
Мен басымды жасырам, жасырам кеп;
Миымдағы сынаулар басылар деп.
Мен миыма сенемін ажал болмай,
Дүниеге шуақ боп шашылар деп!
МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВМҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВ ӨЛЕҢДЕРІӨЛЕҢДЕРҚАЗАҚША ӨЛЕҢБАСҚОРҚУ
МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВМҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВ ӨЛЕҢДЕРІ
Бұл өмірге келгеннен соң,
Елшісіндей шет елдің,
Миссиямды аяқтамай,
қалай ғана кетермін,
Халық деген патшама,
Немен жауап етермін!
Дәнекер боп жүргенімде,
Арасында екі елдің,
Мәміленің нәзік жібін
Үзіп алсам не етермін?!
Неде болса, нар тәуекел,
Нар тәуекел, көтердім!
Сағат сайын өзгеретін,
Мәміледен қатыбас,
Аулақ болам,жоламаймын,
айтқаныма татымас.
Дос елменен, достарға ұқсап,
Жасап бағам қатынас.
Түлкі кұйрық саясаттың,
Алтыны үшін, наны үшін,
Қасиетті достықтың, мен
Таптамаймын намысын.
Болашақтың елшісімін,
дипломат емеспін,
Мен баратын мемлекеттер,
Мені солай танысын.
Басымнан қорқам
Мен басымнан қорқамын атом ба деп,
Бір әлемет жасалып жатыр ма деп.
Мұндай-дағы сұрапыл тап болар ма,
Өзі болған өзімен пақырға кеп.
Мен басымнан қорқамын атом ба деп.
Белгісіз элементтер миымда ойнап,
Миым қайнап барады, миым қайнап.
Белгісіз ғалымдарға мекен болып,
Өз денеме өз басым бұйырмай ма?!
Бұл ғаламның түбіне жететіндей,
Сұмдық-сұмдық сынаулар өтетіндей.
Мен басымнан қорқамын, мен болмасам,
Aтoм - миым жарылып кететіндей.
Жүрген жан ем байымай; тапшысынбай,
Сарсаң болдым ертегі бақсысындай.
Басым қалды жасырын полигон боп,
Өзім тұрмын мақтаулы сақшысындай.
Мен басымды жасырам, жасырам кеп;
Миымдағы сынаулар басылар деп.
Мен миыма сенемін ажал болмай,
Дүниеге шуақ боп шашылар деп!
МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВМҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВ ӨЛЕҢДЕРІӨЛЕҢДЕРҚАЗАҚША ӨЛЕҢБАСҚОРҚУ
МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВМҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВ ӨЛЕҢДЕРІ
- Сообщения
- 2
- Оценка реакций
- 0
Жизнь замеча́тельных люде́й» (акроним ЖЗЛ) — серия художественно-биографических книг, рассчитанных на массовую аудиторию. Впервые выпускалась в 1890—1924 годах издательством Ф. Ф. Павленкова под тем же названием (всего вышло двести биографий, после 1900 года были только перепечатки). С тех пор предпринимались неоднократные попытки возродить издание, но осуществить это удалось лишь Максиму Горькому: начатая заново серия выпускалась в 1933—1938 годах «Журнально-газетным объединением» с нумерацией от единицы. После 1938 года серия выпускалась «Молодой гвардией» с продолжающейся нумерацией выпусков; с 2001 года нумерация стала двойной (с учётом павленковских изданий). К 2010 году общее число выпусков превысило полторы тысячи, а суммарный тираж серии превысил сто миллионов экземпляров.
Общедоступная павленковская серия «ЖЗЛ» должна была «знакомить читателей с выдающимися деятелями прошлых эпох». Жанровый формат серии определялся просветительскими задачами: популярный биографический очерк, акцентированный на великих деяниях человека, оставившего свой след в истории мировой цивилизации. Биографии заказывались известным публицистам и журналистам своего времени (Е. А. Соловьёву, А. Скабичевскому), несколько очерков были написаны профессиональными философами и литераторами (В. С. Соловьёвым, Н. М. Минским).
Хорошая статья
Шри-вайшнавизм
_(8638391942).jpg/120px-Le_temple_de_Parshvanath_(Khajuraho)_(8638391942).jpg "Вишнус богиней Лакшми. Храм Адинатха, Кхаджурахо, Мадхья-Прадеш")
Шри-вайшнавизм (Śrīvaiṣṇavism IAST) — одна из шести основных традиций вайшнавизма, охватывающая философию и убеждения, литературу, ритуалы и духовные практики. Вместе они определяют образ жизни бхакт-преданных Вишну (Нараяны), а также характеризуют шри-вайшнавское сообщество и его социальную организацию. Шри-вайшнавами называют любящих и верящих в всеприсутствующего и всепроникающего Вишну. Его преданные также почитают супругу Вишну, богиню Лакшми. Её любят в разных проявлениях, и как богиню счастья и благополучия Шри, и как богиню Земли Бхуми, и как земную жену молодого Канны (Кришны) Наппинней.
Философия шри-вайшнавизма известна как «вишишта-адвайта» (Viśiṣṭādvaita IAST), описывающая отношения между персонифицированным Господом Вишну, человеческими душами и природой. Философия шри-вайшнавизма посвящена обретению спасения от бесконечной череды рождений и смертей (сансары) через любовь к Вишну.
Общедоступная павленковская серия «ЖЗЛ» должна была «знакомить читателей с выдающимися деятелями прошлых эпох». Жанровый формат серии определялся просветительскими задачами: популярный биографический очерк, акцентированный на великих деяниях человека, оставившего свой след в истории мировой цивилизации. Биографии заказывались известным публицистам и журналистам своего времени (Е. А. Соловьёву, А. Скабичевскому), несколько очерков были написаны профессиональными философами и литераторами (В. С. Соловьёвым, Н. М. Минским).
Хорошая статья
Шри-вайшнавизм
Шри-вайшнавизм (Śrīvaiṣṇavism IAST) — одна из шести основных традиций вайшнавизма, охватывающая философию и убеждения, литературу, ритуалы и духовные практики. Вместе они определяют образ жизни бхакт-преданных Вишну (Нараяны), а также характеризуют шри-вайшнавское сообщество и его социальную организацию. Шри-вайшнавами называют любящих и верящих в всеприсутствующего и всепроникающего Вишну. Его преданные также почитают супругу Вишну, богиню Лакшми. Её любят в разных проявлениях, и как богиню счастья и благополучия Шри, и как богиню Земли Бхуми, и как земную жену молодого Канны (Кришны) Наппинней.
Философия шри-вайшнавизма известна как «вишишта-адвайта» (Viśiṣṭādvaita IAST), описывающая отношения между персонифицированным Господом Вишну, человеческими душами и природой. Философия шри-вайшнавизма посвящена обретению спасения от бесконечной череды рождений и смертей (сансары) через любовь к Вишну.
- Статус